هرآنچه باید درباره انواع وام دانشجویی بدانید
روزنامه هفت صبح، گروه بازار | ثبت‌نام دوره جدید وام‌های دانشجویی صندوق رفاه وزارت علوم تحقیقات و فناوری چند روز دیگر یعنی از ۲۵مهر آغاز می‌شود و تا ۳۰مهر ادامه پیدا می‌کند. این وام هر نیم‌سال تحصیلی به دانشجویان پرداخت می‌شود و انواع مختلفی دارد اما معروف‌ترین نوع آن وام تحصیلی است.
مبلغ وام شهریه بین یک میلیون و ۵۰۰هزار تا دو میلیون تومان متغیر است و امکان دارد در سال تحصیلی جدید با توجه به نرخ تورم مقداری افزایش پیدا کند. از جمله انواع دیگر وام که توسط صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم پرداخت می‌شود، می‌توان به وام ضروری، وام ویژه دکتری، وام مسکن دانشجویی و وام شهریه برای دانشجویان دوره‌های شبانه دانشگاه‌های سراسری اشاره کرد.
علاوه بر این چند بانک، وام‌هایی مخصوص دانشجویان ارائه می‌کنند که سقف مبلغ آن برای دانشجویان کارشناسی ۱۰میلیون، کارشناسی ارشد ۲۰میلیون و دکتری و پزشکی ۴۰میلیون تومان است. در این گزارش شرایط دریافت هر کدام از این وام‌ها را بررسی کرده‌ایم تا ببینیم دریافت آنها چه مراحلی دارد و چه شرایطی لازم است. اگر برای این ترم موفق به دریافت وام نشدید، نیازی به نگرانی نیست. می‌توانید برای ترم‌های بعد روی وام دانشجویی حساب باز کنید.
شرایط دریافت وام تحصیلی
وام تحصیلی را در هر مقطع دانشجویی چه کارشناسی، چه کارشناسی ارشد و چه دکتری می‌توان دریافت کرد. این وام به ازای هر نیم‌سال به دانشجویان تعلق می‌گیرد. دانشجویان مجرد یک و نیم میلیون و دانشجویان متاهل دو میلیون تومان وام می‌گیرند. این مبلغ هر سال تغییر می‌کند. شرایط دریافت وام تحصیلی نسبت به دیگر انواع وام دانشجویی ساده‌تر است و شرط اصلی آن شاغل نبودن دانشجو است.
اگر دانشجویی در یک ترم مشروط شود، ترم بعد نصف سقف وام به او تعلق خواهد گرفت و اگر مشروطی به دو ترم متوالی برسد، دیگر نمی‌تواند برای دریافت وام تحصیلی ثبت‌نام کند. دانشجویان ممتاز و نمونه دانشگاه‌ها در صورت درخواست می‌توانند تا دو برابر سقف مجاز یعنی چهار میلیون تومان در هر نیم‌سال وام تحصیلی بگیرند. وام تحصیلی برای دانشجویان معلول و دانشجویان رشته‌های مرتبط با انرژی هسته‌ای یک و نیم برابر حالت عادی است.
بیشتر بدانید: ضمانت مورد نیاز برای دریافت وام دانشجویی
حداقل یک ضامن برای دریافت وام‌های دانشجویی لازم است. اگر در طول دوره دانشجویی صرفا وام تحصیلی گرفته باشید، احتمالا همان یک ضامن کافی باشد. آنطور که در آئین‌نامه صندوق رفاه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری آمده، با معرفی یک ضامن می‌توان تا سقف ۱۵میلیون تومان انواع وام دانشجویی را دریافت کرد.
برای مبالغ بیشتر تا سقف ۳۰میلیون تومان یک ضامن دیگر هم لازم است و برای بیش از ۳۰میلیون تومان باید سه ضامن به بانک وام‌دهنده معرفی کنید. سوال اینجاست که چه کسانی می‌توانند ضامن دانشجویان برای دریافت وام باشند؟ در دستورالعمل صندوق رفاه آمده کارکنان دولت و نهادهای عمومی غیردولتی مثل شهرداری‌ها، جمعیت هلال احمر و…، اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها، کارکنان قوه قضائیه، سردفتران اسناد رسمی، کارکنان نیروهای مسلح، بازنشستگان و مستمری‌بگیران تامین اجتماعی و کارکنان بانک‌ها می‌توانند ضامن دانشجویان باشند.
شرایط دریافت وام ضروری
دانشجوها زمانی‌که با یک مورد خاص مواجه می‌شوند می‌توانند از صندوق رفاه وام ضروری بگیرند. مبلغ این وام بیشتر از دیگر انواع وام دانشجویی است. سوانح تصادف، بیماری‌های خاص و پرهزینه، فوت پدر، مادر، همسر یا فرزند و تولد فرزند با ارائه مواردی مثل گواهی فوت، گواهی تولد و فاکتور هزینه‌های درمان جزو موارد خاص به حساب می‌آید. حوادث طبیعی هم با ارائه نامه از فرمانداری مشمول دریافت وام ضروری است.
دانشجویان قهرمان ورزشی، دانشجویانی که در دوره تحصیل ازدواج می‌کنند، دانشجویان برتر، نمونه و مبتکر و دانشجویان توانخواه با ارائه معرفی‌نامه یا سند تاهل می‌توانند وام ضروری بگیرند. مبلغ وام ضروری برای هر کدام از این موارد متفاوت است. قهرمانی ورزشی دو میلیون، دانشجویان برتر، نمونه و مبتکر، در کنار موارد خاص مثل ازدواج، تولد فرزند، فوت بستگان نزدیک، حوادث طبیعی سه میلیون تومان، بیماری اعضای تحت تکفل چهار میلیون و سوانح و تصادفات، بیماری خاص و دانشجویان توانخواه پنج میلیون تومان وام می‌گیرند. برای دریافت این وام باید مدارک را طی مدت مشخصی ارائه کنید.
بیشتر بدانید: فارغ‌التحصیل شوید، بعدا قسط بدهید
بازپرداخت وام دانشجویی حداکثر پنج سال بعد از قسط‌بندی است. برای قسط‌بندی بازپرداخت وام، دانشجو باید حداکثر تا ۹ماه بعد از فارغ‌التحصیلی ۱۰درصد وام دریافتی را به‌صورت یکجا تسویه کند تا مبالغ بتواند حکم تسویه دانشگاه را برای فارغ‌التحصیلی دریافت کرده و مبالغ باقی‌مانده را قسط‌بندی کند. محدودیت اصلی اینجاست که اقساط باید حداقل مشخصی داشته باشد. امسال حداقل هر قسط ۲۰۰هزار تومان تعیین شده و ممکن است برای سال‌های بعد متفاوت باشد. با این حساب از زمان قسط‌بندی، باید ماهانه ۲۰۰هزار تومان قسط پرداخت کنید تا کل بدهی شما تسویه شود.
البته به شرطی که نهایتا تا پنج سال بازپرداخت وام کامل شود؛ در غیر این‌صورت مبلغ اقساط بالاتر خواهد بود. این مورد کمتر اتفاق می‌افتد، چراکه مبلغ وام دانشجویی آنقدری نیست که در طول پنج سال نتوان با اقساط ۲۰۰هزار تومانی آن را به بانک‌ها برگرداند. برای دانشجویان دارای شرایط خاص مدت بازپرداخت وام دانشجویی هفت سال و مبلغ هر قسط حداقل ۱۰۰هزار تومان تعیین شده است. وام‌های دانشجویی از نوع قرض‌الحسنه هستند و این یعنی نرخ بهره آنها از زمان دریافت وام سالانه چهار درصد محاسبه می‌شود.
شرایط دریافت وام ویژه دکتری
وام ویژه دکتری ۷۰۰هزار تومان در ماه است که این مبلغ هر شش ماه یکبار توسط صندوق رفاه دانشجویان به مبلغ چهار میلیون و ۲۰۰هزار تومان پرداخت می‌شود. همانطور که از اسمش پیداست، دانشجویان دکتری تخصصی ناپیوسته و دانشجویان دکتری پیوسته که آزمون جامع را گذرانده باشند و در دوره روزانه تحصیل کنند پرداخت می‌شود. حداکثر به مدت هشت ترم یعنی چهار سال می‌توان از این وام استفاده کرد. برای دریافت این وام باید دانشجوی تمام‌وقت باشید و شاغل نباشید. شرط سختی است که دانشجوی دکترا شغل و درآمدی نداشته باشد!
بیشتر بدانید: کدام بانک‌ها به دانشجویان وام می‌دهند؟
علاوه بر بانک‌های طرف قرارداد با صندوق رفاه دانشجویی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، چند بانک به‌طور مستقل به دانشجویان دانشگاه آزاد وام می‌دهند. نرخ بهره این وام‌ها بالاتر و شرایط دریافت آنها متفاوت است. تفاوت اصلی اینجاست که تنها یک‌مرتبه در طول دوره تحصیل می‌توانید این وام‌ها را دریافت کنید. بانک ملی وام دانشجویی را با کارمزد ۱۰درصد و بانک صادرات با کارمزد هشت درصد پرداخت می‌کند. مبلغ وام در این دو بانک برای دانشجویان کاردانی پنج میلیون، کارشناسی ۱۰میلیون، کارشناسی ارشد ۲۰میلیون و دکتری و پزشکی ۴۰میلیون تومان است. علاوه بر بانک‌های ملی و صادرات، برخی بانک‌ها مثل پست‌بانک، کارآفرین، قرض‌الحسنه مهر ایران و قرض‌الحسنه رسالت هم وام دانشجویی پرداخت می‌کنند.
شرایط دریافت وام ودیعه مسکن دانشجویی
دانشجویان دوره روزانه که در شهری به‌غیر از محل سکونت خانواده‌شان مشغول به تحصیل هستند، می‌توانند از صندوق رفاه وام ودیعه مسکن دریافت کنند. مبلغ این وام برای تهران ۲۵میلیون، کلانشهرها یعنی اصفهان، اهواز، تبریز، شیراز، مشهد، کرج، قم و کرمانشاه ۲۰میلیون تومان و دیگر شهرها ۱۵میلیون تومان است. برای دریافت این وام باید اجاره‌نامه رسمی با کد رهگیری در اختیار داشته باشید.
این نوع وام تنها به دانشجویان متاهل پرداخت می‌شود و در طول دوره هر مقطع تحصیلی تنها یک مرتبه می‌توان وام مسکن دریافت کرد. لازم نیست هر دو زن و شوهر دانشجو باشند اما اگر اینطور باشد وام مسکن تنها به یکی از آنها پرداخت می‌شود. شرط دیگر وام مسکن دانشجویی این است که از وام ودیعه مسکن استفاده نکرده باشید. بازپرداخت این وام با دیگر وام‌های دانشجویی متفاوت است و دانشجو باید بعد از فارغ‌التحصیلی کل وام را یکجا به صندوق برگرداند.
بیشتر بدانید: فرآیند ثبت‌نام و دریافت وام دانشجویی
اولین مرحله برای دریافت وام دانشجویی مراجعه به سایت صندوق رفاه دانشجویان به نشانی swf.ir است. اگر مشکلی بابت ثبت‌نام در این سایت نداشته باشید، می‌توانید درخواست وام را بر حسب نوع وام دانشجویی در حساب کاربری خود وارد کنید. در غیر این صورت اگر موقع ثبت‌نام به مشکل بخورید، لازم است با معاونت دانشجویی دانشگاه محل تحصیل تماس بگیرید. بعد از ثبت درخواست وام پیامکی به شما ارسال می‌شود که نشان می‌دهد در لیست انتظار قرار گرفته‌اید.
این تازه اول ماجراست. بعد از اینکه ثبت‌نام شما توسط دانشگاه تایید شد و مشمول دریافت وام شناخته شدید، باید از سایت مدیریت امور دانشجویی فرم سند تعهد محضری دریافت و آن را پر کنید. سپس همراه با ضامن و حکم کارگزینی یا گواهی کسر از حقوق به یکی از دفاتر اسناد رسمی بروید و فرم تعهد خود را اصطلاحا محضری کنید. مرحله بعدی تحویل اصل سند تعهد محضری، اصل گواهی کسر از حقوق یا کپی آخرین حکم کارگزینی یا کپی فیش حقوقی ضامن به کارشناسان اداره رفاه دانشگاه تحویل دهید. مرحله بعد باز کردن حساب در بانک طرف قرارداد دانشگاه است. اغلب دانشگاه‌ها با بانک تجارت همکاری می‌کنند. بعد از طی این مراحل وام دانشجویی به حساب معرفی شده واریز می‌شود. بعد از فارغ‌التحصیلی و حداکثر تا ۹ماه باید ۱۰درصد وام دریافتی را به صندوق رفاه برگردانید و دفترچه اقساط بگیرید.
شرایط دریافت وام شهریه
دانشجویان دوره شبانه دانشگاه‌های سراسری و همه دانشجویان دانشگاه آزاد که شهریه پرداخت می‌کنند می‌توانند در طول دوره تحصیل از وام شهریه صندوق رفاه استفاده کنند. دانشجویانی که شاغل باشند، در اولویت‌های آخر قرار دارند و شانسشان برای دریافت وام شهریه کمتر است. بر خلاف دیگر وام‌های دانشجویی، وام شهریه به دانشجو پرداخت نمی‌شود، بلکه مستقیما به حساب دانشگاه واریز می‌شود و دانشجو باید اقساط آن را بعد از فارغ‌التحصیلی پرداخت کند. مبلغ وام برای دانشجویان کاردانی و کارشناسی یک میلیون تومان، کارشناسی ارشد و دکترای حرفه‌ای دو میلیون تومان و دکترای تخصصی پنج میلیون تومان در هر نیم‌سال تحصیلی است.
