پستهایی به بهای از دست دادن شغل
روزنامه هفت صبح، پوریا عطاریان | این روزها که باید بیشتر در خانه بمانید و به خاطر اخبار ناخوشایند بیشتر تحت فشار باشید، شاید بهتر باشد که از شبکههای اجتماعی دوری کنید و یا حداقل تا حد امکان از ابراز نظر در این شبکهها بپرهیزید. قاعدتا کسی قصد ندارد آزادی بیان شما را محدود کند اما پیش از انتشار پستی جدید و یا حتی پسندیدن پست دیگران در شبکههای اجتماعی، بهتر است بدانید که چنین کاری ممکن است به بهای از دست رفتن شغلتان تمام شود.
شاید بپرسید که واقعا چنین رفتارهایی ممکن است به اخراج از محیط کار بینجامد؟ پاسخ مثبت است. هفتهنامه اکونومیست در شماره این هفتهاش نوشته که طبق بررسیهای یک وکیل در کشور هلند، ۱۰درصد اخراجها به نوعی به فعالیت فرد در شبکههای اجتماعی مربوط میشوند.
این هفتهنامه مینویسد که ابراز نظرهای حاشیهساز پیش از این در محافلی خصوصی مطرح میشدند و خیلی زود هم فراموش میشدند اما حالا سخنان گفته شده در شبکههای اجتماعی برای جمع بسیاری قابل مشاهده است و میتواند برای همیشه بر زندگی کاری یا شخصی فرد تاثیرگذار باشد. با این حال شیوه برخورد کارفرمایان با کارکنانی که از شبکههای اجتماعی برای انتقاد از کارفرمایشان استفاده میکنند متفاوت است و در برخی از کشورها قوانین سختگیرانهتری برای حمایت از نیروی کار در مقابل کارفرما وجود دارد.
همچنین برخی از شرکتها هم تصمیم گرفتهاند که دستورالعملی را برای فعالیت کارکنانشان در شبکههای اجتماعی منتشر کنند. آیا چنین اقدامی به محدودیت آزادی بیان فرد میانجامد؟ پاسخ به این سوال چندان شفاف نیست. برای مثال هفتهنامه اکونومیست مینویسد که اگر شرکتها حق دارند از کارکنانشان بخواهند که نوع پوشش خاصی را در محل کار رعایت کنند، پس میتوانند از آنها بخواهند که هنگام فعالیت در شبکههای اجتماعی هم چارچوبی را رعایت کنند.
البته پیچیدگیهای دیگری نیز وجود دارد. برای مثال شاید شرکت بتواند از شما انتظار داشته باشد که در مورد کارفرمایتان به صورت عمومی اعتراضی را مطرح نکنید و یا پستی را منتشر نکنید که به وجهه عمومی شرکت آسیب بزند اما آیا شرکتها میتوانند از کارکنانشان بخواهند که از انتشار عکسها و مطالب خصوصی و یا نظرات شخصی هم اجتناب کنند؟
یکی از موارد مشهور مربوط به این مورد، خانمی است در آمریکا که در سال ۲۰۰۴ و به خاطر اینکه برچسب حمایت از جان کری (نامزد حزب دموکرات) را بر روی ماشیناش چسبانده بود از کار اخراج شد چرا که کارفرمایش طرفدار جورج بوش پسر بود. این کارفرما در توضیح چنین تصمیمی در نوشتهای به دیگر کارکنان گفته بود که همه آنها شغلشان را مدیون معافیتهای مالیاتی آقای بوش هستند.
اما حالا که شبکههای اجتماعی به میزان قابل توجهی گسترش یافته، امکان ابراز نظر بیشتر شده و احتمال اینکه کارفرمایتان از گرایشهای سیاسی شما مطلع شود بیشتر است و چه بسا اگر با شما همعقیده نباشد و کمی متعصب باشد، ترجیح دهد که در آیندهای نه چندان دور به همکاری با شما پایان دهد.
در واقع مشکل اینجاست که شاید در خیلی از موارد کارفرمایان از بیان اصلی دلیل اخراج (که فعالیت فرد در شبکههای اجتماعی است) طفره روند. پس بهتر است تا زمانی که سازوکار مشخصی برای شیوه تعامل کارفرمایان با فعالیت کارکنان در شبکههای اجتماعی تعیین نشده، هنگام انتشار پیام در شبکههای اجتماعی به پیامدهای ناخواستهای مانند تاثیر آن بر شغلتان هم بیندیشید.