چهار روز مهلت برای دیپلماسی؛ بایدن کوتاه میآید؟
روزنامه هفت صبح | سوم اسفند، موعد ایران برای پایان صبر استراتژیک در برابر نقض برجام از سوی آمریکا است. طبق مصوبه مجلس قرار است در این روز اجرای پروتکل الحاقی به پایان برسد و این یعنی پایان نظارتهای غیرمعمول از تاسیسات هستهای ایران. این احتمالا آخرین ضربه به برجام خواهد بود و شاید سختترین آن بعد از امضای خروج از برجام توسط رئیسجمهور سابق آمریکا.
حالا تقریبا همه به تکاپو افتادند که نگذارند چنین اتفاقی رخ دهد. در شرایطی که دوم و سوم اسفند هم در آمریکا شنبه و یکشنبه و تعطیل است؛ احتمالا باید بگوییم برای دیپلماسی فقط چهار روز دیگر فرصت مانده و در این شرایط دیروز، پالسهای مثبتی رسید با هم وضعیت را مرور کنیم:
* یک: گزارش شبکه قطری الجزیره: سایت انتخاب، گزارشی از شبکه الجزیره را ترجمه کرده که در آن به نقل از جان ولفستال، مشاور بایدن در دوره معاونت ریاست جمهوری اوباما آمده: «ایالات متحده و ایران به فکر صدور بیانیهای قبل از تاریخ ۲۱ فوریه هستند، تا نیت مشترک خود برای احترام و پایبندی دوباره به توافق را نشان دهند. او گفته در پشت پرده، مسئولان آمریکایی مذاکره خود با مسئولان ایرانی را شروع کردهاند.»
او این بیانیه را «بیانیه تصمیم متقابل تهران و واشنگتن و تعهد بازگشت کامل به برجام پیش از مذاکره بر سر شروط و جدول زمانی» دانسته است. همچنین در این گزارش به نقل از برخی تحلیلگران آمده است که «اقدامات آمریکا نظیر کمک در زمینه واکسنهای کرونا یا کمکهای انسانی و ضمانتهای اقتصادی نظیر موافقت با درخواست ایران برای دریافت وام از صندوق بینالمللی پول، همگی در راستای اعتمادسازی صورت گرفته است.»
* دو: سخنان معاون وزیر خارجه روسیه: پالس مثبت دوم را سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امورخارجه روسیه ارسال کرده است. او روز دوشنبه در جمع خبرنگاران خواستار پاسخگویی و خویشتنداری ایران درخصوص برجام شد. آن طور که ایسنا به نقل از اسپوتنیک و نیز خبرگزاری ایرنا گزارش دادند، او از یک پیشنهاد چین «برای برگزاری دیدار چندجانبه برای بازگشت آمریکا به توافق هستهای با ایران» خبر داده
که در آن «همه شرکتکنندگان در این روند تمایل و آمادگی مناسب را نشان دهند» که در واقع شکل دیگری از همان بیانیه مشترک است. ریابکوف گفته که به سرعت میتوان شرایط برگزاری چنین نشستی را فراهم کرد. او به نمایندگی از روسیه هم از ایالات متحده خواسته «اراده سیاسی نشان دهد و به ایران سیگنالی ارسال کند که آمادگی بازگشت به برنامه جامع اقدام مشترک را دارد.»
* سه: گزارش دوم شبکه الجزیره: پالس مثبت سوم را باز هم به نقل از یک گزارش شبکه الجزیره بخوانید. این شبکه به نقل از شبکه تلویزیونی «کان» اسرائیل نوشت که اختلافات میان «بنیامین نتانیاهو» با «جو بایدن» درباره توافق هستهای با ایران افزایش یافته است. شبکه کان گفته نتانیاهو در هفته جاری برای اولین بار پس از شروع بهکار بایدن با مقامات بلندپایه کابینه صهیونیستی در خصوص بازگشت واشنگتن به توافق هستهای با ایران مشورت خواهد کرد.
بر اساس این گزارش، هدف نتانیاهو از این مشورتها آن است که موضع رژیم صهیونیستی را در ارتباط با تغییر و تحول شکل گرفته در مواضع آمریکا با هم متحد و منسجم نماید. این در حالی است که گفته شده او و بنیگانتس، وزیر دفاع اسرائیل نیز به دلیلی امنیتی، جلسه کابینه رژیم صهیونیستی در شامگاه یکشنبه را ترک کردند.
* چهار: سفر وزیر خارجه قطر به ایران: ایسنا گزارش داد که آل ثانی، وزیرخارجه قطر بعدازظهر دیروز به تهران سفر کرد و با محمدجواد ظریف دیدار و رایزنی کرد. گفت وگو در مورد مسائل دوجانبه و منطقهای از مهمترین محورهای این سفر است اما نباید فراموش کنیم که قطریها، چند روز قبل از آمادگی خود برای میانجیگری بین ایران و آمریکا خبر داده بودند و این سفر ممکن است به آن ماجرا نیز مرتبط باشد.
* پنج: خوشبینی لندن به رویکرد آمریکا: خبرگزاری اصولگرای فارس هم در گزارشی در مورد تماس تلفنی بوریس جانسون و بایدن نوشته است: بهرغم امتناع دولت جدید آمریکا به ریاست «جو بایدن» از بازگشت به توافق هستهای و لغو تحریمهای ایران، لندن نسبت به سیگنالهای واشنگتن درخصوص تهران خوشبین است.
«بوریس جانسون» نخستوزیر انگلیس شامگاه یکشنبه در مصاحبه با شبکه آمریکایی «سیبیاس» ضمن اشاره به دو تماس تلفنی «مثبت و سازندهای» که با بایدن داشته، گفت شاهد نزدیک شدن اولویتهای واشنگتن و لندن طی هفتههای اخیر بوده است. به نوشته وبگاه «پالتیکو» به نقل از این مصاحبه، جانسون درباره نزدیک شدن دیدگاههای آمریکا و انگلیس درخصوص موضوعات مختلف از جمله ایران، توضیح داد: «تحولات مهمی طی چند هفته اخیر درخصوص نزدیک شدن نحوه تفکر آمریکا و انگلیس درباره موضوعات خاصی مانند ایران، ناتو و تغییرات اقلیمی رخ داده است.»