چند خبر کوتاه از تازه‌های کتاب را بخوانید
روزنامه هفت صبح | ابیات جعلی که از شاهنامه نیست: ابیاتی که به فردوسی منسوب شده‌اند اما متعلق به او نیستند: «چنین رنج بردم در این سال سی…»، «چو ایران نباشد تن من مباد…»، «زن و اژدها خفته در خاک به…»! ماجرا به صفحه استاد شفیعی کدکنی در اینستاگرام برمی‌گردد؛ بیت‌هایی از شاهنامه که بعضا حتی در کتاب درس فارسی دانش‌آموزان آمده‌اند و موجب واکنش نشان دادن برخی شاهنامه‌پژوهان شده‌اند. صفحه استاد کدکنی نیز که در روزهای اخیر به معرفی این بیت‌های جعلی پرداخته، فهرستی را هم از شاهنامه‌های معتبر منتشر کرده است.
این صفحه اعلام کرده تعدادی از ابیات جعلی و برساخته دیگران را منتشر می‌کند و نوشته است: «هدف از انتشار ابیات جعلی و برساخته دیگران با نام بلند حکیم فردوسی و شاهنامه که البته به سببِ خیرِ پیام‌ها، درخواست‌ها یا دشنام‌ها پی گرفته شد، جلوگیری از هرج و مرجی‌ست که با گسترش بی‌حد فضای مجازی در صدها کانال و رسانه با هدف دوستی با فرهنگ و آثار ملی ایران یا دشمنی با آن به راه افتاده است.
امروز، روزبازارِ بی‌پروایی‌هاست. هر کسی بر اساس اغراض درونی، حزبی، قومی، زبانی یا ندانستن‌ها، ابیاتی دلخواه، همسو با شور و هیجان درونی خود، تشخیص شخصی و اهداف دیگر به آثار ملی ما می‌چسباند و دست به دست می‌کند. این رسانه به قدر توان و ظرفیت خود، تلاش دارد تا ابیات مشهور جعلی شاهنامه را به گواه نسخه‌های معتبر و سخن شاهنامه‌شناسان معرفی کند؛ توصیه‌ای که همه خادمان فرهنگ ایران و شاهنامه‌شناسان در هر دوره و عصری مدام گفته‌اند و مایه آزردگی عمیق آنها بوده است.»
نگاه از بالا!: جولی اسکات میثمی، استاد بازنشسته زبان و ادبیات فارسی و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران، در ۸۴سالگی و در سکوت خبری در آمریکا درگذشت. جولی اسکات میثمی متولد سال ۱۹۳۷ میلادی، استاد بازنشسته زبان فارسی و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران در موسسه مطالعات شرقی آکسفورد بود. او از سال ۱۹۷۱ تا ۱۹۸۰ به تدریس ادبیات انگلیسی و ادبیات تطبیقی در دانشگاه تهران مشغول بود.
«شعر دربار ایرانی قرون وسطی» (انتشارات دانشگاه پرینستون، ۱۹۸۷)، «تاریخ‌نگاری فارسی تا پایان قرن دوازدهم» (انتشارات دانشگاه ادینبورگ، ۱۹۹۹) و همچنین ترجمه «نظامی، هفت پیکر: عاشقانه ایرانی قرون وسطایی» (انتشارات دانشگاه آکسفورد، ۱۹۹۵) در کارنامه او به چشم می‌خورد. کتاب «تاریخ‌نگاری فارسی» او توسط محمد دهقانی ترجمه شده است. محمد دهقانی در همین رابطه به ایسنا گفت: «اکثر شرق‌شناسان ادبیات فارسی و ادبیات عرب موضوع تحقیق‌شان است و حقیقت این است که به ما نگاه از بالا به پایین دارند… کمتر شرق‌شناسی دیده‌ام که علاقه عاطفی‌ای به زبان و فرهنگ ایرانی داشته باشد.
جولی اسکات میثمی ایران را از همان زاویه نگاه بالا به پایین غربی می‌دید و موضوع تحقیقش بود و ارتباطی را که فِرای با ایران داشت و حتی امضا می‌کرد فرای ایران‌دوست، نداشت. خیلی هم با ایرانیان ارتباطی نداشت، نمونه‌اش این بود که جواب ایمیل من را با واسطه و به زور داد. طبیعی است زمانی که چنین ارتباطی نباشد، چه لزومی دارد بخواهیم این‌ها را بیش از آن‌چه هستند بزرگ‌شان کنیم؟ ما موضوع تحقیق‌شان هستیم و وقتی کاری با آنها نداریم واقعا جای تعجبی نیست.»
فقر نویسندگان در کرونا: شورای نویسندگان اروپا در آخرین گزارش خود آماری از تاثیر مستقیم و غیر مستقیم ویروس کرونا بر فعالیت و حرفه نویسندگان و مترجمان در کشورهای عضو این شورا منتشر کرده است. این شورا سال گذشته در گزارشی مشابه نوشته بود که بسیاری از نویسندگان به خاطر شیوع ویروس کرونا دارای مشکلات بسیاری از نظر معیشتی و حرفه‌ای هستند. شورای نویسندگان اروپا، در واقع یک سازمان حمایتی وابسته به کمیسیون فرهنگ اتحادیه اروپاست که ۴۶ سازمان و موسسه مطبوع از ۳۱ کشور عضو این اتحادیه در زیرمجموعه آن فعالیت می‌کنند.
این شورا در گزارش قبلی خود از وضعیت سخت نویسندگان خبر داده بود و در این گزارش به طور آماری و نسبی تاثیر کرونا را بر معیشت نویسندگان بررسی کرده است. شورای نویسندگان اروپا که پیش از این تا سال ۲۰۱۰ با نام «کنگره نویسندگان اروپایی» فعالیت می‌کرد در آخرین گزارش خود از نارضایتی اکثر نویسندگان و ناشران قاره اروپا به خاطر شیوع ویروس کرونا نوشته است و اعلام می‌کند حدود ۷۷ درصد تمام نویسندگان ساکن این کشورها به خاطر کرونا با چالش معیشتی روبه‌رو بودند.
طبق آمارهای این شورا درآمد نویسندگان پاره وقت در سال‌های شیوع ویروس کرونا در قاره اروپا حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد کاهش پیدا کرده است و این درصد کاهش درآمد برای نویسندگان تمام وقت ۳۰ تا ۴۰ درصد بوده است. در دوره شیوع ویروس کرونا به خاطر تضعیف سیستم‌های امنیتی و نظارتی از سوی دولت‌ها، دزدی‌های ادبی و استفاده غیرقانونی از کتاب‌های الکترونیک و صوتی نیز افزایش داشته است.
بالزاک، یک بیوگرافی: نشر تاریخ ایران کتاب «بالزاک: یک بیوگرافی» اثر اشتفان زوایگ را با ترجمه ضیاءالدین ضیایی و شمارگان هزار نسخه در ۵۷۰ صفحه با قیمت ۹۰ هزار تومان منتشر کرد. زوایگ که ترجمه فارسی نام او را «اشتفان تسوایگ» هم نوشته‌اند و بیشتر با این نام دوم در ایران معروف است، رمان‌نویس، نمایشنامه‌نویس، منتقد ادبی و بیوگرافی‌نویس مشهور اتریشی است.
او که دکترای فلسفه داشت پس از شکل‌گیری آلمان نازی و الحاق اتریش به آلمان، به دلیل یهودی بودن از اتریش به لندن گریخت و از آنجا هم به برزیل رفت و در همین کشور بدرود حیات گفت. زوایگ به شدت تحت تاثیر فیلسوف و روانکاو هم‌وطنش یک زیگموند فروید قرار داشت. به همین دلیل در آثار خود به وصف بحران‌هایی که ریشه‌اش در عمیق‌ترین ضمیر ناخودآگاه آدمی وجود دارد، پرداخت و به طور ویژه حالت‌های بیمارگونه و واکنش‌های دفاعی شخصیت‌ها توجه او را بیشتر به خود جلب می‌کرد. به همین دلیل آثارش سراسر انسانی است و عمده توجه او به انسان و شرح مصائب او بوده است.
شخصیت‌های آثارش نیز زنده و قدرتمند هستند و بسیار عالی پرداخت شده‌اند. ضیایی یکی از مترجمان تخصصی آثار زوایگ به فارسی است. با ترجمه او آثار دیگری از این نویسنده نامدار اتریشی نیز به فارسی منتشر شده است که از جمله آنها می‌توان به این کتاب‌ها اشاره کرد: «ماری آنتوانت: ملکه منفور اما ابدی فرانسه»، «شاهکار یک مرد: ماژلان»، «ماجرای یک اشتباه تاریخی: بیوگرافی آمریگو وسپوچی» و «نامه یک زن ناشناس - ترس»، «ماری استوارت: یک ملکه برای دو سرزمین».
***
