گزارش میدانی هفت‌صبح از جدیدترین قیمت خوراکی‌ها
روزنامه هفت صبح، رضا فرزیان | حضور مردم درست مثل همیشه است. لابه‌لای قفسه‌ها می‌گردند و هر جایی از فروشگاه سرک می‌کشند اما کاملا مشخص است که رفتارشان کاملا محافظه‌کارانه شده است. کالا را برمی‌دارند و حتما قیمتش را با دقت بیشتری نگاه می‌کنند. حتی گاهی به شکل ذهنی حساب می‌کنند تخفیف در نظر گرفته شده چقدر به نفع‌شان می‌شود.
بعضی‌ها وسواس و تعصب را کنار گذاشته‌ند و به‌جای محصول گرانی که قبلا می‌خریدند دنبال تجربه‌های تازه و ارزان‌تر می‌گردند. این استراتژی خرید را می‌توان در قفسه شامپو و خمیر دندان مشاهده کرد. ولی در مورد برنج و گوشت و روغن و چای و قند و شکر هنوز مقاومت می‌کنند. ما در یک فروشگاه زنجیره‌ای به شکل دقیق رفتار مردم و قیمت‌ها را زیر نظر گرفته‌ایم تا بفهمیم رفتار اقتصادی آنها در موج گرانی و شایعه‌های اخیر چطور تغییر می‌کند.
یکه‌تازی برنج‌های بسته‌بندی در قفسه‌ها
کیسه‌های ۱۰کیلویی هنوز بزرگترین بسته‌هایی هستند که در فروشگاه‌های زنجیره‌ای وجود دارند. برنج هاشمی و طارم با توجه به شهرت‌شان گران‌تر فروخته می‌شوند. تقریبا حدود ۵۰۰هزار تومان. یعنی هر کیلو از این برنج‌ها برایتان ۵۰هزار تومان آب می‌خورد که تفاوت چندانی با بقالی‌ها ندارد. مگر اینکه مستقیم بروید سراغ بنکدارها و عمده‌فروش‌ها در بازار.
عوض این کار ما توصیه می‌کنیم سراغ کیسه‌های کوچکتر بروید. چون کیسه‌های پنج کیلویی هم در فروشگاه‌ها به چشم می‌خورد. قیمت این بسته‌ها تقریبا نصف است. برنج اعلا را حدود ۳۰۰هزار تومان می‌فروشند اما می‌توان کیسه پنج کیلویی برنج‌های خوب و باکیفیت را ۲۷۰،۲۸۰هزار تومان خرید. اگر مثل من خیلی در قید و بند برند برنج نیستید ۲۰هزار تومان فاصله قیمت در یک کیسه برنج می‌تواند وسوسه‌کننده باشد.
با این حال می‌بینیم که مردم ارتباط خوبی هم با بستههای ۲٫۵کیلویی و سه کیلویی برقرار می‌کنند. قیمت این بسته‌ها با توجه به برندشان بین ۱۲۰ تا ۱۵۰هزار تومان است. آن وسط قشنگ‌ترین بسته‌بندی به برنج طارم ممتاز گلستان تعلق دارد ولی متاسفانه هر کیلوی آن برایتان حدود ۵۱هزار و ۴۸۲تومان تمام می‌شود در حالی‌که اگر بستههای یک کیلویی همین برند را بخرید، هر کیلوی آن ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان است. وسط قفسه‌ها به‌نوعی برنج قهوه‌ای هم برخورد می‌کنیم که بسته ۹۰۰گرمی‌اش را ۴۱هزار تومان می‌فروشند. اگر از فروشگاه‌های زنجیره‌ای بیرون بروید، در بقالی‌ها و سوپرمارکت‌ها می‌توانید کلی برنج خارجی وارداتی هم پیدا کنید که قیمت آنها ارزان‌تر از برنج ایرانی است.
انواع روغن؛ از سرخ کردنی تا پخت و پز
احتمالا درباره قیمت انواع روغن لوکس اطلاع دارید. روغن‌های خارجی، روغن‌های عجیب و غریب با قیمت بالا اما امروز در فروشگاه زنجیره‌ای تنها دنبال روغن سرخ‌کردنی و روغن آفتابگردان مناسب پخت‌وپز می‌گردیم. روغن سرخ‌کردنی روغن سرخ‌کردنی نیمه‌جامد لادن در وزن پنج کیلوگرم، با قیمت ۹۱ هزار تومان انتخاب بدی نیست. با معادلات الان بازار اتفاقا اقتصادی و به‌صرفه محسوب می‌شود.
اما اگر خانواده کم‌جمعیتی دارید روغن سرخ‌کردنی مایع با حجم حدود ۱۸۰۰میلی لیتر و قیمتی معادل ۲۷ هزار تومان را توصیه می‌کنیم. اگر معیار خرید را برای یک ماه درنظر بگیریم، این حجم روغن مقدار زیادی است و احتمالا برای آنها مناسب به نظر می‌رسد که می‌خواهند دل و روده و معده خانواده‌شان را با مقدار زیادی سرخ‌کردنی پر کنند و سلامتی‌شان را تهدید کنند والا اگر مصرف سرخ‌کردنی‌تان کم است، می‌توانید بطری‌های ۹۰۰گرمی روغن را به قیمت ۱۳،۱۴ هزار تومان بخرید.
غیر از سرخ‌کردنی، روغن پرمصرف دیگر در خانه‌ها روغن آفتابگردان است. این روغن‌ها را روی سالاد می‌ریزند و برای پختن استفاده می‌کنند. قیمت بطری سه لیتری آن این روزها تقریبا به ۴۰هزار تومان می‌رسد اما بیشتر مردم ترجیح میدهند ظرف‌های ۱٫۵لیتری بخرند که ۲۰هزار تومان است. در فروشگاه‌های زنجیره‌ای بطری‌های ۹۰۰میلی لیتری هم زیر ۱۵هزار تومان قیمت‌گذاری می‌شود. در این بخش از فروشگاه، مردم هنوز گوشه‌چشمی به روغن‌های زیتون دارند.
چون می‌دانند روغن زیتون برای سلامتی مناسب است و گاهی روغن زیتون‌ها را در شیشه‌های خوش‌رنگ برمی‌دارند تا نگاهی به قیمتش بیاندازند. ۴۵ هزار تومان برای یک شیشه ۲۵۰ میلی‌لیتری، ۱۰۰ هزار تومان برای شیشه ۵۰۰ میلی‌لیتری روغن زیتون بی‌بو و عدد ۵۰۰، ۶۰۰هزار تومانی برای روغن زیتون ارگانیک سه لیتری! با این حال پرفروش‌ترین روغن زیتون‌های الان بازار در ظرفیت ۲۵۰ میلی‌لیتر و نیم لیتر با قیمت ۶۰ تا ۸۰ هزار تومان هستند.
قفسه رب‌ها؛ خداحافظی با قوطی‌های بزرگ
در قفسه رب‌ها به‌عنوان مثال می‌توان یک حلب ۹کیلویی پیدا کرد که ۲۱۰ هزار تومان ارزش دارد. قوطی‌های چهار، پنج کیلویی هم هست با قیمت ۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار تومان اما خیلی وقت است که دیگر کسی دل و دماغ رفتن سمت قوطی‌های بزرگ را ندارد. اندازه قوطی‌های پرفروش رب در فروشگاه‌های زنجیره‌ای به ۷۰۰ و ۸۰۰ گرم تقلیل پیدا کرده است.
از نظر اقتصادی مردم استراتژی مناسبی را در پیش گرفته‌اند چون این خرید ۲۰ تا ۲۵ هزار تومان خرج روی دست‌شان می‌گذارد و برای حدود یک ماه کافی است. به‌شرط اینکه زیاد اهل رب زدن به غذا نباشید. قوطی‌های ۴۰۰ گرمی هم در بازار به‌چشم می‌خورند، مناسب آنها که به سنت آشپزی ایتالیایی وفادارترند یا زیاد رب توی غذا نمی‌ریزند. برای خرید این رب‌ها نهایتا باید ۱۰،۱۱ هزار تومان پول بدهید. فوق فوق‌اش ۱۴ هزار تومان.
قند و شکر؛ تنوع در انتخاب
قبلا کله قند می‌خریدیم و با کلی سروصدا آنها را خودمان در خانه می‌شکستیم. الان همه قند و شکر بسته‌بندی شده می‌خرند، تمیز و بی‌دردسر. حتی می‌توانید قند بدون کالری بخرید. این یکی را خودمان در قفسه فروشگاه‌های زنجیره‌ای دیده‌ایم. قیمت بسته ۳۰۰گرمی آن حدود ۴۰هزار تومان است. از این قروفرها که بگذریم گران‌ترین بسته قند در فروشگاه‌های زنجیره‌ای را با وزن ۱۰کیلو پیدا کردیم که ۲۰۴ هزار تومان فروخته می‌شود.
بیشتر مناسبت قهوه‌خانه‌هاست یا ادارات و شرکت‌ها. برای ما مردم معمولی به شرط علاقه مفرط به نوشیدن چای و جمعیت زیاد خانواده نهایتا بسته ۱۹۰۰گرمی کافی است دیگر؛ نه؟ چنین بسته‌ای حدود ۵۰ هزار تومان فروخته می‌شود ولی مردم ترجیح میدهند اقتصادی رفتار کنند و بسته ۶۰۰،۷۰۰ گرمی با قیمتی معادل ۲۰ هزار تومان محبوبیت بیشتر پیدا کرده است. بستههای پرفروش شکر هم وزن سه و یک کیلویی دارند که به‌ترتیب باید آنها را حدود ۶۰ و ۲۰ هزار تومان خریداری کرد.
قفسه لبنیات؛ خلوت و کم‌مشتری
مردم خیلی راحت لبنیات را از سبد خرید خود حذف می‌کنند. این را از خلوتی جلوی غرفه لبنیات می‌توان متوجه شد. جایی که قیمت یک سطل ماست با وزن ۱۵۰۰گرم، به زور برندسازی و اسم‌گذاری به ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان رسیده است. برای همین مردم الان ترجیح میدهند ماست‌های ساده و کم‌ادا خریداری کنند و به برندهایی که ماست دو کیلویی را بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان بفروشند بیشتر اعتماد دارند. شما ولی می‌توانید ماست یک کیلویی یا کمتر، در حد ۸۰۰گرم بخرید با قیمت نزدیک ۲۰ هزار تومان.
گنده‌لات قفسه پنیرها، موزارلاهای رنده شده و پنیرهای کبابی با مصارف خاص هستند. آنها را همین یکی دو سال پیش به ترتیب ۵۰ و ۳۰هزار تومان می‌فروختند اما الان یک بسته موزارلای دو کیلویی پرچرب رنده شده برای خودش ۲۸۰ هزار تومان است. بی‌خیال! برویم سراغ پنیر معمولی؛ چیزی که برای صبحانه هوس‌انگیز روزانه ایرانی، در همنشینی احتمالی با نان و خیار و گوجه و در بهترین حالت کنار گردو کاربرد دارد.
پرفروش‌ترین پنیر سفید ایرانی در یک بسته‌بندی ۵۰۰ گرمی را ۳۶ هزار تومان می‌فروشند. بسته‌بندی‌های ۳۰۰گرمی با قیمت ۲۰ هزار تومان هم می‌توانند جزو گزینه‌های احتمالی باشند. شرطش این است که خانواده پرجمعیتی نداشته باشید یا هر روز نان و پنیر نخورید. برای صبحانه یک‌نفره و هوس یک‌روزه می‌توان پنیر در وزن ۱۰۰گرمی با قیمت شش تا هشت هزار تومان خرید.
قفسه امنیتی؛ گوشت و گوشت و گوشت
اگر به‌زودی فروشگاه‌ها برای قفسه‌های گوشت خود مامور مسلح گذاشتند، تعجب نکنید چون قیمت بسته یک کیلویی ران گوساله در شهریور سال ۱۴۰۰ به ۲۰۰هزار تومان رسیده است. همچنین بسته ۸۰۰گرمی گوشت خورشتی نزدیک ۱۷۰،۱۸۰هزار تومان و گوشت چرخ‌کرده مخلوط حدود ۱۵۰هزار تومان فروخته می‌شوند. مرغ‌های پاک‌شده بسته‌بندی هم حدود ۷۰،۸۰هزار تومان قیمت دارند. بعضی‌ها خیال می‌کنند خرید مرغ از فروشگاه‌های سطح شهر بهتر است.
اما در عمل هم از نظر اقتصادی و هم از نظر بهداشتی ممکن است تصمیم بگیرید مشتری مرغ‌های بسته‌بندی شوید. این مرغ‌ها را در بستههای ۹۰۰گرمی و ۱۸۰۰گرمی می‌فروشند اما حالا که قیمت‌ها بالا رفته بیشتر مردم ترجیح میدهند یک بسته ۹۰۰گرمی انتخاب کنند و کلک کار را بکنند یا اینکه مرغ را به‌صورت قطعه‌بندی شده بخرند تا بیشتر بر قفسه فریزر یخچال‌شان مدیریت داشته باشند. ولی اوضاع آنقدرها آسان نیست چرا‌که بستههای یک کیلویی سینه مرغ ۵۰ هزار تومان، ران بدون پوست نزدیک ۴۰ هزار تومان، فیله مرغ حدود ۶۰ هزار تومان و مغز ران نزدیک ۴۰ هزار تومان است.
در قفسه فروش گوشت گوسفندی هم با بسته یک کیلویی ران ۱۷۰ هزار تومانی روبه‌رو می‌شویم. برای یک کیلو گوشت خورشتی بدون استخوان باید حدود ۱۹۰ تا ۲۰۰ هزار تومان پول بدهید و بسته یک کیلویی آبگوشتی را حدود ۱۵۰ هزار تومان بخرید. یک کیلو گوشت خورشتی گوسفندی را هم بین ۱۸۰ تا ۱۹۰ هزار تومان می‌فروشند و باید یک کیلو ماهیچه گوسفندی نهایتا ۱۸۵ هزار تومان پرداخت کنید. در عوض چیزهایی مثل راسته و فیله فوق‌العاده افزایش قیمت را تجربه کرده‌‌اند. یک کیلو راسته بااستخوان ۱۴۵ هزار تومان، یک کیلو راسته بی‌استخوان بسته به کیفیت بین ۱۸۷ تا ۲۴۰ هزار تومان و یک کیلو فیله ممتاز درجه یک ۲۵۰ هزار تومان قیمت دارند.
