فیلم‌هایی که دوست داریم در جشنواره کن ببینیم
روزنامه هفت صبح، صوفیا نصرالهی | جشنواره فیلم کن فصل جوایز سینمایی را همیشه با فاصله‌ای چند ماهه از ونیز و تورنتو آغاز می‌کرد. فیلمهای کن آثاری بودند که بیشتر به سینمای هنری شهرت دارند و کمتر شاهد فیلم‌هایی از جریان اصلی در این جشنواره هستیم و شاید به همین دلیل هم کمتر پیش می‌آید که نامزدهای بخش مسابقه کن مثل بخش مسابقه ونیز در اسکار و جوایز آمریکایی هم به چشم بیایند اما قطعا از دو جهت تاثیرگذار است: اول اینکه کن فیلمهای شاخص هنری کشورهای مختلف و متنوع در طول سال را تعیین می‌کند و دوم اینکه می‌توانیم منتظر خیلی از این فیلم‌ها در بخش بهترین فیلم خارجی‌زبان اسکار باشیم. کما اینکه «فروشنده» ساخته اصغر فرهادی از کن شروع کرد و به اسکار رسید.
سال گذشته پاندمی کرونا باعث شد که جشنواره کن برگزار نشود و فقط بازار آن به شکل آنلاین اتفاق افتاد. امسال ولی با دو ماه تاخیر نسبت به تاریخ همیشگی کن قرار است این جشنواره در نیمه تیر ماه برگزار شود. اریک کوهن منتقد ارشد سایت ایندی‌وایر فهرستی از فیلم‌هایی منتشر کرد که احتمالا در جشنواره کن حضور خواهند داشت یا لااقل دوستداران سینما علاقه‌مند و منتظرند که اولین نمایش این فیلم‌ها در جشنواره کن باشد. خوشبختانه برای ما اسم فیلم «قهرمان» اصغر فرهادی نه فقط در این لیست که در همه لیست‌های مورد انتظار به چشم می‌خورد.
*** قهرمان (A Hero) / کارگردان: اصغر فرهادی / بازیگران: امیر جدیدی، محسن تنابنده، فرشته صدرعرفایی / محصول ایران
نه خلاصه داستانی از فیلم منتشر شده و نه حتی عکسی از آن بیرون آمده است. این در سکوت خبری کار کردن البته تبدیل به قاعده فیلمهای فرهادی شده است. تنها چیزی که درباره فیلم می‌دانیم این است که موضوعش اجتماعی است. امیر جدیدی برای اولین‌بار جلوی دوربین فرهادی رفته و از این تجربه راضی است و اینکه فیلم در شهر شیراز فیلمبرداری شده است. تعدادی از بازیگران بومی شیراز هم در این فیلم جلوی دوربین رفته‌اند. مایه خوشحالی است که بعد از فیلم متوسط «همه می‌دانند» با بازی پنه‌لوپه کروز و خاویر باردم فرهادی دوباره به ایران برگشته تا در ژانر حوزه قدرتش فیلم بسازد.
*** بندتا (Benedetta) / کارگردان: پل ورهوفن / بازیگران: ویرجینی افیرا، شارلوت رمپلینگ / محصول فرانسه
آیا دوباره شبیه رقابت فیلم «او» و «فروشنده» ورهوفن این‌بار با «بندتا» رقیب فیلم فرهادی خواهد شد؟ این فیلم درامی بیوگرافیک است که براساس یک کتاب مستند ساخته شده. فیلم داستان راهبه‌ای تازه‌کار را در قرن هفدهم روایت می‌کند که به یک صومعه ایتالیایی می‌پیوندد و در آنجا اتفاقی خارج از قواعد کلیسا برایش رقم می‌خورد.
فیلمساز هلندی فیلمنامه کار را با ژان کلود کریر شروع کرده بود که بعد از فوت او با فیلمنامه‌نویسان دیگر ادامه‌اش داد. ورهوفن استاد تریلرهای روانشناسانه‌ای است که قهرمان‌شان زنان هستند. بیشتر تیم ورهوفن در فیلم «بندتا» کسانی هستند که در فیلم موفق «او» هم مشارکت داشته‌اند. فیلم قرار بود در جشنواره کن سال پیش حضور داشته باشد و تیری فرمو مدیر کن گفته بود که این فیلم علاوه بر اینکه اثری چالش‌برانگیز است سیاسی هم به‌شمار می‌رود و در یک تولید عظیم تصویری از قرون وسطا را ارائه می‌دهد.
*** گاو (Cow) / کارگردان: آندره‌آ آرنولد / بازیگران: - / محصول انگلستان
جشنواره فیلم کن کمابیش خانه دوم آندره‌آ آرنولد محسوب می‌شود. کارگردانی که او را با فیلم‌هایی مثل «تنگ ماهی (فیش تانک)»، «عسل آمریکایی» و سریال «دروغ‌های کوچک بزرگ» به یاد می‌آوریم و این‌بار سراغ ساخت مستندی رفته که به احتمال زیاد در جشنواره کن پذیرفته خواهد شد. خلاصه داستان این فیلم آرنولد یک خط است اما کنجکاوی‌برانگیز. کاراکترهای اصلی دو گاو هستند و خبری از آدم‌ها در آن نیست. در صفحه فیلم نوشته شده: تصویری نزدیک از زندگی روزانه دو گاو. این اولین مستند آرنولد است اما اولین‌بار نیست که او از طبیعت به‌عنوان استعاره‌ای برای فیلم‌هایش استفاده کرده است.
*** فریب (Deception) / کارگردان: آرنو دسپلشن / بازیگران: لئا سیدو، امانوئل دووس / محصول فرانسه
ترکیب آرنو دسپلشن و فیلیپ راث کمی نامعقول و عجیب و غریب به نظر می‌رسد. اما کارگردان فرانسوی فیلمهای «داستان کریسمس» و «روزهای طلایی من» سال‌هاست که این رمان‌نویس آمریکایی را ستایش می‌کند. اقتباس‌های سینمایی از رمان‌های فیلیپ راث همیشه نظرات متفاوتی را در پی داشته اما به هر حال نشان داده که امکان اقتباس سینمایی برای به گوش رساندن صدای این رمان‌نویس وجود دارد. فیلم داستان رمان‌نویسی آمریکایی است که برای مدتی در لندن زندگی می‌کند و دیالوگی میان او و همسرش و همه زنان دیگری که در خیالش وجود دارند، شکل می‌گیرد. از این خلاصه داستان به نظر می‌رسد از آن آثاری است که کاملا به درد دسپلشن می‌خورد. یک عاشقانه فرانسوی سطح بالا.
*** تصمیم به رفتن (Decision to Leave) / کارگردان: پارک چان ووک / بازیگران: تانگ وی، پارک هایی ایل / محصول کره جنوبی
استاد تریلر کره جنوبی بعد از پنج سال به سینما بازگشته است. آخرین فیلم او «ندیمه» در بخش مسابقه جشنواره کن رقابت نزدیکی برای دریافت نخل طلا داشت اما دست آخر جایزه را به فیلم «من، دنیل بلیک» واگذار کرد. اما این سال‌هایی که بین این کار و فیلم فعلی‌اش وقفه افتاد دوران مهربانی با او بودند. «ندیمه» تبدیل به یکی از محبوب‌ترین فیلمهای پارک چان ووک شد. او به تلویزیون رفت و اقتباسی از داستان جان لوکاره با بازیگرانی مثل مایکل شانون و فلورنس پیو ساخت. فیلم جدید او درباره کارآگاهی است که در حال بازپرسی درباره مرگ یک مرد است. او در کوهستان با همسر اسرارآمیز مرد مرده ملاقات می‌کند و شامه‌اش متوجه چیزهای مشکوکی در رابطه این دو نفر می‌شود.
*** آتش (Fire) / کارگردان: کلر دنی / بازیگران: ژولیت بینوش، ونسان لیندون / محصول فرانسه
کلر دنی پس از سفر اودیسه‌وار فضایی جاه‌طلبانه‌اش در فیلم «زندگی برتر (high life)» با فیلم «آتش» به اصل خودش برگشته است. بینوش در این فیلم در همکاری دوباره‌ای با کلر دنی نقش زنی را بازی می‌کند که بین شریک زندگی سال‌های طولانی و بهترین دوست او گیر کرده است. به خصوص که رابطه او با بهترین دوست همسرش هم مربوط به گذشته می‌شود و خلاصه کلاف درهم پیچیده‌ای از روابط شکل می‌گیرد. کلر دنی جدا از اینکه یکی از بزرگترین کارگردانان زنده معاصر فرانسه است، پیش از این فقط یک‌بار در سال ۱۹۸۸ با اولین فیلمش به نام «شکلات» در بخش مسابقه جشنواره کن حضور داشته و بقیه حضور او در کن مربوط به بخش نوعی نگاه است.
*** گزارش فرانسوی (The French Dispatch) / کارگردان: وس اندرسون / بازیگران: بیل موری، تیموتی شالامه، سیرشا رونان / محصول آمریکا
سال گذشته قرار بود فیلم «گزارش فرانسوی» وس اندرسون افتتاحیه جشنواره فیلم کن باشد. فیلمی که گروه بازیگران پرستاره‌ای در آن جلوی دوربین رفته‌اند. می‌گویند فیلم یک نامه عاشقانه به روزنامه‌نگاری است. داستان یک روزنامه آمریکایی مهجور که در قرن بیستم در یک شهر خیالی فرانسه منتشر می‌شود و به تعدادی از داستان‌هایی که در «مجله گزارش فرانسوی» چاپ شده زندگی می‌بخشد. وس اندرسون را با فیلمهای فانتزی مثل «خانواده رویال تننبام» و «هتل بزرگ بوداپست» می‌شناسیم. از تریلر این فیلم هم برمی‌آید که کاراکترهای فانتزی و عجیب و غریب وس اندرسونی داشته باشد. وس اندرسون بعد از موفقیت فوق‌العاده فیلم «هتل بزرگ بوداپست» در سال ۲۰۱۴ سال ۲۰۱۸ انیمیشن «جزیره سگ‌ها» را ساخت و در حقیقت فیلم «گزارش فرانسوی» بازگشت او بعد از شش سال به سینمای محبوبش است.
*** پاریس ناحیه سیزدهم (Paris, 13th District) / کارگردان: ژاک اودیار / بازیگران: استفان ماناس، نئومی مرلان / محصول فرانسه
اودیار یکی از پیشگامان سینمای معاصر فرانسه است و بعد از اینکه سال ۲۰۱۸ با فیلم «برادران سیسترز» تور کوتاهی داشت حالا دوباره به زادگاهش برگشته. «پاریس ناحیه سیزدهم» اقتباسی از چند داستان کوتاه مختلف است که توسط آدریان تومین گرافیک نوولیست فرانسوی آنها را نوشته و طراحی کرده است. فیلم داستان سه دختر و یک پسر است که مسیرهای زندگی‌شان به هم برخورد می‌کنند. آنها با یکدیگر دوست هستند و گاهی هم میان‌شان عشق اتفاق می‌افتد.
اودیار آخرین‌بار با فیلم «دیپان» سال ۲۰۱۵ در کن حضور داشت که البته همان سال نخل طلای جشنواره را هم به خانه برد.
*** قدرت سگ (The Power of the Dog) / کارگردان: جین کمپیون / بازیگران: بندیکت کامبربچ، کریستن دانست / محصول آمریکا
«قدرت سگ» بر اساس رمانی به همین نام نوشته توماس ساویج ساخته شده است. فیلم کمپیون درباره رابطه میان دو برادر است. رابطه میان این دو برادر مالک مزرعه‌ای بزرگ در ایالت مونتانا با ازدواج یکی از آنها دچار بحران می‌شود. البته «قدرت سگ» فیلم شبکه نتفلیکس است و اگر کن هنوز بر روال گذشته‌اش باشد، احتمالا فیلم در بخش خارج از مسابقه به نمایش درخواهد آمد. آخرین فیلم جین کمپیون «ستاره درخشان» محصول سال ۲۰۰۹ بود و بعد از آن به تلویزیون رفته بود و سریال «بالای دریاچه» را ساخت. به هر حال کمپیون در تاریخ کن اهمیت زیادی دارد و اولین کارگردان زنی است که برای فیلم «پیانو» نخل طلا را دریافت کرد. کن نسبت به بچه‌هایش همیشه مهربان بوده است.
*** یادگاری قسمت دوم (The Souvenir: Part II) / کارگردان: جوانا هاگ / بازیگران: تیلدا سویینتون، جو آلوین، اونور سویینتون برن / محصول آمریکا
قسمت اول فیلم «یادگاری» اولین کار جوانا هاگ در مقام کارگردان به شدت مورد توجه قرار گرفت و بازی اونور سویینتون برن دختر تیلدا سویینتون در نقش اول هم توجه‌ها را به خودش جلب کرد. فیلم در حقیقت یک سلف پرتره خیره‌کننده از خود فیلمساز بود و داستان دانشجوی ۲۵ ساله فیلمسازی را روایت می‌کرد که در دهه ۸۰ در لندن درس می‌خواند و درگیر رابطه عاطفی پیچیده‌ای با مردی جوان و معتاد می‌شد. در قسمت دوم قهرمان فیلم از مدرسه فیلمسازی فارغ‌التحصیل شده و باز هم روابط عاطفی او را دنبال می‌کنیم.
*** تراژدی مکبث (The Tragedy of Macbeth) / کارگردان: جوئل کوئن / بازیگران: دنزل واشنگتن، فرانسیس مک‌دورمند / محصول آمریکا
برای اولین بار بعد از دهه‌ها، جوئل کوئن قصد دارد فیلمی را به تنهایی و بدون حضور برادرش ایتان کارگردانی کند. این فیلم بازتعریف اثر مشهور و بزرگ ویلیام شکسپیر مکبث خواهد بود. فیلم سیاه و سفید است. مکبث روایتگر ماجرای یک لرد اسکاتلندی است که با حقه‌های سه جادوگر و همسر طمعکارش تصمیم می‌گیرد برای پادشاه شدن همه ارزش‌های اخلاقی را زیر پا بگذارد. جوئل کوئن داستان مکبث و لیدی مکبث را در ۶۰سالگی‌شان روایت می‌کند؛ بنابراین با توجه به بالا بودن سن شخصیت‌ها نسبت به نسخه اصلی، عامل اضطرار و کم بودن فرصت به قصه اضافه می‌شود و این درام غم‌انگیز را به نوعی تریلر تبدیل می‌کند.
*** سه طبقه (Tre Piani) / کارگردان: نانی مورتی / بازیگران: ریکاردو اسکامارچیو، آلبا رورواچر / محصول ایتالیا
این فیلمساز آمریکایی با کن غریبه نیست. سال ۲۰۰۱ فیلم «اتاق پسر» مورتی برنده نخل طلای کن شد و سال ۲۰۱۲ هم به‌عنوان رئیس هیات داوران در جشنواره حضور داشت. «سه طبقه» اولین فیلم اقتباسی نانی مورتی به شمار می‌رود. داستان سه خانواده که تحت یک مالکیت مشترک بورژوایی در سه آپارتمان زندگی می‌کنند. هر کدام از این خانواده‌ها از یک بحران رنج می‌برند که شامل سوءاستفاده از کودکان، تنهایی و گیر افتادن در گذشته‌ای تلخ رنج‌هایی است که آنها تحمل می‌کنند. بازیگر فیلم رورواچر یکی از استعدادهای مهم بازیگری این سال‌هاست که در فیلم خواهرش آلیس رورواچر به نام «خوشحال مثل لازارو» پیش از این درخشیده است.
*** مثلث اندوه (Triangle of Sadness) / کارگردان: روبن اوستلند / بازیگران: وودی هارلسون، هریس دیکینسون / محصول سوئد
این فیلمساز سوئدی با فیلم اولش «فورس ماژور» جایزه ویژه هیات داوران بخش نوعی نگاه را برد و با فیلم دومش «مربع» برنده جایزه نخل طلای کن شد. فیلم جدیدش مثل فیلم قبلی یک کمدی سیاه است. داستان یک زوج مدل که خودشان را در بزنگاه انتخاب در زندگی‌شان می‌بینند. آنها در جزیره دورافتاده با گروهی از میلیاردرها گرفتار می‌شوند. در میان این گروه یک افسر مارکسیست و یک زن خدمتکار هم وجود دارد که تنها کسی است که بلد است آشپزی کند.
*** آنت (Annette) / کارگردان: لئو کاراکس / بازیگران: آدام درایور، ماریون کوتیار
طرفداران سینمای هنری مدت‌هاست منتظر درام موزیکال رمانتیک کاراکس هستند که در لس‌آنجلس اتفاق می‌افتد. داستان یک استندآپ کمدین و همسرش که خواننده اپراست. زندگی آنها دچار چرخش غیرمنتظره‌ای می‌شود وقتی دخترشان آنت به دنیا می‌آید. دختری با یک موهبت منحصر به فرد. هشت سالی است که از لئو کاراکس فیلمی ندیده‌ایم. فیلم قبلی‌اش «موتورهای مقدس» سال ۲۰۱۲ در جشنواره کن در بخش رقابتی حضور داشت. فیلمی با فضای عجیب و غریب که در این سال‌ها در فهرست بهترین فیلمهای هنری هزاره سوم، بهترین فیلمهای متفاوت قرن بیست و یکم و فهرست‌های دیگر حضور داشته است. از آن کارگردانانی است که جشنواره‌ها و منتقدان بیشتر از تماشاگران به آنها روی خوش نشان می‌دهند اما این فیلم آخرش با ستاره‌هایی مثل آدام درایور و ماریون کوتیار به نظر می‌رسد اثر کاملا متفاوتی باشد.
