کتاب «من احمق»؛ حدس بزنید نویسندهاش کیست!
روزنامه هفت صبح، یاسر نوروزی | به صفحه خانم شیما کاتوزیان در اینستاگرام سری بزنید تا فضایی خالی از هرگونه نویسندگی و ادبیات را تجربه کنید! البته ماجرا به یک میلیون فالوئر برمیگردد. هرچند قصه کمی لوث شده. یعنی از اواخر دهه هشتاد که سلبریتیهای حوزه سینما و تلویزیون وارد عرصه انتشار کتاب شدند هم چندان شمیم روحافزایی به مشام نمیرسید. حالا حساب کنید چند سالی است که شاخهای مجازی ویرشان گرفته برای کتابسازی.
حالا چه شده این خانم با یک میلیون فالوئر، تصمیم به انتشار کتاب گرفته، لابد مثل ماجرای سلبریتیهای سینماگر، از سر هوس است. اسم کتابش هم به قدری چیز است که نمیدانم چرا باید یک نویسنده چنین چیزی انتخاب کند: «منِ احمق»! باور کنید این کتاب در نمایشگاه کتاب به چاپ رسیده و همانجا هم به چاپ پنجم و ششم رفته. الان هم گمان کنم به چاپ هفتم رسیده باشد. ماجرای داستان آن چندان مهم نیست. چون پر از غلطهایی است در حد غولوط! به این جمله نگاه کنید:
«من کمتر چیزی را بهخاطر نمیآورم!» یا این یکی: «آنوقتها کمتر حسود داشتم. همه بدانند که در حدی که در سن کم خواستگاری برای ازدواج داشته باشم، زیبا هستم.» راستش بعضی از اینها دیگر دارند طوری از جملهها استفاده میکنند که احساس اصحاب کهف به آدم دست میدهد. یا ما بهکلی از نثر فارسی پرت و دوریم یا نحو زبان مادریمان طوری عوض شده که دیگر جملات این گروه را نمیفهمیم. این یکی را نگاه کنید:
«کمی و فقط کمی از روز گذشته، مثل همه روزها. کمکم کمی میگذرد و نهایتا شب میشود و بعد روز بعدی…» جالب اینجاست خانم خودشان خارج از کشور تشریف دارند و در صفحه خود به بزکهای معمول مشغول. هرچند در ایام نمایشگاه کتاب، تصاویری از حضورشان در ایران را دیدیم. البته عنادی با حضور یا غیبت این افراد ندارم. بحثم چیز دیگری است. اینکه بازار کتاب ایران متأسفانه به دست اینجور نویسندهها میافتد و دیگر هیچ چیز روی هیچ چیز بند نیست.
پیشتر البته نمونههایی از این دست دیده بودیم. شاخهای مجازی در این سالها خوب گل کاشته بودند؛ از کتاب علی سلطانی با عنوان «راز رخشید برملا شد» گرفته تا «قهوه سرد آقای نویسنده» نوشته روزبه معین. این آخری که الان گمان کنم به چاپ هشتاد و پنجم رسیده و الحق و الانصاف، اثری بهکلی پرت و بیخاصیت است. باز گلی به گوشه جمال «هنوز سر قولم هستم» نوشته امیر علی ق. که حداقل میشد آن را خواند.
هرچند که به نظر تفاوت عمدهای بین این آثار وجود ندارد. فقط مشکل در کتاب خانم کاتوزیان به جایی رسیده که دیگر جملهبندیها هم حتی ایرادهای بزرگ دارند. لااقل در کتابهای قبلی این چهرههای مجازی، میشد از روی متن خواند، اما این یکی انصافا نوبر است. بحث درباره دلایل حضور چنین نویسندههایی، هم حوصله میخواهد و هم مجال چندین صفحه تحلیل که این نوشته جای آن نیست. فقط خواستم به قدر یک ستون هشدار بدهم اگر به کتابی برخوردید به اسم «من احمق»، حدس بزنید نویسندهاش کیست!