هفت نکته درحاشیه مراسم تشییع تاریخی سردار
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی | یک: دیروز در خیابانهای تهران جمعیت عظیمی برای تشییع پیکر سردار شهید حاج قاسم سلیمانی، ابومهدی المهندس، نایب رئیس هیات حشدالشعبی یا همان بسیج مردمی عراق و یاران شهیدشان که بامداد جمعه در حمله نیروهای آمریکایی به فرودگاه بغداد به شهادت رسیده بودند؛ جمع شده بود.
این جمعیت به طور تقریبی از حدود ایستگاه دروازهدولت در خیابان انقلاب تا میدان آزادی تهران، یعنی حدودا ۱۰ کیلومتر در سرتاسر این خیابان، حضور داشتند ضمن اینکه در خیابانهای شمالی و جنوبی این مسیر نیز، جمعیت موج میزد. میزان جمعیت به نوعی بود که به جرات میتوان آن را از هر تجمع دیگری در تهران، در تاریخ بیشتر دانست البته به جز تشییع پیکر امام خمینی(ره) در خرداد ۱۳۶۸ هرچند که برخی مثل عبداللهگنجی، مدیرمسئول روزنامه جوان معتقد بودند که جمعیت حتی از آن روز نیز بیشتر بوده است.
* دو: یک نکته جالب توجه، تنوع افرادی بود که در این مراسم شرکت کرده بودند. در این تجمع صرفا افرادی با چهره مذهبی حضور نداشتند بلکه میتوانستی به راحتی دختران و زنانی را ببینی که حجابی عرفی داشتند یا حتی با حجابی به خیابان آمده بودند که احتمالا در یک روز عادی در میدان ونک، مورد تذکر یا برخورد گشت ارشاد واقع میشد. این موضوع البته از روزهای پیش از تشییع پیکر شهدا نیز در شبکههای اجتماعی مشخص شده بود که جامعه به سلیمانی و یارانش به عنوان چهره ملی نگاه میکند و نه یک مسئول نظامی حکومتی با نوعی نگرش خاص.
* سه: ترکیب افراد حاضر در تشییع پیکر دیروز از حیث میهمانان ویژه نیز جالب توجه بود. دست کم سه چهره شناخته شده مقاومت منطقه در این مراسم حاضر شده بودند. اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی حماس که به همراه معاون خود یعنی صالح العاروری در این مراسم حاضر شده بود و حتی به سخنرانی پرداخت.
حضور هنیه از این حیث اهمیت داشت که او یکی از مقامات بلندپایه جنبشی است که در نزدیکترین جبهه درگیری با رژیم صهیونیستی حضور دارد و از سوی دیگر، این حضور بعد از جدایی چند ساله حماس از ایران بر سر ماجرای سوریه، نوعی بازگشت به ایران نیز محسوب میشود. (هرچند که پیش از این برخی از اعضای کادر رهبری حماس نیز به ایران آمده و با رهبر انقلاب دیدار کرده بودند) در کنار هنیه، حضور شیخ نعیم قاسم، معاون دبیر کل حزبالله لبنان نیز به چشم آمد و شیخ اکرم الکعبی، دبیر کل جنبش مقاومت اسلامی نجبای عراق نیز در این مراسم حضور داشت.
* چهار: یکی از نکتههای قابل توجه دیگر دیروز، سخنرانی زینب سلیمانی، دختر سردار سلیمانی در این مراسم بود. این اقدام به نوعی اقدامی بیسابقه به نظر میرسد چرا که به هر حال سردار سلیمانی، صاحب دو پسر بوده است اما زینب دیروز در این مراسم سخنرانی کرد و مانند مصاحبهاش با شبکه المنار لبنان، مسلط هم نشان داد و توانست با آمیختهای از حماسه و البته اندوه، سخنان خود را بیان کند. به نظر میرسد این دختر، در حال تبدیل به نوعی سخنگو یا چهره رسانهای خانواده سردار سلیمانی است که این موضوع نیز در مورد خانواده شهدا تقریبا کمیاب است (به جز مورد شهید باکری و آسیه باکری)
* پنج: اما در متن مراسم آنچه بسیار به چشم آمد، گریههای رهبر انقلاب در هنگام قرائت نماز میت بود. این گریهها آن طور که خبرگزاری تسنیم گزارش کرده، در پنج فراز از این نماز، دیده شد و البته اندوه و گریه جمعیت را هم به دنبال داشت اما از این پنج فراز، دو فراز بیش از همه مورد توجه قرار گرفته است. یکی در آنجا که گفته میشود:
«اللهم انا لا نعلم منهم الا خیرا» (معنی: خداوندا من جز نیکی از آنها بهیاد ندارم…) و دیگری در آنجا که گفته میشود: «الحَمدُ اللهِ الذی اکرم المُستشهدینَ فی سَبیله. اَلحمدُ لله الذی رزقنا الشهاده فی سَبیله. اَلحمدُللهِ الذی رزقنا الجَهاد فی سَبیلِ الاِسلام» (معنی: سپاس خداوندی را که شهیدان در راهش را کرامت نهاد؛ سپاس خداوندی را که شهادت در راهش را روزی ما گرداند و سپاس خداوندی را که جهاد در راه اسلام را روزی ما کرد.) گریههای رهبر انقلاب در این مراسم، باعث شد که بسیاری از رسانهها بگویند نیروهای نظامی ایران احتمالا به سختی، انتقام حادثهای را خواهند گرفت که اینگونه رهبر انقلاب را متاثر کرده است.
* شش: اشکهای یک فرمانده دیگر نیز در این مراسم به چشم آمد. سرلشگر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح. او که در آستانه ۶۰ سالگی، در حال حاضر ارشدترین فرمانده نظامی ایران است؛ حالا به عنوان مغز متفکر استراتژیک نظامی ایران، نقش پررنگی در معادلات آینده خواهد داشت و جای این امیدواری وجود دارد که بتواند جای خالی برادرش که مغز متفکری در جنگ تحمیلی بود را پر کند.
البته در کنار او سردارانی مثل سردار غلامعلی رشید که فرمانده قرارگاه مرکزی خاتمالانبیاء است، میتوانند به عنوان نیروهای استراتژیست فعالیت کنند ضمن اینکه بازوهای عملیاتی آنها از فرمانده سپاه گرفته تا فرمانده ارتش، نیز در سالهای گذشته بارها امتحان خود را پس دادهاند.
* هفت: پیکر سردار سلیمانی دیشب با کلی تاخیر نسبت به برنامه پیشبینی شده، (با توجه به طول کشیدن مراسم در تهران) به قم رفت و بعد از آن به کرمان خواهد رفت تا امروز در این شهر تشییع و به خاک سپرده شود. به این ترتیب سردار، امروز و پس از پنج روز گرامیداشت و تشییعهای باشکوه در کاظمین، نجف و کربلا در عراق و اهواز، مشهد، تهران، قم و کرمان در ایران، در خانه ابدی خود آرام خواهد گرفت.
با این حال، حتما تا پایان سالی که در آن هستیم، مجالس مختلفی در بزرگداشت یاد و خاطره او گرفته خواهد شد مخصوصا با توجه به مقارنههای عجیبی که صورت گرفته است و شب هفتم این شهید مصادف با سالگرد شهادت شهید عماد مغنیه است و چهلم او مصادف با ۲۲ بهمن. فارغ از اینها اما، مسئله اصلی نحوه کنش ایران در روزهای آینده برای تحقق وعده انتقام سخت است. وعدهای که هنوز انجام نشده، به نوعی زلزله دیپلماتیک در جهان ایجاد کرده و باعث بسیاری از سفرها، جلسات، تماسهای تلفنی و نامهها شده است. روزهای آینده، روزهای پرخبری خواهد بود. شک نکنید.