کارا و استارتاپ‌هایش در بازار بزرگ سلامت
روزنامه هفت صبح، زهرا قنبری | تصمیم گرفته‌ایم در صفحه استارتاپ‌های روزنامه از این به بعد کمی هم فضاهای استارتاپی را معرفی کنیم؛ مکان‌هایی که می‌تواند برای شما که در پی راه‌اندازی یک کسب وکار بعد از تمام شدن کرونا هستید حسابی کمک‌کننده باشند. مکان‌هایی برای تحقق رویاهای استارتاپی البته به شرط اینکه واقع بینی و تلاش را هم چاشنی کار کنید. یکی از مهم‌ترین فضاهای استارتاپی در دنیا شتاب‌دهنده‌ها هستند.
جایی که به صاحبان ایده و استارتاپ‌ها کمک می‌کنند کسب وکارشان را رشد بیشتری دهند و زودتر به موفقیت‌های بزرگ برسانند. اگرچه همه استارتاپ‌ها چنین بختی را ندارند و معمولا از هر ده تا یکی‌شان می‌توانند به چنین موقعیتی برسند اما آشنایی با شتاب‌دهنده‌ها برای کسانی که می‌خواهند استارتاپی داشته باشند یا کسب وکار آنلاینی راه بیندازند از نان شب هم واجب‌تر است. پس اول شما را با مفهوم شتاب‌دهنده آشنا می‌کنیم بعد هم یکی از شتاب‌دهنده‌های تخصصی اکوسیستم استارتاپی را به همراه استارتاپ‌هایش معرفی خواهیم کرد.
اولین شتاب‌دهنده دنیا به نام Y Combinator با هدف حمایت از ایده‌های استارتاپی و کسب‌وکارهای آنلاین سال ۲۰۰۵ در کمبریج تاسیس شد. به دنبال آن کم کم شرکت‌های مشابه دیگر هم روی کار آمدند. تاریخچه تولد شتاب‌دهنده‌ها در ایران به سال ۹۳ برمی‌گردد. اولین شرکت شتاب‌دهنده در ایران با نام تجاری آوای تک پردیس و با نام تجاری آواتک در دانشکده علوم فنی دانشگاه تهران شروع به کار کرد. پس از آن شرکت‌های شتاب‌دهنده دیگر در دانشگاه‌ها و مراکز دانش‌بنیان، شروع به فعالیت کردند.
*** شتاب‌دهنده چه کاری انجام می‌دهد؟
فعالیت شتاب‌دهنده‌ها به مانند اسم‌شان، شتاب دادن به رشد و توسعه استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای نوپاست. به طور کلی فعالیت شتاب‌دهنده‌ها از نظر ماهیت اصلی مشابه هستند و تنها در جزئیات و نحوه اجرایی کردن است که آنها با هم تفاوت دارند. به این صورت است که آنها در زمان آغاز یک استارتاپ، آن را شناسایی کرده و اعتبارسنجی می‌کنند. برخی در یک زمان محدود ۲ تا ۶ ماهه با استارتاپ موردنظر همراه و برخی نیز مداوم با آنها در تعامل هستند.
*** کارا، شتاب‌دهنده‌ای برای استارتاپ‌های حوزه سلامت
شتاب‌دهنده کارا از اواخر سال۹۶ کار خود را آغاز کرده و از مرداد ۹۷ در کارخانه نوآوری مستقر شده است. این شتاب‌دهنده در مراحل مختلف روی استارتاپ‌ها سرمایه‌گذاری می‌کند و به ازای آن درصد مشخصی از سهام آنها را دریافت می‌کند.
استارتاپ‌ها در کارا، فضای کار مجهز برای مستقر شدن تیم‌هایشان را خواهند داشت و خدمات مشاوره و مانیتورینگ در حوزه‌های مختلف مثل مارکتینگ، خدمات سازمانی و حقوقی و غیره هم دریافت می‌کنند. معمولا سقف سرمایه‌گذاری روی استارتاپ‌ها در شتاب‌دهنده کارا، در مرحله شتاب‌دهی حدود ۱۰۰ میلیون است و در مرحله بعد از شتاب‌دهی اگر تیم‌ها تمایل داشته باشند همچنان در شتاب‌دهنده بمانند امکان سرمایه‌گذاری در مبالغ بیشتر از ۵۰۰ میلیون تومان هم وجود دارد.
*** «آوید»؛ در خانه بمانیم، کلاس درس به خانه می‌آید
نسرین مهران‌مهر، هم‌بنیانگذار سایت «آوید» که یکی از استارتاپ‌های مستقر در کاراست در مورد فعالیت این استارتاپ میگوید: «کار تیم استارتاپی آوید، آموزش به افرادی است که در حوزه سلامت فعالیت دارند یا در این زمینه تحصیل می‌کنند. هدف ما ایجاد تغییراتی در روش‌های مرسوم آموزش و بازآموزی در این حوزه و ارائه روش‌های نوین آموزشی است. با این رویکرد، مدتی است که فعالیت خود را در قالب سایت انجام می‌دهیم و در آینده اپلیکیشن خود را هم ارائه خواهیم کرد.»
آوید این روزها که کرونا همه‌چیز را تحت تاثیر قرار داده پلتفرم آموزشی خود را به صورت رایگان در اختیار دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی گذاشته تا در شرایط ممنوعیت برگزاری کلاس حضوری بتوانند از آن استفاده کنند. مهران‌مهر میگوید به زودی قابلیت پخش زنده این پلتفرم هم راه‌اندازی می‌شود. به گفته او در بازه زمانی بین ۱۵ اسفند تا ۱۵ فروردین بیش از ۱۲ هزار ساعت محتوای آموزشی مجازی در سایت آنها مشاهده شده است.
*** «فیت شیپ»؛ ورزش در خانه
محمد قنبری، هم‌بنیانگذار استارتاپ «فیت شیپ» است که مدتی است در شتاب‌دهنده کارا مستقر شده‌اند و از خدمات این فضای استارتاپی استفاده می‌کنند. قنبری درباره فعالیت این استارتاپ اینگونه توضیح می‌دهد: «فیت شیپ تلاش می‌کند با استفاده از فناوری‌های نوظهور در حوزه سلامت و سبک زندگی، از ابتلای مردم به بیماری‌های غیر واگیردار به ویژه بیماری‌هایی مانند دیابت، فشار خون بالا و چاقی پیشگیری کند. ما دو خدمت به کاربران خود ارائه می‌کنیم. یکی مجله مجازی تناسب اندام فیت شیپ است که بازدید چند ده هزار نفری دارد و دیگری اپلیکیشن «سبک» است که نوعی باشگاه مجازی است.»
او درباره فرآیند و الگوریتم کارشان هم میگوید: «در این اپلیکیشن ابتدا از کاربر سوالاتی در مورد وضعیت بدنی، سابقه پزشکی و … پرسیده می‌شود و پس از مشاوره با متخصصان پزشکی، تغذیه و ورزش، برنامه غذایی و ورزشی به صورت اختصاصی برای او تهیه شده و در طول مدت استفاده از دوره نیز، مورد پیگیری و حمایت قرار می‌گیرد.»فیت شیپ هم از آن دست استارتاپ‌هاست که برای مبارزه با کرونا و مقابله با تاثیرات سوء قرنطینه دست به تهیه ویدئوهای آموزشی «ورزش در خانه بدون هیچ وسیله ورزشی» زده که رایگان در اختیار مخاطبان این استارتاپ قرار گرفته‌اند.
*** «هلیکس»؛ پزشک به خانه می‌آید
هلیکس به نوعی یک دستیار هوشمند سلامت است که کار خود را از دو سال پیش شروع کرده و حدود شش ماه است که به بازار عرضه شده است. فعالیت هلیکس بر یک بستر نرم‌افزاری شامل مطب، داروخانه و بیمار انجام می‌شود. بنیانگذار این استارتاپ میگوید تاکنون موفق به جمع‌آوری اطلاعات بسیاری از پزشکان، مراکز درمانی، داروخانه‌ها، داروها و بیماری‌ها و ارائه آن به کاربر خود شده‌اند.
مرتضی عبداللهی، هم‌بنیانگذار (به هرکدام از بنیانگذاران یک استارتاپ می‌گویند هم‌بنیانگذار) استارتاپ «هلیکس» در مورد فعالیت این استارتاپ و هدفی که دنبال می‌کنند هم میگوید: «هدف ما برقراری ارتباط بین بیمار و پزشک به صورت هدفمند است. به عبارت دیگر وقتی کاربر سایت، مشکلات خود را ثبت کرد، شرایطش با یکی از پزشکان عمومی عضو سایت ما در میان گذاشته شده و او تشخیص می‌دهد که فرد به کدام پزشک متخصص مراجعه کند.»
هلیکس هم این روزها به جبهه استارتاپی مبارزه با کرونا پیوسته و عبداللهی تاکید می‌کند از همان ابتدای شروع کرونا آنها بخش ویژه کرونا را راه‌اندازی کرده‌اند که به صورت رایگان به مخاطبانشان مشاوره می‌دهد. همچنین کاربران می‌توانند از طریق اپلیکیشن هلیکس نزدیک‌ترین مرکز درمانی مخصوص کرونا به محل زندگی خود را پیدا کنند. او میگوید: «در اپلیکیشن ما بخشی وجود دارد که کاربران مشکوک به مبتلا به کرونا می‌توانند علائم خود را ثبت کنند. اطلاعات آنها توسط پزشکان بررسی شده و نتایج به اطلاع کاربران خواهد رسید.»
*** «دکتر چکاپ»؛ آزمایشگاه خانگی
پلتفرم دکتر چکاپ با هدف ترویج غربالگری سلامت در ایران فعالیت خود را آغاز کرده است. در غربالگری، فرد برای بررسی وضعیت سلامت خود درخواست غربالگری نمونه خود را می‌دهد تا در صورت داشتن بیماری یا مستعد مبتلا شدن به آن اقدامات پیشگیرانه را شروع کند.آرش هدایت‌پناه، مدیر استارتاپ «دکتر چکاپ» است که فرآیند کارشان را اینگونه توصیف می‌کند: «فرآیند این کار به این صورت است که اگر کسی درخواست غربالگری و بررسی نمونه خود را ثبت کند، پرستاران همکار ما به خانه یا محل کار او مراجعه کرده و بزاق دهان(مخصوص کرونا) یا خون او را به عنوان نمونه می‌گیرند.
سپس این نمونه در آزمایشگاه‌های تخصصی بررسی می‌شود. بعد از بررسی، نتیجه آزمایش به صورت مجازی به دست کاربر می‌رسد. در این گزارش مشخص است که فرد به چه بیماری مبتلاست یا بر اساس ویژگی‌های بدنی ممکن است به چه بیماری‌هایی مبتلا شود. در نهایت بر مبنای نتیجه آزمایش تیم ما مشاوره‌های پزشکی و اصلاح سبک زندگی در راستای افزایش سطح سلامت فرد متقاضی به او ارائه می‌کند. کاری که ما انجام می‌دهیم، کار درمانی نیست؛ کاری بهداشتی و در راستای حفظ سلامت افراد است.»
هدایت‌پناه در مورد اینکه چرا چنین بازاری را برای راه‌اندازی استارتاپ انتخاب کرده‌اند هم میگوید: «۱۱ درصد جمعیت مبتلا به دیابت هستند. بین ۳۰ تا ۷۰ درصد از افراد دچار کبد چرب یا در آستانه داشتن کبد چرب هستند. مردم در مورد بیماری‌های‌مقاربتی آگاهی زیادی ندارند و مدتی پیش دچار سونامی زگیل تناسلی شدیم. همه این موارد و مواردی از این دست باعث می‌شود لزوم غربالگری مشخص شود.
تشخیص هر کدام از این بیماری‌ها نیازمند رفت و آمدها و هزینه کردن پول بسیار است. در شهرهای بزرگ که افراد بخش زیادی از زمان روزانه خود را به کار و بخشی دیگر را به رفت و آمد می‌گذرانند، پیگیری بیماری کار بسیار زمان‌بری است که گاهی باعث می‌شود فرد به همین دلیل آن را رها کند. ما در دکتر چکاپ هزینه زمانی و مالی افراد را بسیار کم کرده‌ایم. همین باعث می‌شود افراد راحت‌تر پیگیر پیشگیری از بیماری و ارتقا سلامت خود باشند.»
مدیر استارتاپ دکتر چکاپ در مورد فعالیت‌های این ایام کرونا هم توضیح می‌دهد: «بعد از شیوع کرونا یکی از دلایل مراجعه مردم به مراکز درمانی و آزمایشگاه‌ها برای تست تشخیص کرونا بود. این مسئله به معنی رفت و آمد بیشتر در سطح شهر و تجمع در محل‌هایی است که امکان انتقال ویروس در آنها بالاست. نتایج بررسی ما نشان می‌دهد کشورهایی که در مهار کرونا موفق بوده‌اند از روش غربالگری استفاده کرده‌اند. ما هم از توانایی غربالگری در محصول خودمان استفاده کردیم.»
هدایت‌پناه در مورد چالش‌های پیش‌رو استارتاپ‌های حوزه سلامت هم پای مجوزها را پیش می‌کشد و گلایه می‌کند: «ما تقریبا دو سال است که کارمان را با دکتر چکاپ شروع کرده‌ایم. در این زمان چالش بزرگ ما تعلل وزارتخانه در ارائه مجوزها بوده است. به عبارت دیگر، نیاز و بازار وجود دارد، زیرساخت‌ها هم موجود است اما وزارتخانه می‌خواهد ما را به سمت این هدایت کند که ذیل آزمایشگاه‌ها یا شرکت‌های درمانی کار کنیم. اگراین مسئله رفع نشود، استارتاپ‌های حوزه سلامت نمی‌توانند مسیر رشد و توسعه را طی کنند.»
*** «مانیار»؛ انتقال وجه بدون کارت و اسکناس
مانیار ارائه دهنده خدمات پرداخت آنلاین است که امکان انتقال وجه را به صورت الکترونیکی میسر می‌کند. این امکان برای دو گروه یعنی هم افراد حقیقی و هم کسب و کارها؛ در مانیار فراهم شده است.
البته مانیار چند ماهی است که از کارخانه نوآوری آزادی به کارخانه نوآوری های‌وی نقل مکان کرده است.
مونا مریدی، هم‌بنیانگذار استارتاپ «مانیار» در مورد ماهیت خدمات پرداخت ارائه شده توسط این تیم میگوید: «اپلیکیشن پنل تحت وبِ مانیار بر زیرساخت پیام‌رسان و مبتنی بر کیف پول موبایلی پیاده‌سازی شده است. بنابراین افراد در این اپلیکیشن ضمن استفاده از آن برای گفت‌وگو و پیام‌رسانی می‌توانند کارهای مالی خود مانند پرداخت قبوض و عوارض، خرید شارژ، مدیریت پرداخت‌های گروهی و… انجام داده و نیازهای مالی روزمره خود را رفع کنند.»
مریدی در مورد چگونگی استفاده کسب و کارها از اپلیکیشن مانیار میگوید: «کسب و کارها می‌توانند از سرویس‌های درگاه پرداخت، کیف پول و پرداخت امن با QR CODE که توسط مانیار ارائه می‌شود، استفاده کنند. به طور مثال اگر فروشگاهی که به صورت آنلاین فعالیت می‌کند، اما سایت مخصوص به خود ندارد، می‌تواند از این سرویس لینک درگاه پرداخت دریافت کند. خیریه‌ها و سازمان‌های مردم نهاد هم به جای دریافت وجوه اهدایی مردم از طریق ارائه شماره کارت، می‌توانند از زیرساخت پرداخت آنلاین ما استفاده کنند.»
هم‌بنیانگذار مانیار در مورد فعالیت‌های این استارتاپ برای مقابله با شیوع ویروس کرونا هم به دو حوزه مختلف اشاره می‌کند و میگوید: «یکی از فعالیت‌های ما ارائه سرویس پرداخت آنلاین به خیریه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد است که در زمینه جمع‌آوری کمک‌های مردمی در جهت مقابله با کرونا فعالیت می‌کنند.
دیگر فعالیت ما، ارائه سرویس پرداخت توسط QR CODE به فروشگاه‌هاست. رد و بدل کردن کارت و وجه نقد بین فروشنده و خریدار یکی از راه‌هایی است که باعث انتقال ویروس کرونا می‌شود. استفاده از این روشِ پرداخت به قطع زنجیره انتقال ویروس کمک قابل توجهی خواهد کرد. در زمان مبارزه با بحران کرونا از متقاضیان این دو سرویس حق اشتراکی برای ارائه آن دریافت نمی‌شود و رایگان است.»
