کوچ گرانی خانه از تهران به شهرستان‌ها
روزنامه هفت صبح، احمدرضا نجفی | بررسی بازار مسکن در ۱۰شهر پرجمعیت کشور نشان می‌دهد با وجود اینکه رشد قیمت‌ها در پایتخت متوقف شده اما همچنان شاهده ادامه روند صعودی در دیگر شهرها هستیم. رشد قیمت مسکن در تهران تقریبا از خردادماه متوقف شده است. افزایش قیمتی که تقریبا یک‌سال‌و‌نیم گریبان بازار مسکن را گرفته بود، بالاخره با شروع فصل تابستان به نقطه پایان رسید و از آن روزها به بعد شاهد افزایش چندانی در قیمت مسکن پایتخت نیستیم.
در طرف مقابل بازار تا حدودی در جهت رونق گرفتن حرکت می‌کند و تعداد معاملات ماه به ماه بیشتر می‌شود. شرایط در دیگر شهرها چندان مشابه تهران نیست. بررسی بازار مسکن در ۱۰شهر پرجمعیت کشور نشان می‌دهد، روند صعودی قیمت‌ها همچنان در شهرستان‌ها ادامه دارد. وضعیت برای شهرهای کوچک‌تر وخیم‌تر است. چراکه هرچه از کلان‌شهرها به سمت شهرهایی با جمعیت کمتر می‌رویم، درصد افزایش قیمت مسکن نسبت به خردادماه بیشتر و بیشتر می‌شود.
وزارت راه و شهرسازی هر ماه اطلاعات خام بازار مسکن در شهرهای مختلف را منتشر می‌کند. این اطلاعات حاوی تمام قراردادهای ثبت‌شده خرید و فروش واحد مسکونی است. با کنار گذاشتن داده‌های پرت می‌توان تا حدودی میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهرهای مختلف را به‌دست آورد. اطلاعاتی که از این راه به دست می‌آیند، عموما با گزارش‌های رسمی وزارت راه و شهرسازی از میانگین قیمت مسکن در تهران متمایز هستند.
به این معنا که امکان خطا در حد ۲۰۰ یا ۳۰۰هزار تومان به ازای هر شهر وجود دارد. مقایسه داده‌های به دست آمده از اطلاعات خام دی‌ماه با خردادماه نشان از افزایش هفت تا ۳۵درصدی قیمت مسکن در ۱۰شهر پرجمعیت کشور دارد. افزایش قیمت در شهرهای کم‌جمعیت بیشتر است. میانگین قیمت مسکن در کل کشور از رقم شش‌میلیون و ۸۰۰هزار تومان در خردادماه، به هشت‌میلیون و ۵۰۰هزار تومان در دی‌ماه رسیده و افزایشی ۲۵درصدی را پشت سر گذاشته است. بیش از نصف قراردادهای مسکن در تهران امضا می‌شود و این یعنی ثبات قیمت در این شهر جلوی افزایش بیشتر میانگین کشوری را گرفته است.
قیمت مسکن در شهرهای مختلف ایران
*** تهران؛ ثبات قیمت
گزارش‌های رسمی وزارت راه و شهرسازی نشان می‌دهد از خردادماه، روند گرانی افسارگسیخته در بازار مسکن متوقف شده و در تابستان، پاییز و ماه اول زمستان شاهد رشد چندانی نیستیم. طوری که قیمت مسکن در تهران از حدود ۱۳میلیون و ۵۰۰هزار تومان، به ۱۳میلیون و ۸۰۰هزار تومان رسیده و حدود یکونیمدرصد افزایش داشته که در مقایسه با رشد قیمت چند ده‌درصدی در سال گذشته، رقم چشمگیری به حساب نمی‌آید. بررسی اطلاعات خام قراردادها رقم بالاتری برای میانگین قیمت مسکن در تهران در پی دارد، اما روند افزایش قیمت در همین حد یکونیمدرصد است.
بررسی این داده‌های خام نشان می‌دهد، خردادماه هر مترمربع واحد مسکونی ۱۴میلیون و ۱۰۰هزار تومان ارزش داشته و حالا این رقم در حد ۱۴میلیون و ۳۰۰هزار تومان متوقف شده است. این مورد درحالی اتفاق افتاده که شاهد افزایش چشمگیر تعداد معاملات در دوران ثبات قیمت هستیم. خردادماه درمجموع پنج‌هزار و ۶۰۰مورد قرارداد خرید و فروش در تهران امضا شده بود که این رقم برای دی‌ماه به بیش از ۱۰هزار و ۱۰۰مورد رسیده و نشان از رونق دوبرابری بازار مسکن پایتخت دارد. رونقی که عامل افزایش نسبی قیمت در دی‌ماه شناخته می‌شود.
*** مشهد؛ افزایش قیمت ۱۰درصدی
بازار مسکن شهر مشهد در چندماهی که رشد قیمت خانه در تهران متوقف شده، همچنان به روند افزایش قیمت ادامه می‌دهد. از خرداد تا حالا قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهر مشهد، مرکز استان خراسان رضوی حدود ۱۰درصد افزایش پیدا کرده است. بررسی داده‌های خام قراردادهای مسکن در خردادماه نشان می‌دهد، میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در مشهد حدود پنج‌میلیون تومان بوده و این رقم با بررسی داده‌های دی‌ماه به پنج‌میلیون و ۵۰۰هزار تومان می‌رسد. در این مدت بازار مسکن شهر مشهد هم رونق داشته و بررسی‌ها نشان از افزایش ۵۰درصدی تعداد معاملات ماهانه از خرداد تا دی‌ماه دارد. آن زمان ماهانه ۲۶۰مورد قرارداد مسکن در مشهد امضا می‌شد و حالا این رقم به ۴۰۰مورد در ماه رسیده است.
*** اصفهان؛ افزایش قیمت ۱۹درصدی
قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در شهر اصفهان به رقمی حدود شش‌میلیون و ۴۰۰هزار تومان رسیده است. بررسی داده‌های بازار مسکن اصفهان نشان می‌دهد، میانگین قیمت هر مترمربع در خردادماه حدود پنج‌میلیون و ۴۰۰هزار تومان بوده و این یعنی در مدتی که رشد قیمت مسکن در تهران متوقف شده، شاهد افزایش ۱۹درصدی ارزش خانه‌ها در اصفهان بوده‌ایم. از طرف دیگر افزایش ۲۳درصدی تعداد معاملات ماهانه در این شهر از ۷۰مورد در خردادماه به ۸۶مورد در دی‌ماه، نشان از رونق نسبی بازار مسکن در چندماه گذشته دارد.
*** کرج؛ افزایش قیمت ۱۸درصدی
حتی بازار مسکن کرج از تهران تبعیت مستقیم ندارد و با وجود توقف رشد قیمت در پایتخت، بازار مسکن کرج همچنان در مدار صعودی حرکت می‌کند. خردادماه میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در این شهر حدود چهارمیلیون تومان بوده و این رقم تا دی‌ماه به چهارمیلیون و ۷۰۰هزار تومان رسیده است. با این حساب می‌توان گفت قیمت مسکن در کرج طی مدت هفت‌ماه حدود ۱۸درصد افزایش داشته است. رونق بازار مسکن کرج کاملا در داده‌های وزارت راه و شهرسازی مشهود است. تعداد معاملات ماهانه در بازار مسکن این شهر از سه‌هزار و ۱۰۰مورد خردادماه، به چهارهزار و ۲۰۰مورد در دی‌ماه افزایش پیدا کرده است.
*** شیراز؛ افزایش قیمت ۲۳درصدی
با وجود ثبات قیمت مسکن در تهران، شیرازی‌ها از خرداد امسال تا حالا برای خرید خانه حدود ۲۳درصد بیشتر هزینه می‌کنند. با بررسی داده‌های خام وزارت راه و شهرسازی، میانگین قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در شیراز حدود شش‌میلیون و ۵۰۰هزار تومان به‌دست می‌آید. این رقم برای خردادماه حدود پنج‌میلیون و ۳۰۰هزار تومان بود. از طرف دیگر افزایش ۶۰درصدی تعداد معاملات ماهانه از ۸۶۰ به هزار و ۴۰۰مورد، نشان از رونق نسبی بازار مسکن شیراز دارد.
*** تبریز؛ افزایش قیمت هفت‌درصدی
هر مترمربع واحد مسکونی در تبریز به طور میانگین حدود چهارمیلیون و ۶۰۰هزار تومان ارزش دارد. این رقم نسبت به خردادماه ۳۰۰هزار تومان بیشتر است؛ چراکه داده‌های وزارت راه و شهرسازی نشان می‌دهد، ماه اول تابستان هر مترمربع واحد مسکونی در تبریز حدود چهارمیلیون و ۶۰۰هزار تومان قیمت داشت. می‌توان گفت بعد از تهران، تبریز کمترین افزایش قیمت را در بین شهرهای پرجمعیت تجربه کرده و حدود هفت‌درصد گرانی را پشت سر گذاشته است. از طرف دیگر افزایش تعداد معاملات نشان از رونق ۵۰درصدی بازار مسکن تبریز دارد.
*** قم؛ افزایش قیمت ۱۵درصدی
میانگین قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در شهر قم نسبت به خردادماه حدود ۱۵درصد افزایش پیدا کرده است. آن زمان خانه‌ها با میانگین قیمت متری چهارمیلیون و ۶۰۰هزار تومان در قم خرید و فروش می‌شدند و حالا قیمت آنها به متری پنج‌میلیون و ۳۰۰هزار تومان رسیده و نشان می‌دهد با وجود ثبات بازار مسکن تهران، قیمت‌ها همچنان در قم صعودی است. این مورد در کنار افزایش تعداد معاملات مسکن اتفاق افتاده؛ تعداد قراردادهای امضاشده در خردادماه حدود ۲۰۰مورد بود که براساس آخرین اطلاعات وزارت شهرسازی، به حدود ۴۰۰مورد در دی‌ماه رسیده است.
*** اهواز؛ افزایش قیمت ۳۱درصدی
بازار مسکن در مرکز استان خوزستان، رونق چندانی ندارد. به‌خصوص از خردادماه به این طرف، شاهد کاهش تعداد معاملات مسکن از ۶۰مورد به ۴۰مورد در ماه بوده‌ایم. این رکود در پی ادامه‌دار بودن افزایش قیمت مسکن در اهواز اتفاق افتاده که نشان می‌دهد از خردادماه تا دی‌ماه میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در اهواز حدود ۳۱درصد افزایش داشته و از سه‌میلیون و ۲۰۰هزار تومان به چهارمیلیون و ۲۰۰هزار تومان رسیده است.
*** کرمانشاه؛ افزایش قیمت ۱۶درصدی
بازار مسکن در کرمانشاه رونق عجیبی پیدا کرده. از زمان زلزله کرمانشاه، بازار مسکن در این شهر دچار رکود شده بود، اما بررسی داده‌های وزارت راه و شهرسازی نشان می‌دهد، تعداد معاملات قراردادهای ماهانه مسکن از ۱۸۰مورد در خرداد، به حدود حدود ۶۶۰مورد در دی‌ماه رسیده و بیش از سه‌و‌نیم برابر شده است. میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در این مدت افزایش ۱۶درصدی را پشت سر گذاشته است. خردادماه قیمت مسکن در کرمانشاه به طور میانگین متری سه‌میلیون و ۷۰۰هزار تومان بود و این رقم در دی‌ماه به چهارمیلیون و ۳۰۰هزار تومان رسیده است.
*** رشت؛ افزایش قیمت ۳۵درصدی
دهمین شهر پرجمعیت کشور ارومیه است، اما تعداد قراردادهای مسکن ثبت‌شده در این شهر آنقدری نیست که بتوانیم مبنای محاسبات‌مان قرار دهیم. طوری که تنها ۱۳مورد قرارداد مسکن ثبت‌شده در ارومیه به چشم می‌خورد که نمی‌توان از روی آنها میانگین قیمت واحدهای مسکونی را در این شهر به‌دست آورد. برای همین سراغ یازدهمین شهر پرجمعیت یعنی رشت رفته‌ایم. شهری که از خردادماه تا حالا افزایش قیمت ۳۵درصدی را در بازار مسکن تجربه کرده است.
میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهر رشت حدود چهارمیلیون و ۶۰۰هزار تومان است. بررسی داده‌های وزارت راه و شهرسازی نشان می‌دهد، قیمت مسکن این شهر در خردادماه حدود سه‌میلیون و ۴۰۰هزار تومان بود. با این حساب می‌توان گفت رشت بیشترین افزایش قیمت مسکن را در بین شهرهای پرجمعیت کشور پشت سر گذاشته است.
*** چرا مسکن در شهرهایی غیر از تهران، همچنان گران می‌شود؟
بازار مسکن در شهرستان‌ها عموما تابع مسکن تهران است، اما این تبعیت عموما با تاخیر چندماهه مشاهده می‌شود. یک‌سال پیش که روند رشد قیمت مسکن در تهران اوج گرفته بود، قیمت‌ها در دیگر شهرها چندان تغییر نکرده بود. حالا با گذشت یک‌سال افزایش قیمت به دیگر استان‌ها سرایت کرده و شاهد روند رو به رشد قیمت مسکن در کل کشور به‌جز تهران هستیم. حالا که افزایش قیمت مسکن در پایتخت متوقف شده، با تاخیر چندماهه آثار آن را در شهرهای دیگر مشاهده خواهیم کرد. این مورد زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت مسکن در دیگر شهرها هم مثل تهران به حداکثر حالت ممکن برسد.
