کوچ دلشکستهها از بورس به بورس
روزنامه هفت صبح، احمدرضا نجفی | ۲۰۰میلیارد تومان پول سرمایهگذارهای دلشکسته دیروز به صندوقهای درآمد ثابت رفت. اتفاقی بیسابقه که باعث شد صندوقهای سرمایهگذاری درآمد ثابت در بین پرتقاضاترین نمادها قرار بگیرند.
بهشکلی عجیب و باورنکردنی مشخص است سهامداران حرفهای بورس با وجود تمام ضررهایی که در روزها و ماههای اخیر متحمل شدند، قصد خارج کردن سرمایهشان از بورس را ندارند و میخواهند در این روزها به جای قهر کردن کامل با بازار، سراغ سرمایهگذاری در صندوقهای درآمد ثابت بروند چون این سرمایهگذاری سود ماهانه حداقلی در حد ۱٫۷درصد نصیبشان میکند.
این صندوقها علاوه بر مزایایی که نسبت به سپردههای بانکی دارند، بهعنوان پارکینگ پول برای سرمایهگذاران حرفهای بورس عمل میکنند. جایی که میتوانند پولهایشان را آنجا نگه دارند و به محض بازگشت بازار به شرایط عادی، دوباره سراغ خرید سهام بروند. این صندوقها سالانه بین ۲۰ تا ۴۲درصد سود نصیب سرمایهگذارانشان میکنند و گزینه بهتری نسبت به سپرده بانکی به حساب میآیند.
*** استقبال بزرگان بورس از صندوقهای درآمد ثابت
شاخص بورس دیروز ۱۱هزار واحد کاهش پیدا کرد و در ادامه روند نزولی روز یکشنبه قرار گرفت. اتفاقی که نشان میدهد دامنه نوسان نامتقارن تنها یک روز توانست سهامداران را شاد کند و از یکشنبه تا حالا شاهد فشار فروشندهها و تشکیل صفهای فروش طولانی هستیم. یکی از اتفاقات مهم در این روزهای بازار سرمایه، ورود پولهای بزرگ به صندوقهای درآمد ثابت است.
روز گذشته این صندوقها در صدر فهرست پرتقاضاترین نمادهای بورسی قرار گرفتند. طوری که روز گذشته سهامداران حقیقی به اندازه ۳۵۳میلیارد تومان واحد سرمایهگذاری درآمد ثابت خریدند و شاهد فروش ۱۵۳میلیارد تومان واحد سرمایهگذاری توسط سهامداران حقیقی بودیم. اختلاف این دو رقم نشان میدهد تنها در روز گذشته ۲۰۰میلیارد تومان پول جدید به این صندوقها وارد شده است.
صندوق سرمایهگذاری کمند با ورود ۷۰میلیارد تومان در رتبه اول، امین یکم با ورود ۴۷میلیارد تومان در رتبه دوم و اعتماد با ورود ۳۵میلیارد تومان پول جدید در رتبه سوم بیشترین تقاضا در بین کل نمادهای بورس قرار دارند. در این فهرست نام دیگر صندوقهای درآمد ثابت مثل کیان و افران هم به چشم میخورد. این اتفاق درحالی افتاده که روز گذشته پرتقاضاترین سهام بورس یعنی دسینا تنها شاهد ورود ۲۹میلیارد تومان پول جدید بوده است.
*** چرا سهامداران حرفهای سراغ صندوقها رفتهاند؟
صندوقهای سرمایهگذاری ETF حکم پارکینگ را برای سهامداران حرفهای دارند. آنها بسته به شرایط بازار سراغ سرمایهگذاری در یکی از انواع این صندوقهای سهامی یا درآمد ثابت میروند. اگر ببینند کلیت بازار شرایط مساعد و صعودی دارد اما سهم خاصی مد نظرشان نیست تا سراغ خرید آن بروند، در صندوقهای سهامی سرمایهگذاری میکنند تا از روند صعودی بازار جا نمانند.
صندوقهای درآمد ثابت در شرایط خاصی مورد استقبال سهامداران حرفهای قرار میگیرند. شرایطی مثل این روزها که وضعیت بازار خوب نیست و حتی سهام ارزنده هم در روند نزولی قرار دارد. سهامداران حرفهای با سرمایهگذاری در صندوقهای درآمد ثابت سود حداقلی کسب میکنند و هر موقع که بازار به شرایط عادی برگشت میتوانند به سرعت واحدهای صندوق درآمد ثابت را فروخته و پولشان را برای سود بیشتر به خرید سهام شرکتها اختصاص دهند. برای همین است که میگوییم صندوقها مثل پارکینگ پول هستند و به محض بهتر شدن شرایط، شاهد خروج سرمایه از صندوقها و ورود به سهام شرکتهای مختلف خواهیم بود.
*** سه برتری صندوقهای درآمد ثابت نسبت به سپرده بانکی
صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت، نوسانات بسیار کمی دارند و نسبت به سهام بورسی سود چندانی نسبت سرمایهگذاران نمیکنند اما با این حال شرایط بهتری نسبت به سپردههای بانکی دارند. همین موضوع باعث میشود سهامداران حرفهای به جای اینکه پولشان را کامل از بازار خارج کنند، سراغ این صندوقها بروند.
اولین و مهمترین مزیت صندوقهای درآمد ثابت نسبت به سپردههای بانکی سود بیشتر آنهاست. بانکها نهایتا سالانه ۱۸درصد سود نصیب مشتریانشان میکنند. آن هم به شرطی که سپرده بلندمدت دو ساله باز کنید. سود سپردههای بلندمدت یک ساله کمتر و ۱۶درصد است. در بین انواع کوتاهمدت هم سپردههای عادی سود ۱۰درصدی، ویژه سه ماهه سود ۱۲درصدی و ویژه شش ماهه سود ۱۴درصدی دارند. این در حالی است که صندوقهای سرمایهگذاری درآمد ثابت عموما بالای ۲۰درصد سالانه سود دارند و در برخی مواقع سود آنها به ۴۳درصد میرسد. باید توجه داشته باشید که صندوقها سود تضمین شده و ثابتی ندارند و بر اساس شرایط به مشتریانشان سود میدهند اما هیچ موقع سود آنها کمتر از سود سپرده بانکی نخواهد بود.
برتری دوم صندوقها نسبت به حساب بانکی این است که هر موقع خواستید میتوانید پولتان را برداشت کنید. درحالی که اگر زودتر از زمان تعیین شده بخواهید حساب سپرده بانکی را ببندید یا بخشی از پولتان را لازم داشته باشید، مشمول جریمه شده و سود کمتری به شما پرداخت میشود. در حالی که صندوقهای درآمد ثابت چنین محدودیتی ندارند و هر موقع خواستید میتوانید با ابطال واحدها یا فروش آنها در بورس، داراییتان را به پول نقد تبدیل کنید و نگرانی بابت سود سرمایهتان نخواهید داشت.
سومین دلیل این است که سود صندوقهای درآمد ثابت به صورت روزشمار محاسبه میشود. طوری که حتی اگر دو روز در صندوقهای درآمد ثابت سرمایهگذاری کنید، به اندازه همان دو روز سود دریافت خواهید کرد. در حالی که سود سپرده بانکی به صورت ماهشمار بوده و حداقل باید یک ماه سرمایهتان در سپرده باقی بماند تا براساس آن به شما سود پرداخت شود. حتی در حسابهای کوتاه مدت اگر در نیمه ماه پول از حساب برداشت کنید، سودی به آن مبلغ تعلق نخواهد گرفت.
*** روشهای سرمایهگذاری و دریافت سود در صندوقها
سرمایهگذاری در صندوقهای ETF درست مثل خرید و فروش سهام است. کافی است نماد این صندوقها را در سامانه معاملات جستوجو و برای خرید یا فروش واحدهای سرمایهگذاری سفارش ثبت کنید. دیگر صندوقها شرایط متفاوتی دارند و واحدهای سرمایهگذاری آنها قابل خرید و فروش در بورس نیست.
برای سرمایهگذاری در این صندوقها لازم است به سایت یا شعبه آنها مراجعه کنید. علاوه بر این دو روش، بعضی از کارگزاریها بزرگ این امکان را فراهم کردهاند که اگر پولتان را در حساب سامانه معاملات نگه دارید، به صورت خودکار آن را در صندوق درآمد ثابت سرمایهگذاری کرده و سر ماه سود آن را به حساب شما واریز میکنند.
علاوه بر روشهای مختلف سرمایهگذاری در صندوقهای درآمد ثابت، شیوه پرداخت سود در هر کدام از این صندوقها متفاوت است. صندوقهای سرمایهگذاری ETF عموما پرداخت سود دورهای ندارند و روزانه ارزش داراییهای شما افزایش پیدا میکند. مثلا اگر ۱۰میلیون تومان در این صندوقها سرمایهگذاری کنید، در پایان ماه ارزش داراییتان به ۱۰میلیون و ۱۷۰هزار تومان افزایش پیدا میکند.
در چنین صندوقهایی برای استفاده از سود، باید واحدهای سرمایهگذاری را بفروشید یا باطل کنید. برخی دیگر از صندوقهای درآمد ثابت پرداخت سود دورهای دارند. به صورتی که در پایان ماه هرچه به دارایی شما اضافه شده باشد، به حسابتان واریز شده و قیمت واحدهای سرمایهگذاری سر جای اول خود برمیگردد. برای کسانی که آشنایی چندانی با شیوه معامله در بورس ندارند، سرمایهگذاری در صندوقها با پرداخت سود دورهای گزینه بهتری محسوب میشود.
*** بهترین صندوقهای سرمایهگذاری درآمد ثابت
صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت کمند، بزرگترین صندوق ETF با سرمایهای نزدیک به هشت هزار و ۵۰۰میلیارد تومان به حساب میآید. واحدهای این صندوق با نماد کمند در بورس معامله میشوند. در یک سال گذشته کمند کمترین سود را بین صندوقهای ETF درآمد ثابت داشته اما با این حال توانسته بیشتر از حساب بانکی و حدود ۱۹درصد سود نصیب مشتریانش کند.
صندوق اعتماد آفرین پارسیان دومین صندوق بزرگ بورسی با سرمایه هفت هزار و ۶۷۰میلیارد تومانی در رتبه دوم قرار دارد و واحدهای آن در بورس با نماد اعتماد معامله میشود. صندوق اعتماد عموما پرمعاملهترین صندوق درآمد ثابت در بورس است. سود یک سال اخیر صندوق اعتماد حدود ۲۱٫۵درصد بوده است.
صندوق درآمد ثابت امین یکم فردا با سرمایه پنج هزار و ۱۶۰میلیارد تومانی سومین صندوق بزرگ سرمایهگذاری درآمد ثابت در بورس به حساب میآید و واحدهای آن را میتوان در نماد امین یکم خرید و فروش کرد. در یک سال اخیر قیمت واحدهای این صندوق ۲۶٫۹درصد افزایش پیدا کرده است. صندوقهای پارند پایدار سپهر با نماد پارند و یاقوت آگاه با نماد یاقوت دیگر صندوقهای بزرگ درآمد ثابت هستند و اغلب سهامداران حرفهای سراغ این صندوقها میروند، هرچند صندوقهایی با سود بیشتر در بازار وجود دارند.
پرسودترین صندوق سرمایهگذاری درآمد ثابت، صندوق تصمیم است که واحدهای آن با همین نماد در بورس خرید و فروش میشود. در یک سال گذشته این صندوق بهترین عملکرد را از خود به جا گذاشته و توانسته سود ۴۲٫۷درصدی نصیب سرمایهگذارهایش کند. بازدهی ماهانه این صندوق ۱٫۳۳درصد است. آرمان آتی کوثر در رتبه دوم بهترین صندوق از نظر سود سالانه قرار دارد.
واحدهای این صندوق با نماد آکورد در بورس خرید و فروش میشود. آکورد در یک سال گذشته ۳۶٫۱درصد سود کرده و بازدهی ماهانه آن ۱٫۹درصد است. واحدهای صندوق سرمایهگذاری درآمد ثابت کیان با همین نماد در بورس معامله میشود. کیان در رتبه سوم بهترین عملکرد بین صندوقهای درآمد ثابت قرار دارد و توانسته بازدهی سالانه ۳۴٫۱درصدی را در کارنامه خود ثبت کند. سود ماهانه این صندوق حدود ۱٫۶۸درصد است. در ردهبندی صندوقهای درآمد ثابت با بیشترین سود سالانه، صندوقهای پارند، گنجین و ارمغان در رتبههای بعدی قرار دارند.