قالیباف برای انتخابات سال ۱۴۰۰ آماده میشود؟
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | محمدباقر قالیباف در کسوت رئیس مجلس سفری چهار روزه داشته به خوزستان و از مناطق مختلف این استان دیدن کرده. سفری که از سوی کارشناسان بدبین در فاصله ۹ ماه مانده تا انتخابات ریاست جمهوری، سفر تبلیغاتی تفسیر شده اما نزدیکان قالیباف و خوشبینان این موضوع را تکذیب میکنند و ماجرا را یک سرکشی عادی به حوزههای انتخابیه مجلس میدانند.
به طور مشخص محسن پیرهادی، نماینده تهران گفته ما نمیتوانیم به هر اقدامی از سوی چهرههای سیاسی برچسب انتخاباتی بزنیم. این دیدگاه بیراه هم نیست چون در همین چند روز اخیر علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی هم به استان خوزستان و روستای ابوالفضل سفر کرد یا علی لاریجانی رئیس سابق مجلس هم در آخرین سفر استانیاش در بهمنماه پارسال به اهواز سفر کرد.
با این حال هر کدام از تحلیلها درست یا غلط باشد از نحوه پوششدهی هماهنگ سفر قالیباف از سوی رسانههای اصولگرا آن هم دقیقا با کلیدواژههای مشترک مثل «بازدید میدانی» میتوانیم نتیجه بگیریم که اهمیت استان خوزستان در تحولات آتی کشور از سوی بعضی جریان های سیاسی و کمپینهای انتخاباتی درک شده.
یعنی اگر بخواهیم با دیدگاه کلان هم نگاه کنیم مشکلات اقتصادی باعث شده که مفاهیمی مثل عدالتخواهی و توجه به مناطق محروم در گفتمان گروههای سیاسی بیشتر از قبل جا باز کند و در این بین استان خوزستان هم جایگاه ویژهای پیدا کرده؛ به دلیل مسائلی مثل کارگران نیشکر هفتتپه، آب غیزانیه، روستای ابوالفضل، فاضلاب اهواز، ریزگردهاو… بعضی از این اتفاقات به حدی ابعاد ملی پیدا کرده که میتواند به طور خاص روی سرنوشت بعضی فعالان سیاسی و کاندیداهای بالقوه انتخابات به طور مستقیم تاثیرگذار باشد.
روستای ابوالفضل و آینده فتاح
چندی پیش فیلمهایی در شبکههای اجتماعی و رسانهها منتشر شد از درگیری ساکنان روستای ابوالفضل در استان خوزستان با ماموران اجرائیات شهرداری اهواز و نیروی انتظامی. قصه این بود که بنیاد مستضعفان ادعای مالکیت این زمینها را دارد اما مردم میگویند ما از ۳۰ سال پیش اینجا ساکن بودیم و نمیتوانید ما را از اینجا بیرون کنید. در واقع مسئولان میگویند این منطقه یک سکونتگاه غیررسمی است و اصلا در تقسیمات کشوری ما جایی به نام روستای ابوالفضل نداریم.
در این مدت هم عدهای سودجو آمدند با سوءاستفاده از شرایط زمینها را خرید و فروش کردند. گفته شده در حال حاضر ۳۰۰ خانوار در این منطقه ساکن هستند اما ۳۰ سال پیش ۳۰ خانوار در این منطقه بودند که به تدریج تعداد آنها زیاد شده. بنیاد مستضعفان هم راضی شده به این ۳۰ یا ۳۵ خانوار ۵۰-۴۰ میلیون ودیعه مسکن بدهد تا بتوانند در شهر جدید رامین همان حوالی جایی را اجاره کنند و بعد خانهها تخریب میشود.
اهالی اما زیر بار نمیروند و در نتیجه این درگیریها پیش آمده. حالا یک سوال اساسی افکار عمومی این است که خب بنیاد مستضعفان این زمینها را برای چه میخواهد؟ چه مردمی مستضعفتر از همین حاشیهنشینها؟ چرا میخواهند خانهها را تخریب کنند؟ این ماجرا به نوعی یادآور حادثه تلخ مرگ آسیه پناهی است که اردیبهشتماه امسال در جریان تخریب خانههای یکی از همین سکونتگاههای غیررسمی در استان کرمانشاه توسط اجرائیات شهرداری ، جان خود را از دست داد.
از سوی مقابل اما مسئولان میگویند اگر الان برخورد نکنیم این سکونتگاههای غیررسمی همینطور گسترش پیدا میکند که یک پدیده نامطلوب اجتماعی هم است.فعلا مشخص نیست که تکلیف اهالی این منطقه چه شده اما چند روز پیش علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی برای دلجویی از اهالی به این منطقه سفر کرده بود. این ماجرا از لحاظ سیاسی اما بیشتر از همه برای پرویز فتاح رئیس بنیاد مستضعفان گرفتاری درست کرده. از فتاح به عنوان یکی از کاندیداهای بالقوه انتخابات دوره آینده ریاست جمهوری نام برده میشود و غائله روستای ابوالفضل میتواند روی آینده سیاسی او تاثیر مستقیم داشته باشد.
*** قالیباف و شریعتی درگیر آب شرب غیزانیه
اوایل خرداد ماه امسال اهالی بخش غیزانیه اهواز اعتراضاتی را شروع کردند در رابطه با معضل تامین آب آشامیدنی. این بخش شامل ۸۳ روستا و بیش از ۲۵ هزار نفر جمعیت است که هنوز خیلی ازاین روستاها مشکل آب شرب دارند. در دی ماه ۹۵ استاندار خوزستان طرح آبرسانی به غیزانیه را مصوب کرده بود اما به جایی نرسید و خردادماه پارسال اهالی غیزانیه اعتراضات مشابهی با امسال انجام دادند.
سال گذشته وعده داده شده بود که این پروژه تا آبانماه ۹۸ در مرحله اول و تا اسفند ۹۸ در مرحله پایانی به سرانجام میرسد. این وعده اما عملی نشد که باعث شد دوباره در سوم خرداد ماه امسال اعتراضات تکرار شود و این بار مسئولان قول دادند که دو هفتهای مشکل حل میشود. نکته عجیب اینجاست که این بخش در مسیر ترانزیت بنادر ایران قرار دارد وبا داشتن تعداد زیادی حلقه چاه نفت یکی از نفتخیزترین مناطق خوزستان محسوب میشود.
یعنی این سوال برای افکار عمومی به وجود آمده که چرا منطقهای که میزبان شرکتهایی مثل نفت و گاز کارون و مارون، شرکت ملی حفاری ایران، پتروشیمی مارون و پتروشیمی رازی است باید در تامین ابتداییترین نیازهای مردم مشکل داشته باشد؟ فعلا آخرین خبری که داریم مربوط به سه روز پیش است که استانداری خوزستان گفته فاز دوم و سوم آبرسانی غیزانیه تا پایان شهریور ماه به صورت همزمان به بهرهبرداری خواهد رسید. قالیباف در خردادماه امسال درباره مسئله غیزانیه از دولت با یک توئیت به تندی انتقاد کرده بود. بنابراین این ماجرا هم میتواند روی آینده سیاسی غلامرضا شریعتی استاندار اصلاحطلب خوزستان و محمدباقر قالیباف هم تاثیرگذار باشد.
*** چند معضل دیگر
یکی از مسائل اساسی چند سال اخیر استان خوزستان بحران ریزگردها بود. از اوایل دهه ۸۰ شمسی به طور موردی این پدیده مشاهده شده اما بعد در سال ۸۶ و اوج خشکسالی و خشکی بخش عمدهای از تالابهای شادگان و هورالعظیم این مشکل به اوج رسید. این بحران در مقاطع مختلف مدارس و ادارات شهرهای استان خوزستان را به تعطیلی کشاند. در بهمن ماه ۹۶ مقرر شد ۱۵۰ میلیون دلار برای حل معضل ریزگردهای استان خوزستان از صندوق توسعه ملی برداشته شود.
در نتیجه این اقدام بود که ۳۰ هزار هکتار از کانونهای اصلی ریزگرد استان خوزستان زیر کشت رفت، ۹۰ هزار هکتار به طریق دیگری مدیریت شد و با آبگیری ۹۰ درصد تالاب هورالعظیم در پی بارشهای خوب دو سال اخیر، حداقل در بحران ریزگرد میتوانیم بگوییم منشا داخلی فعلا وجود ندارد. در عین حال چندی پیش هم ۵۰ میلیون دلار از صندوق توسعه ملی برای حل مشکل آب و فاضلاب اهواز اختصاص داده شد.
یکی از مشکلات قدیمی شهر اهواز مسئله فاضلاب است که با هر بارندگی شدید تمام شهر دچار آبگرفتگی میشود. نقطه اوج این گرفتاریها هم که در همین آذرماه پارسال بود که فاضلاب شهری وارد منازل مردم هم شد و تصاویر آن بازتاب وسیعی در شبکههای اجتماعی و رسانهها داشت. گفته میشود اهواز ۲۴۰۰ کیلومتر شبکه فاضلاب دارد که ۱۱۰۰ کیلومتر آن فرسوده است. حل این مشکل هم میتواند یکی از اولویتهای دولت بعد باشد.
در نهایت هم یکی از جنجالیترین اتفاقات سالهای اخیر اعتراضات کارگران نیشکر هفت تپه است. هسته اصلی این اعتراضات از سال ۹۴ شکل گرفت که این کارخانه به امید اسدبیگی و شریکش واگذار شد. خود همین شیوه واگذاری و قیمتی که تعیین شد از سوی خیلی از کارشناسان محل اشکال بود و بعد ناتوانی مدیران جدید این کارخانه در پرداخت حقوق باعث تجمع اعتراضی کارکنان در پاییز ۹۷ شد. در این زمان بود که ماجرای بازداشت اسماعیل بخشی و چند نفر دیگر از کارگران و فعالان مدنی پیش آمد که حکم سنگین آنها هم خبرساز شد.
امیداسدبیگی جوان سی و چندسالهای که مالک این کارخانه است هم در پرونده فساد ارزی و رشوه به مسئولان دولتی اخیرا محاکمه شد. او در یکی از جلسات دادگاه ادعاهایی درباره غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان مطرح کرده بود که از سوی شریعتی تکذیب شد. خلاصه که مجموعه این اتفاقات خوزستان را به کانون خیلی از تحولات سیاسی کشور تبدیل کرده.
نمونه اخیرش هم میتواند تعابیر تندی که حجتالاسلام پناهیان از وعاظ سیاسی ساکن تهران درباره استاندار خوزستان به کار برد را مثال زد که حتی پای آیتالله موسوی جزایری رئیس حوزههای علمیه اهواز هم به ماجرا باز شد. احتمالا در ماههای منتهی به انتخابات ریاست جمهوری از این نوع مجادلههای سیاسی با محوریت خوزستان بیشتر هم خواهیم دید.