مروری بر تحولات جهان از ۲۸اسفند تا ۱۳فروردین
روزنامه هفت صبح | امروز نگاهی خواهیم داشت به آنچه در تعطیلات نوروزی یعنی از روز پنجشنبه ۲۸اسفند تا همین دیروز یعنی ۱۳فروردین، در سطح جهان رخ داده است.
*** ادامه تنش در یمن: یمن در کل این دو هفته وضعیت ملتهبی داشت. حوثی‌ها با استفاده از پهپاد و موشک، تاسیسات مختلفی در عربستان را مورد حمله قرار دادند از جمله تاسیسات نفتی شرکت آرامکو در ریاض که حتی باعث شد روسیه و قطر هم آن را محکوم کنند و نیز تاسیسات همین شرکت نفتی در منطقه جازان. پس از آن بود که عربستان یک طرح صلح پیشنهاد داد که در ازای آتش بس، دو راه مهم ارتباطی حوثی‌ها یعنی فرودگاه صنعا و بندر الحدیده باز شود.
حوثی‌ها با این طرح مخالفت کردند و گفتند چنین کاری وظیفه عربستان است، نه لطفی که در حق آن‌ها بکند. بعد از آن هم حوثی‌ها در یک عملیات مهم، یک پهپاد تجسسی-هجومی MQ9 آمریکا را به هنگام پرواز بر فراز آسمان استان مأرب سرنگون کردند. البته با وجود مخالفت حوثی‌ها با آن طرح صلح در ابتدا شاهد بودیم که عربستان کمی کمربند محاصره را شل کرد و به کشتی‌های سوختی اجازه داد به سمت یمن بروند ولی کمی بعد باز هم به سمت توقیف این کشتی‌ها حرکت کرد تا معلوم شود که فعلا در این کشور، افق صلح دور و دراز است.
در عرصه میدانی، در استان مأرب که مهم‌ترین جبهه جنگ است، شاهد پیشرفت یا عقب‌نشینی شاخصی در این دو هفته نبودیم. نکته جالب آخر در مورد یمن اینکه با شدت گرفتن حملات حوثی‌ها، چند نفر از نمایندگان کنگره آمریکا از وزارت خارجه آمریکا خواستند تا در مورد خروج نام حوثی‌ها از لیست تروریستی، تجدیدنظر کند ولی در عوض چنین کاری وال استریت ژورنال خبر داد که بایدن دستور داده برخی از تاسیسات نظامی ارتش آمریکا از عربستان هم خارج شود تا عربستان بیش از پیش، بی پناه شود.
*** سریال بدبختی‌های مصر: مصر نوروز امسال ما را با بدبختی پشت بدبختی طی کرد. ابتدا یک کشتی عظیم ۲۲۰ هزارتنی با نام Ever Given با ۴۰۰ متر طول، در کانال سوئز گیر کرد و هفت روز باعث وقفه در تجارت جهانی شد. فردای آن روز در پی برخورد دو قطار در جنوب مصر بر اثر خروج برخی از واگن‌های آن‌ها از ریل، دستکم ۳۲ نفر جان باخته و ۶۶ نفر مجروح شدند و یکی دو روز بعد یک ساختمان ۱۰طبقه در منطقه «عین الشمس» قاهره، پایتخت مصر، فروریخت که بر اثر آن بیش از بیست نفر کشته و مجروح شدند. این اتفاقات باعث تعویق نشست مهم سه جانبه نخست وزیر عراق، پادشاه اردن و رئیس‌جمهور مصر هم شد و مردم مصر را به جایی رساند که بگویند بدبختی به خاطر انتقال مومیایی‌های فراعنه مصر به موزه تمدن اتفاق افتاده است.
*** افغانستان؛ داستان ژنرال علیپور و عقب‌نشینی آمریکایی‌ها: سال نوی شمسی با درگیری در افغانستان آغاز شد. در شهری به نام بهسود در مرکز افغانستان، نیروهای شبه نظامی و غیردولتی تحت فرماندهی فردی به نام ژنرال علیپور قرار دارند که از قوم هزاره حمایت می‌کند. این افراد البته مورد حمله داخلی (طالبان) و خارجی‌ها (ائتلاف) هستند و وقتی نیروهای ارتش افغانستان هم به آن‌ها حمله کردند؛ هلیکوپتر ارتش را ساقط کردند.
اتفاقی که به برکناری وزیر داخله یا همان کشور افغانستان منجر شد. در خبری دیگر و در حالی که قرار بود نیروهای آمریکایی، روز اول ماه می یعنی ۱۱ اردیبهشت از افغانستان خارج شوند، بایدن نظرش را عوض کرد و احتمالا شش ماه این موضوع را به تعویق خواهد انداخت. طالبان از این موضوع شاکی شده ولی هنوز اقدام خاصی انجام نداده است.
*** روزهای سخت الکاظمی در عراق: الکاظمی در عراق روزهای سختی را پشت سر می‌گذارد. روزهای موازنه بین دولت و گروه‌های مسلح و البته موازنه بین ایران و عربستان و آمریکا. با این حال او برای این موازنه کار سختی دارد. صبح جمعه گذشته یعنی ۶ فروردین یک گروه که خود را «ربع‌الله» نامیده بود در منطقه «الکراده» بغداد سوار بر ده‌ها خودرو رژه رفتند و نخست‌وزیر عراق مورد تهدید و اهانت قرار گرفت و گفتند که گوش او را خواهند برید.
کمی بعد معلوم شد این نیروها، از کتائب حزب‌الله بودند. یک روز قبل از آن سران ۷ گروه مسلح عراق طی نشستی، تصمیم به پایان آتش بس با نیروهای آمریکایی در عراق گرفتند و در تعطیلات هم شاهد یکی دو حمله دیگر به کاروان‌های لجستیکی آمریکا بودیم. اتفاقاتی که ظاهرا در نهایت بایدن را متقاعد کرد که در میانه نوروز ۲ هزار و ۵۰۰ نیروی خود از اربیل عراق را خارج کند. خبر آخر هم در مورد عراق هم اینکه، مصطفی کاظمی، نخست‌وزیر عراق، به عربستان سفر کرد و در دیدار با محمد بن سلمان ولیعهد این کشور گفت: اجازه نمی‌دهد از خاک عراق برای حمله به عربستان سعودی استفاده شود.
موضوعی که اشاره مستقیمی است به اتهام دیرین عربستان به ایران که آن حمله بزرگ به آرامکو، کار ایران بوده و موشک‌ها از خاک عراق به یمن شلیک شده است. همزمان با سفر نخست‌وزیر عراق به عربستان هم اعلام شد که دو کشور یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک ایجاد می‌کنند که عربستان سعودی وعده داده سه میلیارد دلار اعتبار در اختیار آن بگذارد. سفر کاظمی به عربستان بی‌حاشیه هم نبود و نخست وزیر عراق هنگام ورود به صحن مسجدالحرام به منظور انجام مناسک عمره از سوی فردی ناشناس با فریاد زدن جملاتی در مضمون تایید و دعای موفقیت برای گروهک تروریستی داعش مورد تهاجم قرار گرفت که با هجوم ماموران امنیتی تلاش او ناکام ماند.
*** ادامه تنش میان غرب و شرق: دعوای چین و روسیه با آمریکا و اروپا در تعطیلات هم ادامه پیدا کرد. چینی‌ها دیداری داشتند با آمریکایی‌ها در آلاسکا که گفته شد در آن به صراحت به هم بد و بیراه گفتند. کمی بعد، بایدن به پوتین گفت «قاتل» و روسیه در پی این ماجرا سفیرش را از آمریکا فراخواند. چند روز بعد، یک نهاد و ۴ مقام چینی از سوی اتحادیه اروپا، شدند و چین هم در پاسخ ۴ نهاد و ۱۰ شخص حقیقی اروپایی از جمله چند نماینده پارلمان اروپا را تحریم کرد.
در این میانه کره‌شمالی هم ۲ موشک کوتاه برد جدید را امتحان کرد. این خبر هم مهم بود که سفارت روسیه در پیونگ یانگ در صفحه فیسبوکش اعلام کرد، هیات‌های دیپلمات از ۱۲کشور (انگلیس، برزیل، آلمان، ایتالیا، نیجریه، پاکستان، لهستان، جمهوری چک، سوئد، سوئیس، فرانسه و تمامی پرسنل خارجی سازمان‌های حقوق بشری بین‌المللی) به دلیل عدم وجود کالاهای اساسی و دارو کره‌شمالی را ترک کرده‌اند و تنها ۹ سفیر و چهار کاردار اکنون در کره شمالی هستند.
*** ناکارآمدی و حاشیه سازی در ترکیه: وقتی داشتیم به تعطیلات نوروزی می‌رفتیم، هر ۱ لیر ترکیه برابر بود با ۱۴ سنت از دلار آمریکا. در بازار تهران هم هر لیر ۳ هزار و ۴۱۰ تومان معامله شده بود ولی در همان ابتدای تعطیلات ما، اردوغان رئیس بانک مرکزی را برکنار کرد و لیر با مغز به زمین خورد. حالا هریک‌‌لیر ترکیه برابر است با ۱۲ سنت از دلار آمریکا و در بازار تهران هم هر لیر ۳ هزار و ۱۳۰ تومان است. این در حالی است که ۵ سال پیش که همین آقای اردوغان در ترکیه رئیس بوده، هر لیر ترکیه برابر بوده با ۳۵ سنت از دلار آمریکا.
این یعنی ۵ سال پیش، هر ۳ لیر برابر بوده با یک‌دلار و حالا هر ۹ لیر برابر است با یک‌دلار آمریکا. در میانه این وضعیت بد اقتصادی تعجبی نیست که اگر دولت اردوغان هر روز یک بساط جدید درست کند و مثلا ناگهان یادش بیفتد که چه خوب است که از کنوانسیون منع خشونت علیه زنان خارج شود آن هم در حالی کنوانسیون اروپایی منع خشونت علیه زنان در سال ۲۰۱۱ و در زمان همین جناب اردوغان در استانبول منعقد شده و اساسا به کنوانسیون استانبول مشهور است.
*** ادامه بحران سیاسی در اسرائیل: چهارمین انتخابات پارلمانی هم در سرزمین‌های اشغالی برگزار شد و این بار حزب لیکود به ریاست نتانیاهو توانست سی کرسی را به دست بیاورد و بنابراین باز هم احتمالا هیچ دولتی در این سرزمین اشغالی تشکیل نخواهد شد.
*** قتل عام در میانمار: کشتار معترضان به کودتا در میانمار ادامه دارد و مجموع کشته شدگان تاکنون به بیش از ۵۰۰ نفر رسیده است. این آمار در حالی منتشر می‌شود که تنها در روز شنبه گذشته که «روز نیروهای مسلح میانمار» بود، بیش از ۱۱۰ نفر از جمله هفت کودک در تظاهرات اعتراضی کشته شدند.
*** آخرین اخبار درباره کرونا: وضعیت ابتلا و فوتی‌ها و واکسن کرونا را در جدولی که برایتان تدارک دیدیم مقایسه کردیم ولی خوب است که خبر آخر در این زمینه را بدانید که رئیس جمهوری فرانسه چهارشنبه شب از تعطیلی کلیه مدارس و مراکز مراقبت شبانه‌روزی به مدت سه هفته تا ۲۶ آوریل (۶ اردیبهشت) خبر داد. مسافرت بین مناطق مختلف فرانسه در مدت زمان اعمال محدودیت در سراسر کشور ممنوع خواهد بود، علاوه براین منع رفت و آمد بعد از ۷ عصر که در حال حاضر به ۱۹ منطقه اعمال می‌شود به کل سرزمین اصلی فرانسه گسترش می‌یابد.
درباره واکسن‌ها هم خبر خوب این بود که فایزر اعلام کرد میزان کارایی واکسن این شرکت بعد از ۶ ماه هم در سطح ۹۱درصد است و سازمان بهداشت جهانی دو واکسن چینی سینوفارم و سینوواک را تایید کرد ولی خبر بد اینکه شرکت جانسون اند جانسون اعلام کرد به دلیل خطا در یک کارخانه، ۱۵میلیون دوز واکسن این شرکت خراب شده و دیگر قابل استفاده نیست.
*** خبر خوب از مادرید: و در پایان بخوانید این خبر جذاب و جالب و خوب را که دولت اسپانیا طرح اولیه‌ای را تایید کرده است که به موجب روزهای کاری در طول هفته در این کشور به چهار روز کاهش خواهد یافت و تعطیلات نیز از دو روز به سه روز افزایش پیدا می‌کند. به این ترتیب اسپانیا نیز به همراه نیوزلند، سوئد و ژاپن به جمع کشورهایی می‌پیوندد که امکان کار هفتگی چهار روزه در آن‌ها وجود دارد.
