یک مجادله خواندنی برسر خرید سوخو از روسیه
روزنامه هفت صبح | چند روز پیش زمزمههایی مطرح شد که ایران به محض به اتمام رسیدن تحریمهای تسلیحاتی در مهرماه امسال یکی از خریداران جنگندههای سوخو۳۵ از روسیه خواهد بود. هنوز این خبر از هیچ منبع رسمیای تایید نشده اما چندسال پیش هم بحثهایی مطرح شده بود که ایران قصد خرید چند فروند سوخو۳۰ از روسیه را دارد و نقل قولهایی از حسین دهقان، وزیر وقت دفاع و احمدرضا پوردستان، جانشین وقت فرمانده کل ارتش شنیدیم که ایران دنبال خرید این جنگنده است.
روسها هم چندمرتبه چراغ سبز نشان دادند اما درنهایت بهرغم فرصتهای برجامی، بهدلیل ملاحظه تحریمهای تسلیحاتی حاضر به تحویل این جنگنده به ایران نشدند. بههرحال فارغ از این قضیه الان در آستانه به اتمام رسیدن تحریمهای تسلیحاتی شورای امنیت سازمان ملل، بحث خرید سوخو۳۵ پیش آمده.
جنگندههایی که به نام فلانکر-ای هم شناخته میشوند. بهطور مشخص صفحه اینستاگرامی بیتران که بهطور تخصصی به مسائل مربوط به صنعت حملونقل میپردازد، پُستی در این مورد منتشر کرده که به این بهانه کامنتهای جالبی هم رد و بدل شده. یک عده از کاربران اعتراض کردند که اصلا روسیه وقتی توانایی ساخت یک اتومبیل در حد چین را هم ندارد، چرا باید به توانایی آنها در ساخت تجهیزات پیشرفتهتر امیدوار اطمینان کنیم؟
در مقابل یک عده هم پاسخ دادند که این قیاس اصلا دقیق نیست، بهطور مثال خود فضانوردان آمریکایی با موشک سایوز روسی به فضا میروند. در مقابل این استدلال یک کاربر توضیح داده که آمریکاییها به این دلیل از سایوز استفاده میکردند که هزینه تمامشده آن نسبت به شاتل کمتر بوده که البته بهزودی پروژه آمریکایی اسپیسایکس جای آن را میگیرد.
طرف مقابل بازهم قانع نشده و در دفاع از توانایی روسها تاکید کردند که خود جنگنده اف۳۵ آمریکا هم در حقیقت بر پایه طرح اولیه جنگنده یاک ۱۴۱ روسیه ساخته شده. بنابراین نباید روسها را دست کم گرفت. بعد گروه مقابل پرسیدند، خب چرا هیچجا در هیچ صنعت دیگری شما جنس روسی نمیبینید؟ که بعضی در پاسخ به این مسئله نوشتند روسها اساسا با انتقال تکنولوژی حتی به کشورهای همپیمان خودشان هم موافق نیستند.
بعضی دیگر هم از موضع دفاع اجناس روسی مدعی شدند که چون جنسهای روسی از قدیم کیفیت بالایی داشتند و نیاز به تعمیر پیدا نمیکردند، از خدمات پس از فروش هم خبری نبود و همین باعث ورشکستگی خود شرکتهای سازنده شد. بعد این مجادله پینگپنگی همینطوری ادامه پیدا کرده تا بحث رسیده به دوران دفاع مقدس و یک نفر مثال زده که در آن زمان اف۱۴ ایران که از پیشرفتهترین جنگندههای آن دوران بوده چندمرتبه توسط میگ ۲۱ ارتش عراق شکار شده.
یک کاربر این ادعا را رد کرده و گفته این اتفاق در طی هشتسال جنگ فقط یکمرتبه رخ داده وگرنه هیچوقت هیچ اف۱۴ ایران در رادار جنگندههای عراق نبوده. این بحث باز ادامه پیدا کرده تا درنهایت رسیده به اینجا که فرض کنیم روسها حاضر به فروش سوخو۳۵ به ایران بشوند، آیا ایران با این بودجه نظامی و در شرایط فعلی توانایی تامین مالی آن را دارد؟
آیا خود طرف مقابل توانایی تولید و تحویل آن را دارد؟ سوخو۳۵ یک جنگنده ۲۲متری با قدرت مانور بالاست که حدود ۸۵میلیون دلار قیمت دارد. چون قرارداد خرید این هواپیماها معمولا از چندسال قبل منعقد میشود و درنهایت هم البته خیلی از این تعهدات عمل نمیشود. بهطور مثال برای همین سوخو۳۵ امارات از سال ۲۰۱۷ به روسیه سفارش داده. یا الجزایر از سال ۲۰۱۸ برای ۱۸فروند قراداد امضا کرده. هند و مصر و ترکیه هم در صف خرید هستند و قرارداد ونزوئلا و لیبی و برزیل و کرهجنوبی هم لغو شده. فعلا فقط خود روسیه و چین از این مدل جنگنده در ناوگان خود دارند و مابقی هیچ.