چطور از کپی شدن کارت بانکیمان جلوگیری کنیم؟
روزنامه هفت صبح، فاطمه رجبی| اگر جزو کسانی هستید که هر لحظه احساس میکنید همه در هر موقعیتی میخواهند سر شما کلاه بگذارند و هرکس به کارت بانکیتان دست میزند استرس میگیرید این گزارش را نخوانید چون میتواند به شدت بدبینیتان را دامن بزند؛ حتی افراد عادی هم ممکن است بعد از خواندن محتویات گزارش مشکل بدبینی پیدا کنند اما چارهای نیست چون مثل اینکه دزدان اسکیمری خیلی پیشرفت کردهاند.
برای ما موضوع وقتی جالب شد که توئیت یکی از خبرنگاران را خواندیم. او نوشته بود که آنقدر دزدی اسکیمری زیاد شده که در پلیس فتا بخشی مستقل برای این سبک کلاهبرداری راه افتاده است. نتیجه جستوجوی ما در مورد وجود چنین بخشی در پلیس فتا به نتیجه نرسید اما وقتی خبرهای مربوط به این روش دزدی را بررسی کردیم دیدیم که با توجه به حجم خبرها و تجربههایی که منتشر شده وجود این بخش اصلا دور از ذهن نیست.
اسکیمر چه میکند؟
«وقتی پلیس از من پرسید که قبلا کارتم را به کسی دادم یا نه هرچقدر فکر کردم چیزی یادم نیامد، حتی یک روز هم کارتم را گم نکرده بودم و جایی جا نگذاشته بودم اما ناگهان از کارتم ۲۰میلیون تومان کم شد. بعد از پیگیریهای زیاد معلوم شد که با کارت من در یک موبایل فروشی موبایل خریده شده اما من چنین خریدی نکرده بودم. باز هم با رفتوآمد زیاد و بررسی فیلم دوربین موبایل فروشی دیدیم که زنی با ماسک وارد فروشگاه شده با کارت من خرید کرده و بیرون رفته اما من کارتم را گم نکرده بودم. اینجا بود که فهمیدم جایی که نمیدانم کجا بوده قربانی دزدی با روش اسکیمر شدهام.»
این تجربه یکی از کسانی است که ۲۰میلیون تومان با همین روش اسکیمر از دست داده و نمیدانیم که دزد پیدا شده یا نه اما اغلب مالباختههای این روش رقمهای کوچکتری میبازند مگر اینکه سارقان از قبل آنها را هدف گرفته و با برنامه قبلی برای یک کلاهبرداری بزرگ سراغشان رفته باشند. جالب اینکه نکته مشترک بین اغلب آنهایی که به این شکل پول از کف میدهند این است نمیدانند دقیقا کلاهشان کی و کجا برداشته شده مگر اینکه کلاهبردار دستگیر شده و روش و جای کلاهبرداریاش معلوم شده باشد. همه اینها به خاطر نوع خاص دزدی به روش اسکیمر است.
مثل پرونده جدیدی که پلیس فتا دربارهاش توضیح داد: «تعداد زیادی از شهروندان به پلیس فتا مراجعه و مدعی شدند مبالغی به صورت غیرمجاز از حساب آنان برداشت شده است که پس از اخذ اظهارات مالباختگان این پرونده موضوع در دستور کار پلیس قرار گرفت و کارشناسان پلیس فتا پایتخت تحقیقات خود را در این زمینه آغاز کردند. در تحقیقات اولیه کارشناسان پلیس فتا پایتخت مشخص شد همه قربانیان این پرونده بعد از خرید روزنامه از یک دکه در نقطهای از تهران حسابشان خالی شده و به روش اسکیمر مورد کلاهبرداری قرار گرفتهاند.»
اگر بخواهیم به خلاصهترین شکل ممکن توضیح بدهیم روش کلاهبرداری اسکیمر یعنی کپی کردن کارت شما، توجه کنید که در این روش صرفا اطلاعات کارت شما نیست که کپی میشود بلکه خود کارتتان به صورت فیزیکی و فنی کپی میشود پس در این روش لازم است که دزد گرامی هم اصل کارت شما را داشته باشد و هم رمز آن را. خب چنین موقعیتی معمولا در دو موقعیت اتفاق میافتد، وقتی خرید میکنید و کارتتان را به فروشنده میدهید و رمزش را به او میگویید یا وقتی از دستگاههای خودپرداز استفاده میکنید.
فکر نکنید که اگر با دقت به کاری که فروشنده میکند نگاه کنید حتما میتوانید متوجه کپی شدن کارتتان بشوید چون قطعه کپیکننده کارت شما میتواند به نحوی در دستگاه کارتخوان کار گذاشته شده باشد که شما به راحتی متوجه نشوید یا همین قطعات به شکلی دیگر روی دستگاه خودپرداز کار گذاشته شده باشد. در این مواقع کارت شما در داخل کارتخوان یا دستگاه عابربانک قرار داده میشود و دستگاه اسکیمر اطلاعات آن را کپی میکند.
حالا میماند رمز که یا خودتان آن را به فروشنده میگویید یا اینکه دوربین رمزی که وارد میکنید را فیلمبرداری میکند. بعد که شما محل را ترک کردید اطلاعات کارت شما روی یک کارت آماده دیگر کپی شده و حسابتان مورد سوءاستفاده قرار میگیرد. این سوءاستفاده هم معمولا به شکل خرید انجام میشود که رد حسابها زده نشود. در مواقعی هم دزدی به روش فیشینگ است یعنی پولی که از حساب شما کم شده مانند عده زیادی مانند شما به روشهای خاص در حسابهای متعدد تقسیم شده و رد آن در شبکه بانکی گم میشود.
بعد از ترسیدن چه کار کنیم؟
حالا با توجه به اینکه اعضای باندهای اسکیمر تا این اندازه حرفهای هستند که از تجهیزات خاص استفاده میکنند و بعد هم برای گم کردن پولهای دزدیده شده برنامه دارند ما باید چه کار کنیم تا قربانی اسکیمر نشویم و آیا لازم است به همه دستگاههای کارتخوان و عابربانکها بدبین باشیم؟
پلیس فتا میگوید که اول از همه اینکه رمز کارتتان را به فروشنده نگویید و خودتان آن را وارد کنید تا با این روش طیف بزرگی از دزدیهای اسکیمر را که دیگر آنقدر پیشرفته نیستند که از دوربین استفاده کنند ناامید کنید. دوم اینکه حواستان به شکل و شمایل کارتخوان و عابربانکها باشد و به محض اینکه چیز غیرعادی احساس کردید بیشتر احتیاط کنید.
در مورد عابربانکها توصیه اصلی این است که به محض مشاهده کوچکترین چیز غیرعادی در ساختار دستگاه آن را به متصدی بانک گزارش کنید مثلا هرگونه شکستگی، جای چسب، چسب خوردگی، برآمدگی غیرمعمولی در بخش دکمهها یا برجستگی غیر عادی در محل ورودی کارت و… همگی میتوانند نشانهای از حضور یک قطعه اسکیمر روی دستگاه باشند اما در مواقعی اسکیمرها آنقدر دقیق جاگذاری میشوند که ممکن است افراد عادی بهراحتی متوجه تغییر آن نشوند پس اگر پول قابل توجهی در کارتتان دارید از عابربانکهایی که در خارج از فضای بانکها کار گذاشته شدهاند کمتر استفاده کنید. البته گفته میشود که ماموران بانکها دائما در حال رصد دستگاهها هستند اما به هر حال احتیاط شرط عقل است.
توصیه دیگر اینکه تا جای ممکن کارت پساندازتان یعنی کارتی که مبلغ بالایی در آن وجود دارد به شکل روزمره استفاده نکنید یعنی برای کارهای روزانه از یک کارت دیگر که مبلغ چندانی در آن نیست استفاده کنید و کارت پسانداز را در مواقع ضروری استفاده کنید. در آخر اینکه حتما سامانه اس ام اس کارت بانکیتان را فعال کنید تا به محض برداشت مشکوک از کارتتان بتوانید موضوع را پیگیری کنید. اگر اپلیکیشن مخصوص بانکتان را داشته باشید هم میتوانید به محض اولین برداشت کارت را بسوزانید.