پرونده‌ای برای خندوانه که بعد از هشت فصل به پایان رسید
روزنامه هفت صبح، مرجان فاطمی| فصل هشتم برنامه «خندوانه»، پنجشنبه ششم مرداد با پخش قسمت نهصد و بیست وسوم به پایان رسید. رامبد جوان در پایان این فصل ابراز امیدواری کرد که باز هم برنامه ادامه پیدا می‌کند و بعد هم با انتشار یادداشتی درباره آینده آن نوشت:«آینده چه خواهد شد؟ نمی‌دانیم! چاره‌ای جز امید نداریم و امیدواریم و مشتاق دیدار شما خواهیم بود.» هنوز معلوم نیست چه سرنوشتی در انتظار این برنامه است.
چه «خندوانه» تولید شود چه برای همیشه به پایان برسد آنچه اهمیت دارد تاثیری است که در این سال‌ها به جا گذاشته است. «خندوانه» از سال ۱۳۹۳ به میدان آمد. در این هشت سال پای چهره‌ها و کمدین‌های زیادی به واسطه این برنامه به تلویزیون باز شد. مسئولان مختلفی مقابل رامبد جوان نشستند و در مواجهه با جناب خان وجوه مختلفی از شخصیت‌شان را به نمایش گذاشتند. مسابقه‌های متنوعی برگزار شد و به طور کلی اتفاق‌های ویژه‌ای در آن رقم خورد. بدون شک می‌توانیم بگوییم «خندوانه» در هر دوره‌ای یکی از پرمخاطب‌ترین برنامه‌های تلویزیونی نام گرفت و توجه‌های زیادی را به خود جلب کرد.
درباره ضعف‌ها و کاستی‌های برنامه، اظهارنظرهای عجیب یا موضع‌گیری‌های غیرکاشناسانه خود رامبد جوان یا مهمان‌های برنامه و حواشی آن بارها نوشته‌ایم اما طبیعی است که نمی‌توانیم از اهمیت آن غافل شویم. هنوز نمی‌دانیم «خندوانه» برمی‌گردد یا نه؟ نمی‌دانیم اگر برگردد به همان قدرت قبل خواهد بود یا محدودیت‌های جدید آن را به سمت‌وسوی دیگری خواهد برد اما کماکان امیدواریم تلویزیون قدر این یک برنامه را بداند و به راحتی آن را از دست ندهد. در این پرونده مروری داریم بر ابعاد مختلف خندوانه در این هشت فصل.
مروری بر پنج مسابقه مهم که در این شش سال در برنامه خندوانه برگزار شد
خنداننده برتر
چه سالی: سال ۱۳۹۴ در فصل دوم خندوانه
شرکت‌کننده‌ها: مهران غفوریان، نادر سلیمانی، سجاد افشاریان، علیرضا خمسه، الیکا عبدالرزاقی، بیژن بنفشه خواه، شقایق دهقان، رضا شفیعی جم، امیر کربلایی زاده، علیرضا مسعودی، امیر مهدی ژوله، هومن حاجی‌عبداللهی، امین حیایی و سروش صحت.
ماجرا چه بود: ریشه اصلی این مسابقه به استندآپ کمدی‌هایی برمی‌گشت که از ابتدای خندوانه شاهدشان بودیم. هربار یکی از کمدین‌ها به عنوان استندآپ کمدین دعوت می‌شد تا ماجراهای جالبی تعریف کند. بعد از این بود که رامبد به فکر افتاد بین کمدین‌ها رقابت برگزار کند. در کل ۱۶ نفر برای مسابقه انتخاب شدند و از مردم خواستند به اجراها رای بدهند. میزان مشارکت مردم به قدری بالا بود که با واکنش‌های زیادی روبه‌رو شد.
برنده‌ها: در نیمه‌نهایی رقابت بین چهار نفر شکل گرفت.جواد رضویان، علیرضا مسعودی، مهران غفوریان و امیرمهدی ژوله. از این افراد غفوریان و ژوله به مرحله فینال رسیدند. رقابت آنقدر تنگاتنگ پیش رفت که نهایتا هردو باهم برنده اعلام شدند.
لباهنگ
چه سالی: مسابقه لباهنگ در نوروز ۱۳۹۵ در فصل سوم «خندوانه» روی آنتن رفت.
شرکت‌کننده‌ها: رقابت تنگاتنگی بین ورزشکاران و بازیگران و مجری‌ها و … درگرفت. بعضی از شرکت‌کننده‌ها را پیش‌تر در مسابقه خنداننده برتر دیده بودیم.
ماجرا چه بود: در دوره‌ای که دابسمش اهمیت زیادی بین مردم پیدا کرده بود و در صفحه‌های اجتماعی مدام پست‌هایی از این جنس می‌دیدیم، رامبد جوان تصمیم گرفت از این موج به نفع جذابیت برنامه‌اش استفاده کند. او دابسمش را با نام ایرانی «لباهنگ» تولید کرد. از آنجایی که مسابقه خنداننده برتر و رقابت میان هنرمندان جواب داده بود تصمیم گرفت اینبار هم شرکت‌کننده‌های مسابقه‌اش را از میان همین افراد انتخاب کند. فصل سوم خندوانه جزو فصل‌های قدرتمند این برنامه نبود اما لباهنگ توانست اتفاق مهمی را در آن رقم بزند. ضمن اینکه تمرکز این مسابقه روی موسیقی بود و با حال وهوای نوروز هم جور در می‌آمد.
برنده‌ها: امیرعلی نبویان موفق به کسب مقام اول، ارشا اقدسی مقام دوم و اشکان خطیبی مقام سوم شد.
خنداننده شو
چه سالی: خنداننده شو از فصل چهارم «خندوانه» در سال ۱۳۹۵ شروع شد. فصل دوم آن سال ۱۳۹۷ در فصل پنجم خندوانه ساخته شد و فصل سوم هم سال ۱۴۰۰٫
داورها: در فصل اول مسابقه ۱۶ شرکت‌کننده زیر نظر مربیان خود که شامل رامبد جوان، شقایق دهقان، حسن معجونی و اشکان خطیبی بود آموزش دیدند. در فصل دوم رامبد جوان، پانته‌آ بهرام، اشکان خطیبی و فرهاد آئیش به عنوان مربی حضور داشتند. در فصل سوم، شرکت‌کننده‌ها زیرنظر میثم درویشان‌پور، مجید افشاری، ابوطالب حسینی و یزدان فتوحی آموزش دیدند و داوران حسن معجونی، امیرمهدی ژوله و رامبد جوان بودند. البته در بخشی از مسابقه پژمان جمشیدی به خاطر ابتلای ژوله به کرونا، جایگزین او شد.
ماجرا چه بود:وقتی مسابقه «خنداننده برتر» برای رقابت استندآپ‌کمدی کمدین‌ها با استقبال فراوانی روبه‌رو شد رامبد تصمیم گرفت پای کمدین‌های ناشناس را هم به برنامه‌اش باز کند. مسابقه خنداننده‌شو از این جهت اهمیت داشت که چهره‌های جدیدی را به مخاطبان معرفی کرد.
برنده‌ها: میثم درویشان‌پور، مجید افشاری، ابوطالب حسینی، علی صبوری و علی غریب، برنده‌های سه فصل خنداننده‌شو بودند.
ادا بازی
چه سالی: در نوروز ۱۳۹۶ رامبد جوان مسابقه ادابازی را در فصل چهارم خندوانه روی آنتن برد. بعد از آن سری دیگری از این مسابقه را در فصل ششم ساخت.
شرکت‌کننده‌ها: اعضای مسابقه ادابازی هم از میان بازیگران و ورزشکاران و … انتخاب شده بودند و از بخش‌های متنوعی تشکیل شده بود. مهران غفوریان، سپند امیرسلیمانی، مهرداد میناوند، حامد آهنگی، محمد نادری، نصرالله رادش، نیما شعبان‌نژاد، خود رامبد جوان و … از جمله شرکت‌کنندگان آن بودند. در فصل بعدی، این مسابقه با حضور محمد نادری، امیر کاظمی، مهران غفوریان، باربد بابایی، مهدی یغمایی، بیژن بنفشه‌خواه و …تولید شد.
ماجرا چه بود: ادابازی مسابقه جالب و سرگرم‌کننده‌ای بود اما در هیچ کدام از دوره‌ها به اندازه سه مسابقه قبلی خندوانه هیجان و هیاهو ایجاد نکرد.درواقع تاثیر آن در سطح خود برنامه باقی ماند. گروه‌ها تشکیل شدند و برای مسابقه پانتومیم کنار هم قرار گرفتند. نکته قابل توجه اسامی جالبی بود که گروه‌ها برای خودشان انتخاب کرده بودند. این مسابقه بارها در برنامه‌های مختلف از روی خندوانه تقلید شد.
قاتی‌بازی
چه سالی: در فصل هشتم «خندوانه» که بعد از شیوع گسترده کرونا تولید شد رامبد جوان سراغ برگزاری مسابقه «قاتی‌بازی» رفت. دو سری از این مسابقه برگزار شد.
شرکت‌کننده‌ها: در سری اول محمد نادری و آرش ظلی پور با غلبه بر مهدی مفیدی و ابوالفضل اینانلو به قهرمانی رسیدند. سری دوم قاتی بازی در خردادماه و تیر ۱۴۰۱ برگزار شد، کامران تفتی، محمد نادری، باربد بابایی، مهدی یغمایی، اشکان اشتیاق، بیژن بنفشه‌خواه، آرش نوذری و… در آن رقابت کردند.
ماجرا چه بود: اینبار بحث رقابت در یک حوزه بخصوص مطرح نبود. شرکت‌کننده‌ها در هر دوره، انواع و اقسام رقابت را در حوزه‌های مختلف از سر می‌گذراندند. مسابقه «قاتی بازی»، ترکیبی بود از بازی‌های مختلفی که در طول برنامه خندوانه با مهمانان انجام می‌شد. ادا بازی، پرتاب دارت، لباهنگ و… از جمله بازی‌های بود که در این مسابقه گنجانده شده بود. درواقع شرکت‌کننده‌ها هم در بحث هوش و اطلاعات عمومی رقابت می‌کردند هم در بخش مهارتی. «قاتی‌بازی» آخرین مسابقه خندوانه بود که تا همین اواخر ادامه داشت
چهره‌هایی که به واسطه حضور در خندوانه درخشیدند
جناب خان
چگونگی ورود: جناب‌خان از فصل دوم خندوانه به این برنامه قدم گذاشت.
با چه پیشینه‌ای: پیش از اینکه خندوانه تولید شود برنامه‌ای به نام «کوچه مروارید» به کارگردانی سعید سالارزهی برای شبکه نمایش خانگی ساخته شده بود که در آن رامبد جوان با یک عروسک لبوفروش همکاری می‌کرد. این شخصیت عروسکی با صداپیشگی محمد بحرانی لهجه‌ای جنوبی داشت و موفق‌ترین عنصر این سریال به حساب می‌آمد. سریال آنطور که باید دیده نشد و رامبد این عروسک را با خودش به «خندوانه» آورد. جناب خان از همان فصل دوم جذابیت فراوانی پیدا کرد و به عضو جدایی‌ناپذیر مجموعه تبدیل شد.
دلایل موفقیت: جناب‌خان به عنوان یک عروسک آزادی عمل بیشتری داشت تا انتقاد کند یا با مهمان‌های برنامه وارد شوخی شود، برایشان شعر بخواند یا در بعضی موارد آنها را وادار کند درباره مسئله‌ای که خیلی راحت نمی‌شود درباره‌اش حرف زد توضیح دهند. نکته قابل توجه اینجا بود که جناب‌خان نه به عنوان یک عروسک که به عنوان یک شخصیت مهم در این برنامه صاحب هویت شد و همه او را جدی می‌گرفتند.
نیما شعبان‌نژاد
چگونگی ورود: نیما شعبان‌نژاد از همان فصل اول خندوانه همراه رامبد جوان بود.
با چه پیشینه‌ای: شعبان‌نژاد از سال ۱۳۸۳ در تئاتر فعالیت‌های زیادی انجام داده بود اما کسی آنطور که باید با تصویر و بازی او آشنایی نداشت.
دلایل موفقیت: خندوانه در فصل اول، برنامه‌ای جمع‌وجور بود که بیشتر به واسطه مصاحبه‌های متفاوت رامبد جوان و افرادی که برای اولین بار قدم به این برنامه می‌گذاشتند جذابیت داشت. نیما شعبان‌نژاد هم به عنوان یکی از عوامل جذابیت به برنامه پا گذاشت. او چند نقش مختلف در برنامه ایفا می‌کرد. در حالت طبیعی با نام نیما به میدان می‌آمد، گاهی اوقات بایرام می‌شد و بعضی اوقات جوبان و کیا تاناکورا. نیما در یکی از فصل‌ها به عنوان مزاحم تلفنی نقش‌آفرینی می‌کرد که مدام با رامبد تماس می‌گرفت و او را خانمی خطاب می‌کرد. دکتر پاینده سازگار با محیط زیست هم نقش دیگر او بود. شعبان‌نژاد بعد از خندوانه به عنوان بازیگر فعالیت‌های مختلفی انجام داد. «سرباز»، «هیولا»، «دراکولا»، «دوپینگ»، «ممنوعه» و … از جمله فعالیت‌های او بود. این اواخر بازی‌اش را در «راز بقا» شاهد بودیم.
حامد آهنگی
چگونگی ورود: حامد آهنگی هم از آن دست چهره‌هایی است که به واسطه برگزاری استندآپ کمدی در خندوانه مطرح شد.
با چه پیشینه‌ای: آهنگی به طور کلی کارش را در سال ۱۳۸۰ در برنامه جنگ شبانه آغاز کرد و به عنوان نویسنده و کارگردان، نمایش‌های مختلفی را روی صحنه برده. مدت‌ها به صورت ماهانه در جزیره کیش استندآپ اجرا می‌کرده. تا وقتی که رامبد جوان از او دعوت کند تا به برنامه خندوانه بیاید و استندآپ کمدی اجرا کند آنطور که باید بین مخاطبان تلویزیون شناخته شده نبود.
دلایل موفقیت: آهنگی توانایی زیادی در خلق موقعیت‌های کمدی دارد و بعد از خندوانه هم توانست خیلی خوب از این توانایی‌ها استفاده کند. در چند سریال بازی کرد و بعد از آن به عنوان مجری برنامه شوتبال همکاری‌اش را با شبکه نسیم ادامه داد. اجرای برنامه «شب آهنگی» به شهرتش اضافه کرد و با حضور در برنامه «جوکر» موفق شد جنبه‌های دیگری از توانایی‌اش را به نمایش بگذارد. آهنگی در «شب‌های مافیا» بار دیگر موفق شد توجه‌ها را به خودش جلب کند.
سجاد افشاریان
چگونگی ورود: سجاد افشاریان پیش از اینکه به عنوان استندآپ کمدین در مسابقه «خنداننده برتر» مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد، جزو نویسندگان برنامه خندوانه بود. درواقع به همین دلیل هم برای شرکت در این مسابقه انتخاب شد.
با چه پیشینه‌ای: افشاریان سال‌ها قبل از اینکه در تیم خندوانه فعالیت داشته باشد در تئاتر به عنوان نویسنده و بازیگر فعالیت‌های زیادی داشت و اسمش میان اهالی تئاتر شناخته شده بود. او با سریال‌های مختلفی هم به عنوان نویسنده همکاری داشت.
دلایل موفقیت: «خنداننده برتر» یکی از مهمترین مسابقه‌های «خندوانه» بود و در زمان پخش بسیار دیده شد. رقابت تنگاتنگی میان خنداننده‌ها در میان بود و خب سجاد افشاریان هم به عنوان یکی از همین شرکت‌کننده‌ها در مرکز توجه قرار داشت. آنچه باعث شد افشاریان بیشتر از همیشه به چشم بیاید استندآپ کمدینی بود که درباره شیرازی‌ها آماده کرده بود. بریده‌هایی از این استندآپ در شبکه‌های مجازی دست به دست می‌گشت و همین باعث شد اسمش سر زبانها بیفتد. بعد از خندوانه به عنوان بازیگر بیشتر مطرح شد و حالا هم که با نمایش «بک تو بلک» رکورد زده است.
امیرمهدی ژوله
چگونگی ورود: امیرمهدی ژوله اولین بار با استندآپی که درباره بیماری ام‌اسش در جمع بیماران ام‌اسی خندوانه اجرا کرد در این برنامه مورد توجه قرار گرفت. بعد از آن اوج درخشش در «خنداننده برتر» اتفاق افتاد.او به همراه مهران غفوریان موفق شد تا مرحله فینال خنداننده برتر پیش رود.
با چه پیشینه‌ای: ژوله سال‌ها به عنوان روزنامه‌نگار و سپس یکی از نویسندگان تیم مهران مدیری شناخته می‌شد. نامش را بارها به عنوان نویسنده شنیده بودیم اما تا پیش از خندوانه بازی از او ندیده بودیم.
دلایل موفقیت: شوخی‌های ژوله با دهه شصت و نبود امکانات و بعد با فوتبالیست‌ها و خواننده‌های زیرزمینی بسیار مورد توجه قرار گرفت. ژوله از قدرت نویسندگی‌اش برای خلق استندآپ کمدی‌هایش کمک گرفت و از این جهت قدرتمندتر از سایرین به میدان آمد. بعد از خندوانه، ژوله در «خوب، بد، جلف» به عنوان بازیگر ظاهر شد و از آن به بعد بازیگری به یکی از فعالیت‌های اصلی‌اش در کنار نویسندگی تبدیل شد. «دورهمی»، «دیوار به دیوار»، «هزارپا» و … از جمله آثاری بود که ژوله را به عنوان بازیگر در آنها می‌دیدیم.
