مجلس بیخیال طرح ساماندهی خودرو شد!
محمدحسین شاوردی| پیگیری هفت صبح از محمدرضا منصوری عضو کمیسیون صنایع نشان میدهد مجلس شورای اسلامی پس از بروز تحریم و کاهش درآمدهای دولت فعلا قید تصویب طرح ساماندهی بازار خودرو را زده گرچه اغلب نمایندگان به شدت موافق این طرح و کاهش تعرفه خودروهای هیبریدی هستند.
در فضایی که اتحادیه اروپا به عنوان یکی از پایدارترین جوامع در جهان فشار گستردهای را از محل تصویب و اعمال قانون جدید WLTP به خودروسازان حاضر در بازار این منطقه وارد کرده، ایران همچنان برای حمایت از خودروهای هیبریدی و برقی و ورود به جرگه کشورهای حامی این محصولات سبز سردرگم است.
در فضایی که استرالیا برای نصب دستگاه شارژ سریع خودروهای برقی در اتوبانهای این کشور میلیونها دلار پرداخت کرده و به شدت پیگیر است یا نروژ زمینه حذف اتومبیلهای درون سوز از بازار این کشور را فراهم کرده، ایران علیرغم تولید حدود ۳درصد از کل کربن جهان در سال ۲۰۱۷، عزمی برای حرکت به سمت پاکسازی بازار خودرو ندارد. بخش عمده این اضافه تولید کربن که مستقیما به کاهش روزهای پاک در پایتخت و کلانشهرهای کشور منجر شده، ناشی از تولید، عرضه و مصرف خودروهایی با تکنولوژی موتور مربوط به یک تا سه دهه قبل است و همین عامل علاوه بر افزایش چشمگیر آلایندههای خودرویی، به مصرف سوخت دو تا شش برابری محصولات مونتاژ ایران منجر شده است.
برخی از کارشناسان اقتصاد انرژی با مقایسه میزان مصرف سرانه بنزین در ایران، چین و ترکیه ادعا میکند این سه کشور روزانه ۱۲۰، ۳۵ و ۴۸۷ میلیون لیتر است که با توجه به جمعیت ۸۱ میلیونی ایران، ۸۰ میلیونی ترکیه و ۱٫۳۸۶ میلیاردی چین، هر نفر روزانه ۱٫۴۷، ۰٫۴۳ و ۰٫۳۵ لیتر بنزین مصرف میکند. آمار البته خود گویا است اما آشکارا از اضافه مصرف شدید و تولید بیشتر آلاینده در ایران توسط خودروهای داخلی دفاع میکند.
این موضوع که از قیمت بسیار نازل بنزین در ایران و تکنولوژی قدیمی تولید خودرو در کشور ناشی میشود، طبق ادعای برخی از نمایندگان مجلس به قاچاق روزانه ۲۰ تا ۴۰ میلیون لیتر بنزین از کشور هم منجر شده است. موردی که به نظر میرسد بخشی از آن به واسطه پافشاری تاریخی روی حمایت از صنعت خودرو و اعطای یارانه به خریداران خودروهای داخلی است.
این بین مدتی است مجلس و در راس آن، کمیسیون صنایع و معادن در پی تصویب مجموعهای از قوانین با عنوان طرح ساماندهی بازار خودرو است که در ۱۲ ماده مختلف، قصد دارد تحول را به ۴حوزه دانش ساخت، قیمت تمام شده، کیفیت تولید و نحوه واردات تزریق کرده و شرایط بهتری را برای خریداران و تولیدکنندگان حاضر در این بخش فراهم کند.
این طرح که طبق ادعای ولی ملکی سخنگوی کمیسیون صنایع دهم مهرماه کلیات آن نهایی شده، روی بهروزرسانی دانش تولید خودرو، کاهش هزینههای تولید، ارتقا کیفیت ساخت خودرو و افزایش رقابت در بازار خودرو تاکید دارد. این طرح البته یک کارویژه مهم نیز برای خود قائل بوده و آن تسهیل و حمایت از واردات خودروهای هیبریدی و برقی است که مستقیما روی کیفیت هوای کلان شهرها تاثیر میگذارد.
با وجود ابعاد مناسب این طرح، گویا تحریمها و بیپولی دولت موجب شده تا فعلا طرح ساماندهی بازار خودرو از دور خارج شود. البته محمدرضا منصوری عضو کمیسیون صنایع در گفتگو با هفت صبح از فضای مثبت مجلس برای تصویب طرح ساماندهی بازار خودرو میگوید گرچه او اذعان دارد با توجه به بروز تحریمها و افت درآمدهای صادراتی دولت مخصوصا در ماه آتی، امکان تصویب طرح در صحن علنی مجلس و اجرایی شدن آن توسط دولت بسیار کم است.
منصوری که اعتقاد دارد باید به سراغ تکنولوژیهای نوینی مثل اتومبیلهای برقی و هیبریدی رفت، در پاسخ به چرایی امتناع مجلس از تصویب این طرح در مقطع فعلی، میگوید: «ما در کمیسیون صنایع با ارائه طرح ساماندهی به دنبال کاهش قیمت تمام شده خودرو هیبریدی هستیم. البته مدتهاست به دنبال تغییر شرایط در بازار خودرو هم هستیم اما باید واقعیت اقتصاد ایران و تحریم را هم بپذیریم. ضمن اینکه در کشور برای محیط زیست و هوای پاک اهمیت چندانی قائل نیستیم.»
با وجودی که طرح ساماندهی بازار خودرو با مختصاتی که کمیسیون صنایع کشور اعلام کرده می تواند مفید فایده باشد، اما تا زمانیکه دولت ایران همچون دولت کشورهای پیشرو اعم از آمریکا، چین، فرانسه، آلمان و نروژ به حمایت مستقیم مالی از خریداران خودروهای سبز نپردازد، کسی به سراغ اتومبیلهای برقی و هیبریدی نمیرود. هماینک آمریکا برای تولید هر دستگاه خودرو برقی به مصرفکنندگان ۵هزار دلار یارانه مستقیم اعطا میکند و مشوقهای بسیاری را هم برای توسعه دهندگان جایگاههای شارژ خودرو در نظر گرفته است. موردی که باعث شده تا هم تکنولوژی اتومبیلهای برقی در آمریکا گسترش یابد و بومی شود و در عین حال، استفاده از این محصولات با هدف بهبود شرایط زیست محیطی گسترش یابد.