چند نکته درباره ویدئوی جنجالی «تو بودی می‌زدی؟»
روزنامه هفت صبح، نگین باقری | چند روزی است که ویدئویی با عنوان «تو بودی می‌زدی؟» در رسانه‌ها دست‌به‌دست می‌شود و واکنش‌های زیادی به دنبال داشته. ویدئو، حاصل چند مصاحبه با تعدادی جوان و نوجوان درباره حادثه هواپیمای اوکراینی است که در سالگرد این واقعه منتشر شده. اگر اهل شبکه‌های اجتماعی باشید احتمالا آن را دیده‌اید، اگر هم ندیده‌اید ماجرا این است: مصاحبه‌کننده جایی حوالی دانشگاه تهران در خیابان انقلاب ایستاده و بعد از نمایش یک ویدئو به مصاحبه‌شونده‌ها از آنها می‌خواهد که نظرشان را درباره آن بدهند.
ویدئو چیست؟ در صفحه سیاه تبلت یک صفحه رادار نمایش داده می‌شود که یک نقطه قرمز چشمک زن را نشان می‌دهد. در این ویدئو از مصاحبه‌شونده‌ها پرسیده شده که اگر شما جای اپراتور بودید و نمی‌دانستید این یک هواپیماست یا موشک و فقط ۱۰ ثانیه وقت داشتید، آیا به آن شلیک می‌کردید یا نه؟ بعد هم تاکید کرده که اگر آن نقطه قرمز هواپیما باشد، ۲۰۰ نفر می‌میرند و اگر هم موشک باشد که به شهر اصابت می‌شود و هزاران نفر خواهند مرد.
نوجوان‌ها و جوان‌های مصاحبه‌شونده چه جواب‌هایی دادند؟ همه یک جواب داشتند؛ اگر آنها جای اپراتور بودند شلیک می‌کردند. جوابی که سازنده ویدئو می‌گوید این واقعیت موجود است و رسانه‌های بزرگ اجازه انتشار این نگاه را نمی‌دهند.در همین روزهایی که ویدئو داشت دست‌به‌دست می‌شد برخی از کاربران مانند آذر منصوری (فعال سیاسی) آن را به صداوسیما منسوب کردند و گفتند که این سازمان مسئول ساخت ویدئو بوده است.
ولی روز گذشته یکی از مدیران صداوسیما مصاحبه کرد و مسئولیت ویدئو «تو بودی می‌زدی؟» را نپذیرفت. مدیر رسانه‌های نوین شبکه خبر صداوسیما در گفت‌وگو با شبکه خبر گفته این ویدئو ساختگی بوده و ربطی به صداوسیما و شبکه‌های آن در فضاهای مجازی ندارد. اینطور که در این سایت نوشته شده ویدئو را یک اکانت اینستاگرامی به اسم گفت پلاس درست کرده که آن را فردی به اسم محمدحسین رجبعلی اداره می‌کند. این ویدئو دیگر در صفحه اینستاگرام آنها وجود ندارد و اینطور که گفته‌اند اینستاگرام آن را پاک کرده است.
با این حال هنوز هم در تلگرام گفت پلاس با ۳۹ عضو، سر جای خودش است. «گفت پلاس» حدود ۴ ماه قبل شروع به کار کرده و با همین ویدئو اخیرشان توانسته تعداد فالوئرهای اینستاگرام خود را به بالای هزار فالوئر برساند. این گروه با این ویدئو شوکه‌کننده از یک گروه مهجور و ناشناخته، چنان دیده شد که واکنش برخی از رسانه‌های داخلی را هم به دنبال داشت؛ تا جایی که یکی از مدیران صداوسیما هم به ساختگی بودن ویدئو اشاره کرد. حرف دیگر منتقدان چه بود؟ وجه مشترک همه انتقادها با دیدگاه‌های سیاسی مختلف نسبت به کلیپ منتشر شده این بود که طرح این مسئله نمک پاشیدن روی زخم خانواده‌های قربانیان است و نباید طرح موضوع به آن داده می‌شد.
شهرداری یا سازمان تبلیغات؟
اگر سوالتان این بوده که «گفت پلاس» متعلق به کجاست؟ باید جواب داد که مشخص نیست؛ یک کاربر در توئیتر مطرح کرده که گفت پلاس از سمت سازمان تبلیغات اسلامی یا شهرداری حمایت می‌شود. درخواست ما برای گفت و گو با رجبعلی با وجود مکالمه‌ای کوتاه و فرستادن سوالات، بی‌ثمر باقی ماند. او روز پیش در صفحه شخصی خودش استوری گذاشته که در آن گفته بود: «آنچه در رسانه‌ها می‌بینید هدف‌گذاری شده است.
بخش عمده‌ای از رسانه‌ها در اختیار قشری خاص هستند؛ منظورم فرد نیست بلکه منظورم ایده‌ای است که خودشان بزرگش کرده‌اند و نمی‌گذارند از این کانال هر حرفی بگذرد. اگر حرفی برخلاف جریان بزنید دیده نمی‌شوید. آنچه ما در خیابان از حرف‌های مردم دیدیم، سوای این حرف‌ها و کامنت‌هایی است که برایمان می‌گذارند.» او همچنین پیش از این مواضع مشابه دیگری هم نسبت به ماجرای هواپیمای ۷۵۲ نشان داده بود.
گفت پلاس البته علاقه زیادی برای ساخت ویدئوهای حساس دارد. مثلا قبلا یک ویدئو درباره مشکلات زنان در آمریکا ساخته بوده که در آن گفته شده در آمریکا بر اساس قانون سنا، زنانی که باردار می‌شوند باید چیزی به عنوان جریمه مادر شدن بپردازند. در این ویدئو هم ابتدا از عابران پیاده سوال شده بود که از نظر برابری زن و مرد در قانون آمریکا بهتر است یا ایران و بعد از جواب «آمریکا» پاسخ دهنده‌ها درباره شرایط زندگی زنان در این کشور اطلاعاتی داد.
اطلاعاتی که احتمالا شنونده بعد از گوش دادن به آن دیگر صحت و سقم آن را پیگیری نمی‌کند. همچنین قبلا هم ویدئویی درباره چند همسری و دو ویدئو برای تشویق افراد به بارداری بیش از یک فرزند داشته ولی هیچ کدام از آن تلاش‌ها به اندازه این بار نتوانستند در جلب توجه موفق شوند. چیزی که احتمالا از اهداف خواسته یا ناخواسته سازندگان هم دور نبوده است.
