هزینه‌های اقتصادی بچه اول یک خانواده دو نفره
روزنامه هفت صبح، احمدرضا نجفی | زمانی که یک نفر به خانواده کوچک دو نفره اضافه می‌شود با خودش حدود هفت میلیون تومان هزینه به دخل و خرج خانواده اضافه میکند. توجه داشته باشید که این رقم هفت میلیون تومان در سال هزینه‌های بلندمدت نفر سوم خانواده است که تقریبا می‌توان گفت بیشترین خرج را نسبت به نفرات بعدی دارد. طوری که بررسی‌ها نشان می‌دهد اختلاف خرج‌های خانواده‌های سه نفره و چهار نفره کمتر از این حرف‌هاست و بچه دوم کم‌خرج‌تر خواهد بود و حدود چهار میلیون و ۸۰۰هزار تومان به هزینه‌های سالانه خانواده اضافه میکند.
این نتایج از گزارش مرکز آمار درباره بودجه خانواده در سال ۹۸ به دست آمده و با در نظر گرفتن تورم ۲۷٫۸درصدی به روز‌رسانی شده است. بر اساس همین گزارش است که می‌گوییم بچه اول هزینه یک خانواده دو نفره را از سالانه ۵۶میلیون و ۵۰۰هزار تومان به ۶۳میلیون و ۱۰۰هزار تومان می‌رساند و ماهانه ۵۸۰هزار تومان به هزینه‌های خانواده اضافه میکند. این رقم مربوط به هزینه‌های بلندمدت است و طبیعتا هزینه ماه‌های اول تولد بچه خیلی بیشتر از این حرف‌ها به نظر می‌رسد. برای همین در کنار محاسباتمان، خبری هم از قیمت پوشک، شیر خشک و دیگر مواردی که برای عضو جدید خانواده لازم هستند گرفته‌ایم.
*** هزینه‌های حمل و نقل و ارتباطات؛ دو میلیون و ۳۰۰هزار تومان
شاید برایتان عجیب به نظر برسد ولی بیشترین هزینه‌ای که بچه اول بر دوش خانواده می‌گذارد، مربوط به حمل و نقل است. بررسی‌ها نشان می‌دهد یک خانواده دو نفره سالانه سه میلیون و ۵۳۰هزار تومان برای حمل و نقل هزینه میکند و وقتی پای نفر سوم به میان می‌آید، هزینه حمل و نقل خانواده به طور ناگهانی به پنج میلیون و ۴۰۵هزار تومان می‌رسد و این یعنی یکی از سنگین‌ترین هزینه‌های بچه اول، بخش مربوط به حمل و نقل است که معادل ماهانه آن می‌شود حدود ۱۵۶هزار تومان. این فرزند همچنین ۳۷۰هزار تومان به هزینه‌های سالانه ارتباطات مثل هزینه‌های اینترنت، تلفن همراه، قبض موبایل و … اضافه میکند که تقریبا معادل ۳۰هزار تومان در ماه است.
*** هزینه‌های خوراکی؛ یک میلیون و ۹۰۰هزار تومان
یک خانواده دو نفره سالانه حدود ۱۳میلیون و ۳۰۰هزار تومان برای خرید خوراکی هزینه میکند. به عبارتی این خانواده ماهانه یک میلیون و ۱۰۰هزار تومان از درآمدشان را به محصولات خوراکی اختصاص می‌دهند که می‌شود نفری حدود ۵۵۰هزار تومان. فرزند خانواده هزینه کمتری در این زمینه دارد اما به هر صورت حدود ۱۶۰هزار تومان به این رقم اضافه میکند و هزینه ماهانه خانواده برای خرید محصولات خوراکی را به یک میلیون و ۲۶۰هزار تومان می‌رساند. این هزینه ۱۶۰هزار تومان در ماه، معادل یک میلیون و ۹۱۰هزار تومان در سال است. طوری که هزینه‌های سالانه یک خانواده سه نفره برای خرید خوراکی‌ها حدود ۱۵میلیون تومان است و ۲۴درصد از کل هزینه‌های ۶۳میلیونی خانواده را تشکیل می‌دهد.
*** هزینه‌های پوشاک؛ ۸۴۰هزار تومان
فرزند اول خانواده تقریبا ۸۴۰هزار تومان به هزینه‌هایی که سالانه برای خرید پوشاک و کفش می‌شود اضافه میکند. خانواده‌های دو نفره در سال رقمی حدود یک میلیون و ۱۵۰هزار تومان از درآمدشان را به خرید پوشاک و کفش اختصاص می‌دهند که این رقم در خانواده‌های سه نفره، تحت تاثیر فرزند اول به یک میلیون و ۹۸۰هزار تومان می‌رسد. این اختلاف ۸۴۰هزار تومانی نشان می‌دهد هزینه‌های خرید پوشاک و کفش برای فرزند اول ماهانه حدود ۷۰هزار تومان است.
*** هزینه‌های تحصیل؛ ۷۶۰هزار تومان
خانواده‌های دو نفره هزینه چندانی برای تحصیل اختصاص نمی‌دهند. طوری که کل هزینه‌های این حوزه برای خانواده‌های دو نفره حدود ۲۰۰هزار تومان است ولی زمانی که پای فرزند به میان بیاید، هزینه‌های تحصیل خانواده ۷۶۰هزار تومان افزایش پیدا میکند و به سالانه ۹۶۰هزار تومان می‌رسد. این رقم تقریبا ۷۳هزار تومان از درآمد ماهانه خانواده را به خود اختصاص می‌دهد.
*** هزینه‌های لوازم منزل؛ ۷۰۰هزار تومان
خانواده‌های سه نفره لوازم بیشتری نسبت به زوج‌های دونفره احتیاج دارند. بررسی داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد خانواده‌های دو نفره سالانه حدود دو میلیون تومان برای خرید لوازم منزل هزینه می‌کنند. از این رقم حدود ۳۵۰هزار تومان برای مبلمان و فرش، ۳۹۰هزار تومان برای لوازم برقی، ۱۵۰هزار تومان برای ظروف آشپزخانه و ۹۸۰هزار تومان برای کالاهای مصرفی خانه هزینه می‌کنند. وقتی فرزند اول به جمع خانواده اضافه می‌شود، هزینه خرید لوازم مصرفی خانه ۳۷۰هزار تومان افزایش پیدا میکند و در مجموع کل هزینه‌های لوازم و اثاث خانه به دو میلیون و ۷۰۰هزار تومان می‌رسد که نشان می‌دهد با فرزند سوم، خانواده در سال ۷۰۰هزار تومان بیشتر برای تهیه لوازم خانه هزینه میکند.
*** هزینه‌های تفریح؛ ۱۰۰هزار تومان
زوج‌هایی که هنوز به فکر بچه‌دار شدن نیفتاده‌اند، سالانه میانگین ۲۵۰هزار تومان برای تفریح هزینه می‌کنند. توجه داشته باشید که رفتن به رستوران و … در این حوزه جای نمی‌گیرد و این هزینه برای تفریحات فرهنگی مثل سینما و… است. وقتی پای فرزند اول به میان می‌آید، با خودش حدود ۱۰۰هزار تومان به هزینه‌های تفریح خانواده اضافه میکند. طوری که خانواده‌های سه نفره در سال ۳۵۰هزار تومان از بودجه‌شان را به تفریحات فرهنگی اختصاص می‌دهند.
*** هزینه بهداشت و درمان؛ ۸۰هزار تومان
هزینه‌های درمانی برای خانواده‌های دو نفره بیشتر از سه نفره است. بخش بزرگی از هزینه‌های درمان خانواده مربوط به دوره بارداری است و احتمالا همین مورد باعث شده خانواده‌های دو نفره هزینه بیشتری برای بهداشت و درمان پرداخت کنند. آنها سالانه حدود پنج میلیون تومان در این حوزه هزینه می‌کنند. در خانواده‌های سه نفره هزینه‌های درمان ۵۰۰هزار تومان کمتر و سالانه چهار میلیون و ۵۰۰هزار تومان است. در طرف مقابل فرزند اول باعث افزایش هزینه‌های بیمه درمان می‌شود. دونفره‌ها در سال حدود یک میلیون و ۶۰۰هزار تومان پول بیمه می‌دهند ولی وقتی فرزند اول به جمع آنها می‌آید، هزینه بیمه به دو میلیون و ۲۳۰هزار تومان می‌رسد. این یعنی در مجموع هزینه‌های بیمه و درمان با وجود فرزند اول سالانه ۸۰هزار تومان بیشتر می‌شود که چندان رقم بزرگی به نظر نمی‌رسد.
*** هزینه‌های متفرقه؛ دو میلیون و ۲۰۰هزار تومان
شش درصد از هزینه‌های خانواده همان خرج‌هایی است که در هیچ‌کدام از موارد اصلی نمی‌گنجد. هزینه‌های متفرقه برای یک خانواده دو نفره سالانه سه میلیون و ۷۱۰هزار تومان است و با اضافه شدن فرزند اول به جمع خانواده، حدود دو میلیون و ۲۰۰هزار تومان به آن اضافه می‌شود و به پنج میلیون و ۹۰۰هزار تومان می‌رسد. از این دو میلیون و ۲۰۰هزار تومان، حدود ۲۵۰هزار تومان به هزینه‌های خدمات شخصی و آرایشی اختصاص دارد و ۱۰۰هزار تومان به لوازم زینتی مربوط می‌شود. یک میلیون و ۸۰۰هزار تومان از این هزینه‌ها به کلی نامشخص است و بین خرج‌های روزمره جای می‌گیرد.
*** مورد عجیب هزینه‌های مسکن
خانواده‌های دو نفره اغلب اجاره‌نشین هستند و احتمال خانه‌دار بودن خانواده‌های سه نفره بیشتر است. همین مورد می‌تواند عامل یک رابطه معکوس در گزارش مرکز آمار باشد. طوری که این گزارش نشان می‌دهد خانواده‌های دو نفره سالانه حدود ۲۴میلیون و ۶۰۰هزار تومان معادل ماهانه دو میلیون و ۵۰هزار تومان برای مسکن هزینه می‌کنند ولی این هزینه برای خانواده‌های سه نفره که بخشی از آنها از شر اجاره خانه خلاص شده و خانه خریده‌اند، به ۲۲میلیون و ۶۰۰هزار تومان در سال معادل ماهانه یک میلیون و ۸۸۰هزار تومان کاهش پیدا میکند. شاید بچه‌دار شدن تاثیری در خرید خانه نداشته باشد ولی آنطور که بررسی‌ها نشان می‌دهد خانواده‌هایی که فرزند دارند هزینه کمتری در بخش مسکن پرداخت می‌کنند و بخش بیشتری از درآمدشان صرف خرج‌های دیگر مثل خوراکی و پوشاک می‌شود.
