پایان توهم شیرین جو بایدن
روزنامه هفت صبح، رامتین لطیفی | چهار سال پیش و در پیچوخم رقابتهای انتخاباتی ۲۰۱۶ بین دونالد ترامپ و هیلاری کلینتون، بحث بر سر توافق برجام داغ بود و از یکسو کلینتون آن را دستاورد مهم سیاست خارجه دولت اوباما برمیشمرد و خواهان ادامه آن در دولت خودش بود و از سوی دیگر دونالد ترامپ آن را توافقی سراسر باخت توصیف میکرد که اوباما با امضای آن به مردم آمریکا توهین کرده و به حکومت ایران باج داده است.
در آن روزها ترامپ وعده یک توافق بهتر درباره برنامه هستهای ایران در دولت خودش را میداد. ترامپ توافق بهتر از برجام را اینگونه توصیف میکرد که علاوهبر جلوگیری و ممانعت از احتمال دستیابی ایران به سلاح هستهای، از گسترش برنامه موشکی، ماجراجوییهای نظامی در منطقه و نیز نفوذ ایران در دولتهای همسایه خود بکاهد.
پس از گذشت چهار سال از این وعده پوچ و توخالی، امروز ترامپ و آمریکا در قبال ایران در وضعیت بسیار خطرناک و منحصربهفردی قرار گرفتهاند و نهتنها نتوانستند برنامههای هستهای، موشکی و نفوذ منطقهای ایران را متوقف کنند، بلکه در همراه کردن نزدیکترین متحدان سنتی خود در برابر ایران در شورای امنیت سازمان ملل نیز ناکام ماندند.
همچنین اگر اتفاقات چهار سال گذشته را مرور کنیم دستکم به این موارد برمیخوریم که در این مدت موشکهایی ایرانی پایگاه نظامی عینالاسد آمریکا در عراق را مورد اصابت قرار دادند، میزان اورانیوم غنیشده ایران نسبت به سال آخر دولت اوباما بیش از ۱۰ برابر شده است و نهتنها از نفوذ منطقهای ایران کاسته نشده، بلکه افکار عمومی و جامعه جهانی در مورد مسائل سوریه و یمن نیز به سمت ایران سوق پیدا کرده است.
دو روز پیش جو بایدن با مرور این اتفاقات در بیانیهای سیاستهای ترامپ در مقابل ایران را مورد نقد و نکوهش قرار داد و گفت ما در دوران اوباما سیاستی اتخاذ کردیم که حتی روسیه و چین نیز در طرف ما و مقابل ایران نشسته بودند، اما ترامپ همهچیز را خراب کرد و اکنون ما در مقابل ایران تنها ماندهایم.
بایدن در ادامه اظهاراتش سیاستهای دولت خود درباره ایران را در سه مرحله و اینگونه شرح داد که او در مرحله اول به دنبال برقراری یک تعهد الزامآور برای عدم دسترسی ایران به سلاح اتمی خواهد بود، سپس در مرحله بعد به دولت ایران پیشنهاد خواهد داد که هر دو طرف به میز مذاکره بازگردند و راهحلی دیپلماتیک برای حل مسائل فیمابین پیدا کنند.
به گفته بایدن اگر ایران بپذیرد که به تعهدات خود ذیل برجام و نیز میز مذاکره بازگردد، آمریکا نیز بیهیچ درنگ و بیهیچ چونوچرایی به برجام به عنوان نقطه شروع دور جدید مذاکرات دیپلماتیک بین ایران و آمریکا بازخواهد گشت و اینگونه میتوان با حضور دیگر طرفهای مذاکره، در مورد مسائل دیگر مانند مسئله حقوق بشر نیز گفتوگو کرد.
بایدن به لغو تحریمها که مبارزه ایران با کرونا را تحتتاثیر قرار داده است و نیز لغو فرمان ممنوعیت سفر ایرانیها به آمریکا که توسط ترامپ صادر شده بود نیز اشاره کرد و مرحله سوم طرح خود را اینگونه شرح داد که برای حمایت از اسرائیل و متحدان خود در منطقه از گزند ایران و نیز برقراری شرایط استاندارد حقوقبشری در داخل ایران، تحریمهای هدفمند و جدیدی علیه ایران طراحی و به کار گرفته میشوند.
گفتنی است که بر اساس جدیدترین نظرسنجی صورتگرفته، ۶۶ درصد از مردم آمریکا معتقدند که برجام توافق مناسبی بوده است و آمریکا باید بیدرنگ به این توافق بازگردد. همچنین ۴۱درصد از آمریکاییها معتقدند سیاست فشار حداکثری ترامپ علیه ایران، از امنیت جهان کاسته است و تنها ۲۸درصد معتقدند که این سیاست جواب داده و جهان تحت این ایده مکان امنتری شده است.
همچنین بیش از ۵۰ درصد از مردم نیز خواهان برقراری صلح دائم با ایران هستند. این آمار بازگوکننده آن است که برنامههای اعلامشده توسط بایدن درباره ایران تطابق بیشتری با افکار عمومی آمریکا دارد و بایدن سعی دارد در این موضوع خاص در مسیری قدم بگذارد و گام بردارد که افکار عمومی را همراه خود داشته باشد.