بازخوانی هفت فاجعه رخ داده برای محیطبانان
روزنامه هفت صبح، سارا غضنفری | محیط‌بان با دست خالی جلوی شکارچیان غیر مجاز می‌ایستد. در چند ماه اخیر آمار ضرب و جرح و آسیب به محیطبانان توسط شکارچیان غیر مجاز افزایش یافته و در آخرین اتفاق سه‌شنبه شب یکی از کارکشته‌ترین محیطبانان ایران با ۲۳ سال سابقه خدمت به دست خواهرزاده خودش که از شکارچیان غیرمجاز بود به شهادت رسید تا پرونده این نگهبانان طبیعت بیش از پیش غمگین شود.
از ماجرای محیطبانان خراسانی و ضرب و جرح آنها تا زمانی که مجبور می‌شوند برای دفاع از خودشان دست به سلاح ببرند تا زمانی که پای محیط‌بان گتوندی قطع شد. طبق آمار شمار محیطبانان شهید را ۱۴۱ نفر و جانبازان را ۳۷۷ نفر اعلام کرد‌‌ه‌اند.در این پرونده چند اتفاق مهم که برای محیطبانان از سوی شکارچیان غیرمجاز رخ داده است را بررسی می‌کنیم.
* یک: ماجرای محیط‌بان گتوند و قطع‌پای او
یکی از تلخ‌ترین اخبار درباره حوادثی که امسال محیطبانان با آن مواجه شدند داستان محیط‌بان گتوند و قطع پای او است. ۲۶ فروردین ماه چهار فرد مهاجم نقابدار به صورت مسلحانه بنا به دلایل نامعلوم به پاسگاه محیط بانی اداره حفاظت محیط زیست در نزدیکی روستای دوپیران در بخش مرکزی شهرستان گتوند حمله کردند و پس از درگیری با این محیط‌بان پای راست وی را با اسلحه شکاری هدف قرار دادند.
محیط‌بان مصدوم برای مداوا با یک دستگاه آمبولانس فوریت‌های پزشکی شهرستان گتوند به بیمارستان خاتم‌الانبیا شوشتر منتقل و پس از اقدامات اولیه، برای ادامه درمان به بیمارستان گلستان اهواز و پس از چند روز به بیمارستان پارس تهران اعزام شد. سید امین هادی‌پور محیط‌بان ۳۷ ساله حالا باید برای حفظ سلامتش پایش قطع می‌شد. حالا برای او حکم جانبازی صادر شده است. دو نفر از این افراد دستگیر شده‌اند، یک نفر با قید وثیقه آزاد است و دیگری متواری شده اما پای این محیط‌بان برای همیشه از بین رفته است.
* دو: حمله شکارچیان چاقوکش به مامور محیط زیست کرمان
هفتم تیرماه امسال همیار محیط زیست پارک ملی کرمان، مورد اصابت ضربات چاقو متخلفان شکار در این منطقه قرار گرفت. حوالی نیمه شب ماموران پارک ملی خبر، حین ماموریت گشت و کنترل، متوجه حضور شکارچیان در این منطقه شده و به صورت نامحسوس به سمت آنها حرکت می‌کنند که پس از محاصره و رسیدن به متخلفان درصدد دستگیری آنها بر می‌آیند.
متخلفان که خود را در‌بند می‌بینند اقدام به مقاومت و درگیری می‌کنند و یکی از شکارچیان با چاقو ضرباتی را به یکی از همیاران محیط زیست در منطقه خبر وارد می‌کند که از چهار نقطه به‌خصوص ناحیه گردن دچار جراحات شدید می‌شود. اگرچه متخلفان دستگیر می‌شوند اما این همیار محیط‌زیست به بیمارستان منتقل می‌شود.
* سه:۱۶ سال حبس برای آسیب‌زنندگان به محیط‌بان موته اصفهان
سنگین‌ترین حبس در زمینه حفاظت از محیطبانان برای این ماجرا است. چهارم خرداد سال ۹۴ یکی از محیطبانان پناهگاه حیات‌وحش موته اصفهان حین دیده‌بانی از روی یک تپه، متوجه یک دستگاه موتورسیکلت ۲۵۰ اماراتی می‌شود که دو سرنشین داشته و لاشه یک آهو نیز در ترک موتور بسته شده است.محیط بانان از طریق بیسیم سایر نیروها را مطلع کرده و یک اکیپ دو نفره از محیطبانان به‌وسیله خودرو و یک اکیپ دونفره به‌وسیله موتورسیکلت راهی منطقه می‌شوند.
خودروی محیط زیست پس از مدتی جست‌و جو با متخلفین مواجه شده و به تعقیب آنها می‌پردازد اما به دلیل سرعت و قدرت مانور بالای موتورسیکلت‌های اماراتی، خودروی محیط زیست از تعقیب متخلفین باز می‌ماند اما اکیپ موتور سوار محیطبانان همچنان به تعقیب و گریز با متخلفین ادامه می دهد.پس از تعقیب و گریز طولانی، متخلفین از یک تپه بالا رفته و پس از پیاده شدن از روی موتور به سمت مامورین تیراندازی می‌کنند.
شکارچیان غیرمجاز لاستیک موتور محیط بانان را هدف گلوله ژ۳ قرار داده و مامورین نیز تعادل خود را از دست داده و از روی موتور به زمین می‌افتند.پس از واژگون شدن موتورسیکلت و زمین خوردن محیط بانان، متخلفان مجددا چندین گلوله ژ۳ به سمت آنها شلیک می‌کنند که گلوله‌ها با فاصله بسیار کمی به کنار محیطبانان برخورد می‌کند.به دلیل قدرت بسیار زیاد اسلحه و فاصله کوتاه از نقطه شلیک، مرمی‌های فشنگ ژ۳ پس از برخورد به زمین متلاشی شده و ترکش‌های آن در بدن محیط‌بان فرو می‌رود.پس از زخمی شدن محیطبانان، شکارچیان متخلف مجددا سوار موتورسیکلت شده و از منطقه متواری می‌شوند.
شکارچیان متخلف یک اسلحه برنو که لول آن تغییر کرده و لول ژ۳ در آن به‌کار رفته بود همراه خود داشتند.با سر رسیدن سایر نیروها، محیط بانان مجروح به بیمارستانی در گلپایگان منتقل شده و تحت مداوا قرار می‌گیرند.اما بر اثر تیراندازی متخلفان ۱۷ ترکش وارد بدن محیط‌بان ابوالفضل جمالی و ۶ ترکش وارد بدن محیط‌بان فرزاد نیکبخت شد. پس از این حادثه با شکایت اداره محیط زیست پرونده‌ای در این زمینه در مراجع قضایی تشکیل شد.
دو روز پس از این حادثه یکی از متخلفان توسط اطلاعات نیروی انتظامی دستگیر شده و با دستور دادیار دادسرای گلپایگان با قرار بازداشت موقت روانه زندان گلپایگان شد و چند روز بعد نفر دوم نیز دستگیر شد. این دو نفر محکوم به زندان، پرداخت دیه به محیط‌بان و همچنین مصادره اسلحه به نفع دولت شدند. یکی از متخلفین از افرادی بود که در جریان پرونده کشتار ۹۰ آهو و بسیاری از حیات‌وحش موته و سرقت از پاسگاه محیط بانی در سال ۹۲ دستگیر شده اما آزاد شده بود.
* چهار: درگیری خونین محیطبانان خرم آبادی با شکارچیان
روز یازده مرداد امسال مسئول منطقه حفاظت شده سفید‌کوه خرم‌آباد از مصدومیت چهار نفر از محیطبانان این منطقه در درگیری با شکارچیان خبر داد. ماجرا از این قرار بوده است که مأموران یگان حفاظت منطقه حفاظت شده سفید کوه خرم‌آباد در پی دریافت گزارشی مبنی بر حضور شکارچیان غیرمجاز در منطقه، با کمین و رد زنی برای دستگیری متخلفان وارد عمل شدند.
محیط بانان در ساعت ۲۱ با مشاهده متخلفین اقدام به دستگیری آنها کردند که متأسفانه به‌رغم هشدارهای محیطبانان، متخلفین با شلیک اسلحه اقدام به درگیری با مأمورین می‌کنند. در این درگیری، شکارچیان غیرمجاز با آلاتی همچون چوب دستی، سنگ و چاقو چهار نفر ازمحیط‌بانان را دچار مصدومیت کردند که مصدومیت یکی از آنها از ناحیه صورت خیلی حاد است و همچنان حال مساعدی ندارد. اگرچه فقط یک نفر از این افراد دستگیر شد و بقیه همچنان متواری هستند.
* پنج: ماجرای قتل منوچهر شجاعیان محیط‌بان پارک بمو
منوچهر شجاعیان، محیط‌بان پارک بمو تیرماه سال ۹۵ بر اثر تیراندازی شکارچیان غیر مجاز و شدت جراحات در یکی از بیمارستان‌های شیراز جان سپرد. متهم پرونده در آن زمان در دادگاه گفت: در روز حادثه به قصد چیدن گیاهان معطر به کوه چاه سرخ و چشمه گنو رفته بودیم که در زمان برگشت پس از مواجهه با محیط بانان به خاطر حمل سلاح غیر مجاز ترسیدم و فرار کردم .
به‌رغم تذکرات مکرر محیط‌بان به گفته وی توجه نکردم و از ترس شلیک کردم که به محیط‌بان مرحوم اصابت کرد. اما در تحقیقات بیشتر مشخص شد این فرد با سلاح غیرمجاز برای شکار به پارک بمو شیراز رفته بود و با شلیک به سینه و گلوی مجروح، او از روی صخره به پایین پرتاب شد و به علت شدت جراحات وارده به شهادت رسید. قاتل این محیط‌بان در آذر سال ۹۶ قصاص شد.
* شش: ضرب وجرح محیط‌بان پارک ملی تندوره
یازدهم مردادماه، شکارچیان غیر مجازی که می‌خواستند دو راس قوچ وحشی و اسلحه را حمل کنند در درگیری با محیط‌بان این منطقه او را به شدت مورد ضرب و شتم قرار دادند. محیط‌بان درگزی دراین حادثه به شدت مجروح و به دلیل شکستگی دنده و دست و برای درمان و مراقبت‌های پزشکی به بیمارستانی در مشهد منتقل و تحت عمل جراحی قرار گرفت. اگرچه ضاربان این محیط‌بان دستگیر شدند و پای میز محاکمه قرار گرفتند ولی او به شدت در این حادثه آسیب دید.
ماجرا از این قرار بوده است که مأموران درصدد متوقف ساختن یک دستگاه موتور سیکلت با دونفر سرنشین شدند که یک قبضه اسلحه خفیف غیر مجاز و لاشه دو رأس قوچ وحشی را حمل می‌کردند، ولی متأسفانه سرنشینان موتور با محیط بانان درگیر شده و با توهین و تمرد به یکی از محیط بانان حمله ور شدند. محیط بان پارک ملی تندوره در این درگیری که از سوی متخلفان با وارد آوردن ضرباتی با چوب دستی و سنگ صورت گرفت، به شدت مجروح و به دلیل شکستگی دنده و دست دربیمارستان بستری
شد.
* هفت: صیادان غیرمجاز و مصدوم شدن محیطبانان خوزستانی
محیط‌بان‌های خوزستان در درگیری با متخلفان صید غیرمجاز ماهی با برق در تالاب هورالعظیم مجروح شدند. این ماجرا مربوط به ۲۷ مرداد امسال است. شامگاه دوشنبه ۲۷ مردادماه حین گشت و کنترل نیروهای یگان حفاظت استان خوزستان و شهرستان هویزه در تالاب هورالعظیم در منطقه نزدیک به صفر مرزی رخ داده است.
متخلفان با سه بوت قایق با استفاده از دستگاه‌های غیرمجاز الکترونیکی اقدام به صید غیرمجاز کرده بودند که با آنها برخورد می‌شود، در این حادثه با حمله ماموران به قایق و برخورد قایق متخلفان با قایق نیروهای محیط‌بان یکی از محیط‌بان‌ها از ناحیه شکم و ۲ نفر دیگر بر اثر درگیری از ناحیه دست و پا مجروح شدند، که برای مداوا به بیمارستان نفت شهرستان سوسنگرد منتقل شدند. در این درگیری دو محیط‌بان دست و پای‌شان شکست و به قول خودشان مدت‌ها باید خانه‌نشین شوند و دیگری نیز به شدت از ناحیه شکم مصدوم شد.
