مقایسه قیمت اینترنت در ایران با سایر کشورها
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | این چند روز و چند هفته اخیر که بحث افزایش قیمت اینترنت و کشمکش بین وزارت ارتباطات و مجلس درباره سرنوشت قیمت اینترنت مطرح بود، اکثر کاربران از افزایش احتمالی قیمت بسته‌های اینترنت در سال آینده ابراز نارضایتی کردند. از سوی مقابل اما بعضی مدعی شدند که اینترنت در ایران نسبت به بقیه کشورها خیلی ارزان است و اگر قیمت آن بالا برود ایرادی ندارد. حالا می‌خواهیم در این گزارش بررسی کنیم ببینیم واقعا قیمت اینترنت در ایران در مقایسه با سایر کشورها ارزان است یا نه؟ این موضوع را اصلا با چه متر و معیاری باید مشخص کنیم؟ در زمینه سرعت و کیفیت چه جایگاهی در مقایسه با دیگر کشورها داریم؟
*** اینترنت ارزان به شرط دلار!
کسانی که می‌گویند اینترنت در ایران ارزان است به شاخصی استناد می‌کنند که می‌گوید در هر کشور به طور متوسط با چقدر هزینه دلاری می‌توان به اینترنت با حداقل سرعت دسترسی داشت. بر این اساس اگر بخواهیم به ماجرا نگاه کنیم باید بگوییم بله ایران قطعا یکی از ۱۰کشور اول جهان از نظر ارزانی اینترنت است.
طبق جدولی که روی سایت‌های بین‌المللی از این شاخص منتشر شده، ایران ششمین اینترنت ارزان در جهان را ارائه می‌دهد. طبق این گزارش شما با هزینه ماهانه ۹٫۶دلار می‌توانید به اینترنت دسترسی داشته باشید. ۹٫۶دلار را با دلار ۲۵هزار تومانی اگر محاسبه کنیم می‌شود ۲۴۰هزار تومان. حالا همین شاخص می‌گوید در آمریکا باید ماهانه ۵۹٫۹۹دلار و به عبارتی حدود ۱٫۵میلیون تومان (با دلار ۲۵هزار تومانی) برای اینترنت هزینه کنید.
طبق این جدول سه کشور اوکراین و سوریه و روسیه ارزانترین اینترنت جهان را ارائه می‌دهند به ترتیب با ماهانه ۶٫۴۱ و ۶٫۶۹ و ۷٫۵ دلار. سراغ بالاترین هزینه اینترنت در جهان را هم باید در شرق آفریقا و کشور اریتره بگیرید با ۲۶۶۶دلار در ماه. در کشورهای اطراف اگر مقایسه کنیم ترکیه هم اینترنت نسبتا ارزانی ارائه می‌دهد با ۱۱٫۴۸ دلار در ماه اما در امارات اینترنت خیلی گران است با ۱۱۱دلار در ماه.
*** اینترنت گیگابایتی چند؟
یک روش دیگر این است که قیمت هر گیگابایت حجم اینترنت که خریداری می‌کنیم را با کشورهای دیگر مقایسه کنیم. اول در مورد قیمت این حجم اینترنت در ایران باید بگوییم که طبق مصوبات رگولاتوری سقف قیمت هر گیگابایت اینترنت آزاد موبایل بسته به نوع سیم‌کارت دائمی یا اعتباری بین ۴۰ تا ۶۰ هزار تومان است.
در واقع اما می‌دانیم که با خرید بسته‌های تشویقی قیمت یک گیگابایت اینترنت به مراتب ارزان‌تر از این عددهاست و برای بازه یک‌روزه مثلا بین ۶ تا ۷ هزار تومان می‌شود. حالا این رقم را می‌خواهیم فارغ از گزارش‌های رسانه‌ها و مراکز پژوهشی خارجی خودمان با قیمت اینترنت در کشورهای دیگر مقایسه کنیم. قیمت هر گیگابایت اینترنت در ایتالیا ۰٫۴۳دلار است و با دلار ۲۵هزار تومانی اگر محاسبه کنیم یعنی ۱۰۷۵۰تومان. یا در کره‌جنوبی هر گیگابایت اینترنت را ۱۰٫۹۴دلار می‌فروشند یعنی ۲۷۳۵۰۰تومان. بنین و چاد و مالاوی و یمن هم گرانترین اینترنت را دارند و از ۱۶ تا ۲۷ دلار هر گیگابایت اینترنت را باید پول بدهید بخرید. در آمریکا هم خرید هرگیگابایت اینترنت ۸ دلار آب می‌خورد.
*** اینترنت نسبت به دستمزد
یک ایراد جدی که به این مقایسه دلاری قیمت اینترنت در کشورهای مختلف جهان وجود دارد این است که دستمزد در این کشورها مگر برابر است که قیمت اینترنت در آن‌ها را بر اساس دلار مقایسه کنیم؟ یعنی منطقی‌تر این است که اگر می‌خواهیم بررسی کنیم اینترنت در چه کشورهایی ارزان و گران است، بیاییم متوسط هزینه ماهانه برای دسترسی به اینترنت در هر کشور را مقایسه کنیم با حداقل دستمزد.
بعد ببینیم در کدام کشورها چند درصد از حقوق مردم بابت دسترسی به اینترنت مصرف می‌شود و اینطوری به رده‌بندی دقیق‌تری از ارزانترین اینترنت در جهان می‌رسیم. یا بررسی کنیم که با دستمزد چند ساعت کار کردن در هر کشور می‌توان یک گیگابایت اینترنت خریداری کرد. این دقیقا ایده‌ای است که یک شرکت خدمات مالی به نام «نتکردیت» دنبال می‌کند. این شرکت آمده هزینه اشتراک ماهانه اینترنت پرسرعت ۱۰مگابیت بر ثانیه را بر میانگین حقوق در هر کشور تقسیم کرده.
نتیجه این شده که در حال حاضر یمن گرانترین اینترنت جهان را دارد چون هزینه اشتراک یک ماه اینترنت در کشور ۲۴۶۶دلار است و میانگین حقوق۸۸٫۳۳ دلار. از سوی مقابل اما موناکو ارزانترین اینترنت دنیا را ارائه می‌دهد چون میانگین حقوق ۵۰۴۳دلار است و سهم یک ماه اشتراک اینترنت از این حقوق۰٫۰۰۶۸ درصد می‌شود.
هزینه یک ماه اشتراک اینترنت ۱۰مگابیت بر ثانیه در ایران هم در این گزارش ۲۳٫۳۵ دلار محاسبه شده که احتمالا مبنای آن دلار رسمی ۴۲۰۰تومانی بوده و حدود ۱۰۰هزار تومان می‌شود و نسبت به متوسط حقوق ماهانه دلاری ۶٫۶۱درصد را شامل می‌شود. یا در مورد آمریکا این گزارش محاسبه کرده آمریکایی‌ها ۰٫۱۶درصد از حقوق ماهانه خود را باید صرف دسترسی به یک ماه اینترنت پرسرعت کنند. بنابراین اگر از نظر نسبت دستمزد محاسبه کنیم ایران به هیچ‌وجه در دسته کشورهایی که اینترنت ارزان قیمت ارائه می‌دهند قرار نمی‌گیرد.
*** وضعیت دراماتیک سرعت اینترنت
از یک زاویه دیگر هم شاید بتوان این موضوع را مورد بررسی قرار داد. حتی اگر بپذیریم در ایران اینترنت ارزان ارائه می‌شود آیا از سرعت و کیفیت مطلوبی هم برخوردار است؟ بررسی‌های شرکت Ookla که به طور تخصصی سرعت و کیفیت اینترنت در کشورهای مختلف را مورد آزمایش قرار می‌دهد، می‌گوید ایران از نظر سرعت و کیفیت اینترنت جایگاه امیدوارکننده‌ای در دنیا ندارد و در رتبه ۱۱۷ قرار می‌گیرد.
حتی بین ۱۵کشور همسایه و این حوالی هم ایران سیزدهمین اینترنت پرسرعت را در اختیار دارد. در صورتی که سنگاپور و هنگ‌کنگ و رومانی و سوئیس وتایلند به ترتیب پرسرعت‌ترین اینترنت جهان را ارائه می‌دهند. سرعت اینترنت در سنگاپور ۲۲۶٫۶ مگابیت بر ثانیه گزارش شده در حالی که این عدد برای ایران ۲۰٫۶۷ مگابیت بر ثانیه است.
