پرونده عادل و ۹۹ و فوتبال۱۲۰ بسته شد؟
روزنامه هفت صبح، احمد رنجبر | ماجرای عدم اعطای مجوز به برنامه اینترنتی عادل فردوسی‌پور دیروز بحث برانگیز شد. عصر روز دوشنبه خبر آمد که ساترا (سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر) که در واقع کارگزار تلویزیون در بررسی مجوزهای برنامه های اینترنتی است، به برنامه ۹۹ که قرار بود یک نوع برنامه نود اینترنتی باشد مجوز نداده است. در کشاکش مجادله وزارت ارشاد و تلویزیون، بر سر اینکه کدامیک شایسته اعطای مجوز به سریال‌های خانگی و برنامه‌های اینترنتی هستند، این خبر به شایعات و فکت ها در مورد سختگیری های تلویزیون در مقابل پخش برنامه های پرتماشاگر از وی او دی های اینترنتی دامن زد.
روز گذشته اما ساترا از لاک دفاعی خارج شد. علی سعد، سرپرست معاونت کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا در حساب توئیتری خود کدهایی روشن داد و ساترا را مبرا از سنگ‌اندازی کرد. او توپ را در زمین مراجع ذیربط انداخت. روشن‌ترین پاسخ سعد درباره سرنوشت برنامه فردوسی‌پور این است: « شرط طرح برنامه‌ها در شورای موافقت کلی انتشار، عدم وجود موانع حقوقی، قضایی و امنیتی است که در مورد برنامه ۹۹ که به درخواست فیلیمو و کافه بازار مطرح شده بود، به دلیل عدم دریافت مکتوب استعلام مراجع مسئول، عملا موضوع قابل طرح و بررسی توسط شورای مذکور نبود.»
پاسخ سعد به هفت صبح جزئی‌تر بود؛ او به طور مشخص نام مراجع ذیربط سه‌گانه را به زبان آورد اما نگفت کدامیک از این مراجع مخالف برنامه فردوسی‌پور هستند. او حتی از پاسخ به این سوال که دلیل ندادن پروانه به برنامه ۹۹ چیست، امتناع کرد. با این همه، واکنش ساترا را باید یک ضدحمله به موقع تعبیر کرد. این سازمان وارد فعالیت تازه‌ای شده و نمی‌خواهد به عنوان نهادی که در برابر توسعه برنامه های اینترنتی مقاومت می کند شناخته شود.
پس در بیانیه ای به مساعدت ساترا در اعطای مجوز به برنامه هایی مثل دیرین دیرین و همرفیق اشاره کرده است. ساترا که آرام‌آرام توانست مسئولیت نظارت بر محتوای فضای مجازی را در اختیار بگیرد سعی می کند از زیر فشار افکار عمومی درباره عدم اعطای مجوز به برنامه ۹۹ بیرون بیاید. روز گذشته در میان واکنش‌ها،توئیت محمدجواد شکوری مدیر موسسه صباایده که سامانه فیلیمو یکی از پلتفرم‌های زیرمجموعه آن است بیش از همه جلب توجه کرد. او که منتقد ورود صداوسیما به بحث سریال‌های خانگی است این‌بار سعی کرد سوء تفاهم را ازبین ببرد .
شکوری مقدم در حساب توئیتری خود نوشت:«عدم صدور مجوز برنامه عادل اگر‌چه از طریق ساترا به ما اعلام شد ولی به ساترا ارتباطی نداشت، ولکن مابقی داستان نیز بماند شاید برای پسرم تعریف کردم شاید هم نه! چون بگذرد این عمر چه شیرین و چه تلخ ، پیمانه چو پر شد چه نشابور و چه بلخ». داستان فردوسی‌پور با برنامه اینترنتی ۹۹ تمام نمی‌شود. در تلویزیون هم بعید به نظر می‌رسد برنامه فوتبال ۱۲۰ عادل امسال رنگ آنتن ببیند.
در چند روز اخیر نام عادل فردوسی‌پور بار دیگر سر زبان‌ها افتاده است. ابتدا ویدئوی گلایه‌های او به‌خاطر حذف ۹۰ و شیوه کنار گذاشته شدنش از تلویزیون منتشر شد و کمی بعد خبر آمد ساترا مجوز برنامه اینترنتی او؛ یعنی ۹۹ را نداده است. روز گذشته ساترا پاسخ داد، اما این همه اتفاق‌های پیرامون فردوسی‌پور نیست. در این هیاهو کسی از فوتبال ۱۲۰ نمی‌گوید که به‌رغم شروع مسابقات فوتبال اروپایی روی آنتن نرفته. ماجرا چیست و آیا فردوسی‌پور به طور کامل از تلویزیون کنار گذاشته شده است؟
*** مورد اول| چند هفته گذشت
در چندسال اخیر علاقمندان فوتبال عادت کرده بودند که همزمان با آغاز لیگ‌های فوتبال در کشورهای اروپایی برنامه فوتبال ۱۲۰ هم از شبکه ورزش پخش شود. عادل فردوسی‌پور این برنامه را تهیه می‌کند که اجرای آن برعهده حمید محمدی است. امسال اما با وجود شروع مسابقات اروپایی خبری از فوتبال۱۲۰ نیست. این اتفاق در حالی رخ داده که فوتبال ۱۲۰ فصل پیش و در میانه تعطیلی مسابقات فوتبال روی آنتن بود و از قضا خوراک خوبی برای مخاطبان تهیه می‌کرد.
*** مورد دوم| ۱۲۰ نمی‌آید
روز گذشته کافه‌سینما در خبر مربوط به عدم دریافت مجوز برنامه ۹۹، اشاره کرد «فردوسی‌پور این روزها ۱۲۰ را برای سازمان صداوسیما می‌سازد.» همانطور که می‌دانید، با پایان فصل قبل لیگ‌های اروپایی، پرونده فوتبال ۱۲۰ بسته شد و حالا مدت‌هاست که روی آنتن شبکه ورزش نمی‌رود. از آن‌سو پیگیری هفت صبح نشان می‌دهد سری جدید فوتبال ۱۲۰ تا اطلاع ثانوی پخش نخواهد شد. این خبر را از طریق یکی از افراد مطلع جویا شدیم که می‌گوید امیدی به بازگشت فوتبال ۱۲۰ نیست. به گفته او، حتی استارت اولیه این برنامه زده نشده و بعید است در ادامه هم تصمیمی جدی از سوی مسئولان شبکه ورزش برای پخش آن گرفته شود.
*** مورد سوم| سد جدید عادل
دلیل قطعی اینکه چرا امسال فوتبال ۱۲۰ پخش نشده است را نمی‌دانیم. آیا خود عادل فردوسی‌پور حاضر به ادامه این برنامه نشده یا تلویزیون مخالف پخش آن بوده؟ بااین‌حال وقتی نشانه‌ها را کنار هم قرار می‌دهیم، گزاره دوم محتمل‌تر است. سال پیش در هفت صبح از یک شایعه جدی نوشتیم که فردوسی‌پور اجازه ادامه دادن فصل جدید فوتبال ۱۲۰ را نخواهد داشت. این شایعه از درون سازمان صداوسیما به گوش رسید و حالا به نظر می‌رسد به واقعیت تبدیل شده است.
از آن‌سو، با حذف فردوسی‌پور از ۹۰ و نیز گزارشگری، همه تکیه او به برنامه فوتبال ۱۲۰ بود. این برنامه پنجشنبه‌شب‌ها از زاویه‌ای متفاوت فوتبال اروپا را بررسی می‌کرد و هواداران زیادی داشت. با اطلاع از این ماجرا می‌توان نتیجه گرفت که فردوسی‌پور به خواست خود برنامه را تعطیل نکرده. شاید گفته شود او تمرکزش را بر برنامه اینترنتی ۹۹ گذاشته بوده است. بااین‌حال وقتی بدانیم او سال‌ها ۹۰ و فوتبال ۱۲۰ را همزمان روی آنتن داشت و گزارشگر فعال تلویزیون هم بود، این گزاره منتفی است.
*** مورد چهارم| پاسخ ساترا
روز گذشته نوشتیم ساترا به برنامه عادل فردوسی‌پور مجوز پخش نداده است. تحلیل این بود که ساترا نمی‌خواهد رقیبی برای فوتبال برتر بتراشد و به طور کامل روی برنامه ۹۹ خط قرمز کشیده است. علی سعد، سرپرست معاونت کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا، در پاسخ به شائبه‌ها رشته‌توئیتی منتشر کرد.
او ابتدا از همدلی ساترا نوشت تا اطمینان دهد این سازمان که جایگزین وزارت ارشاد برای اعطای مجوز به برنامه‌ها شده است، قصد مانع‌تراشی ندارد: «رویکرد ساترا حمایت از رسانه‌های صوت و تصویر ایرانی و محتوای بومی روی آنهاست. تعداد ۱۵۰ مجوز صادره در دو سال اخیر، موجب شده طیف متنوعی از رسانه‌ها به طور قانونی مشغول به فعالیت باشند.» سعد به طور مصداقی به برنامه‌های همرفیق، واسخندیش و دیرین‌دیرین اشاره کرد.
اما درباره ۹۹ توپ را در زمین دیگران انداخت: «شرط طرح برنامه‌ها در شورای موافقت کلی انتشار، عدم وجود موانع حقوقی، قضایی و امنیتی است که در مورد برنامه ۹۹ که به درخواست فیلیمو و کافه‌بازار مطرح شده بود، به دلیل عدم دریافت مکتوب استعلام مراجع مسئول، عملا موضوع قابل طرح و بررسی توسط شورای مذکور نبود.» سعددر پاسخ به هفت صبح هم می‌گوید مراجع سه‌گانه اجازه پخش برنامه فردوسی پور نداده اند.
*** مورد پنجم| سرنوشت فردوسی‌پور
عادل فردوسی‌پور امید زیادی به رونق برنامه اینترنتی‌اش داشت. حالا اما نه‌تنها ۹۹ مجوز نگرفته که سرنوشت فوتبال ۱۲۰ او هم نامعلوم است. درباره اولی سرپرست معاونت کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا آب پاکی را روی دست علاقه‌مندان فردوسی‌پور ریخته: «حیطه مسئولیتی ساترا فقط تصمیمات رسانه‌ای است. لذا در صورت وجود ملاحظات استعلامی، دعاوی حقوقی و یا پرونده‌های قضایی، ساترا امکان بررسی تقاضاهای رسیده را نخواهد داشت.» درباره فوتبال ۱۲۰ هم بعید است عزم تلویزیون بر حمایت از فردوسی‌پور برای ادامه آن باشد. به نظر می‌رسد عادل تا اطلاع ثانوی به عنوان استاد دانشگاه ادامه فعالیت دهد.
