مختصات آرایش جدید در بازار خودرو بعد از تصمیم بزرگ
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | یک: یک ماه پیش که خودروسازان با دستور رئیسجمهور از افزایش قیمت خودرو عقبنشینی کردند، پیشبینی میشد که این افزایش قیمتها منتفی نشده و صرفا به آذرماه موکول شده است. چهارشنبه هفته پیش در نهایت این قیمتهای جدید با تصویب ستاد تنظیم بازار اعلام شد و قیمت کارخانهای محصولات ایرانخودرو و سایپا به طور متوسط ۱۸ درصد گران شد. حالا واکنش بازار به این اتفاق چیست؟
برای پاسخ به این سوال در ادامه قیمت جدید چند خودروی پرفروش داخلی را قبل و بعد از مصوبه ستاد تنظیم بازار بررسی میکنیم اما این نکته هم وجود دارد که اخیرا تحت تاثیر افزایش نرخ ارز، قیمت خودروهای خارجی اندکی افزایش داشته و به طور غیرمستقیم روی محصولات داخلی هم تاثیر گذاشته. یعنی در وضعیت جدید بازار ممکن است عوامل دیگری هم دخیل باشد.
دو: دو فهرستی که آخر هفته پیش در رسانهها منتشر شد مربوط به قیمت پایه خودروها بود و هنوز ایرانخودرو و سایپا فهرست نهایی قیمتهای جدید را اعلام نکردند. یعنی عوارض و هزینه شمارهگذاری و بیمه و … روی آن دو فهرستی که بازنشر میشد اعمال نشده. در مورد قیمت نهایی جدید در حال حاضر فقط دو فهرست نصف و نیمه داریم. یک سند مربوط به طرح فروش فوری جدید سایپا است که قیمت محصولات کوییک و تیبا در آن درج شده.
یک فهرست هم از ایرانخودرو در دسترس قرار دارد که مربوط به قیمت نهایی حوالههایی است که موعد سررسید آنها آذرماه است. به طور مثال قیمت پژو ۲۰۶ تیپ دو از ۱۲۷ میلیون تومان به بیش از ۱۴۹ میلیون تومان رسیده که تقریبا معادل همان ۱۸ درصد افزایش قیمت میشود. یا از خانواده سایپا قیمت کوییک R از ۱۴۹ میلیون تومان به بیش از ۱۷۵ میلیون تومان رسیده که عملا به معنی ۱۸ درصد افزایش قیمت است.
سه: حالا باید بررسی کنیم بعد از این افزایش قیمتها در بازار آزاد چه اتفاقاتی افتاده. پژو ۲۰۶ تیپ دو تا قبل از تعطیلات آخر هفته به محدوده ۲۷۰ میلیون تومان رسید. در حالی که در ۱۳ آذرماه یعنی یک هفته پیش قیمت آن ۲۶۴ میلیون تومان گزارش شده بود. بنابراین این خودروی پرتیراژ حدود ۲ درصد افزایش قیمت تجربه کرده. یا قیمت پراید ۱۱۱ مدل ۹۹ از ۱۷۱ میلیون تومان هفته پیش تا ۱۷۶ میلیون تومان پیشروی کرده است.
بنابراین واکنش بازار به افزایش ۱۸ درصدی قیمت کارخانهای تا حدودی خفیف بوده اما چون هفته پیش قیمتهای جدید چهارشنبه ظهر اعلام شد، شاید بازار فرصت کافی برای تعیین تکلیف خریداران را نداشته. بنابراین اتفاقاتی که از امروز در بازار خودرو رخ میدهد احتمالا معنادارتر از قبل است.
چهار: تردید دولت در اعمال قیمتهای جدید، مدیریت شوک قیمتی به بازار بود. از یکسو درباره افزایش قیمت خودروها در بازار آزاد نگرانی وجود داشت و از سوی دیگر خودروسازان رغبتی به عرضه خودرو با قیمتهای قبلی نشان نمیدادند. در عین حال سهامداران بورس هم از تثبیت قیمتهای کارخانهای ناراضی بودند.
در نهایت اما دولت تصمیم گرفت با مجوز دادن به افزایش قیمت ۱۸ درصدی، بازار را سر و سامان بدهد. یعنی ایده وزارت صمت این است که با این افزایش قیمت، خودروسازان طرحهای فروش بیشتری میگذارند، در نتیجه از شکاف قیمتی بازار آزاد و کارخانه کاسته میشود.
رضا فاطمی امین وزیر صمت دیروز در اظهاراتی اینطور توضیح داد:
«از اول سال تاکنون قیمتها تثبیت شده بود اما باید به تولید کمک کرد که هم کیفیت را ارتقا دهد و هم افزایش تولید داشته باشد که با برنامهای که تنظیم شده قرار شد از هفته بعد، هر هفته در روزهای دوشنبه و سه شنبه یک روز ایران خودرو و یک روز سایپا پیش فروش میکنند که تا پایان سال، ۱۳۰ هزار دستگاه تحویل داده میشود.
همچنین۱۳۰ هزار دستگاه خودرو برای سال آینده پیش فروش میشود و قیمت خودروها ۱۸ درصد گران شده و با توجه به تورم حدودا نصف بوده است. امیدواریم با عرضه این ۲۶۰ هزار دستگاه خودرو تا پایان سال، بازار خودرود متعادل شود.» این اقدام فاطمیامین البته به مذاق نمایندگی مجلس خیلی خوش نیامده و از او دعوت کردند تا روز یکشنبه آینده به بهارستان برود و پاسخگوی سوالات آنها باشد. این جلسه اما خیلی بعید است که تغییری در تصمیم دولت ایجاد کند و نبض بازی در اختیار وزارت صمت است.