فرمول پیچیده بازگشت شهریه مدارس به خانوادهها
روزنامه هفت صبح | آموزش و پرورش طی بخشنامهای اعلام کرده که مدارس غیرانتفاعی باید هزینهای که بابت فعالیتهای فوقبرنامه دریافت کردهاند، به خانوادهها برگردانند اما این دستور چندان از ابهاماتی که خانوادهها با آن درگیرند، کم نکرده است.وقتی تعطیلی مدارس از یکهفته و دوهفته بیشتر شد، سوالات خانوادههایی که بچهشان دانشآموز مدارس غیرانتفاعی است، شروع شد. آنها میخواستند بدانند حالا که قرار نیست مدارس به وضعیت عادی برگردند، تکلیف پولی که بهعنوان شهریه به مدرسه دادهاند، چه میشود؟
در ماههای ابتدایی اغلب خانوادهها با این جواب از سوی مدرسه مواجه میشدند که شهریه قابل بازگشت نیست. آموزش و پرورش هم بهصورت ضمنی به حمایت از مدارس میپرداخت تا جایی که اواخر فروردینماه سعید صالح، مدیرکل مدارس غیردولتی وزارت آموزش وپرورش آب پاکی را روی دست خانوادهها ریخت و گفت: «قرار نیست شهریهای بازگردانده شود چون کار آموزش دانشآموزان در مدارس غیردولتی تعطیل نشده است و آموزشها از سوی معلمان در فضای مجازی ارائه میشود.
موسسان مدارس غیردولتی نیز باید اجارهبها، هزینه مدرسه و حقوق معلمان را بدهند و هزینههای آنها کاهش نیافته است.»البته همان موقع هم اعلام شد که اگر مدارس تا آخر خرداد تعطیل بمانند کمیتهای ویژه در مورد نحوه بازگشت شهریه فوقبرنامهها تصمیمگیری میکند. حالا احتمالا همین کمیته نظرش را اعلام کرده و گفته مدارس باید شهریه فعالیتهای فوقبرنامه را پرداخت کنند.
*** ماشینحساب حاضر کنید
در ابلاغیه آموزش و پرورش آمده است: «هزینه فوقبرنامهها تحت هر عنوان نظیر فوقبرنامه آموزشی، پرورشی یا غیرآموزشی و خدمات ویژه(غذا، سرویس و…) در مدارس غیردولتی، بر طبق مصوبه هفتادودومین جلسه شورای سیاستگذاری، برنامهریزی و نظارت مرکزی از تاریخ اول اسفندماه ۹۸ محاسبه و مسترد گردد. در مورد مدارس دولتی(عادی، شاهد، استعداد درخشان، هیاتامنایی، نمونه دولتی، بزرگسالان، کاردانش و فنیحرفهای، تطبیقی و بینالملل، آموزش از راه دور) درخصوص هزینه فوقبرنامهها تحت هر عنوان نظیر فوقبرنامه آموزشی، پرورشی یا غیرآموزشی و خدمات ویژه(غذا، سرویس و…) ضروری است مدیران مدارس در اسرع وقت نسبت به تشکیل شورای مدرسه با رعایت پروتکلهای بهداشتی درخصوص خدمات ارائهشده به دانشآموزان و همچنین محاسبه مبلغ قابل استرداد از تاریخ اول اسفندماه ۹۸ وفق دستورالعمل مالی مدارس نسبت به تحویل و تأدیه فرم پیوست به ولی یا سرپرست قانونی تمام دانشآموزان اقدام و هزینههای قابل پرداخت را به شمارهحساب اعلامی از سوی اولیا(مندرج در فرم مزبور) مسترد نمایند.
گفتنی است، در مدارس شاهد پس از کسر دوسوم از کل هزینههای خدمات آموزشی و پرورشی فوقبرنامه و سایر دریافتیهای مجاز از دانشآموزان درحال تحصیل، باقی محاسبه و با رعایت مقررات به اولیا برگردانده شود.»با وجود اینکه ابلاغیه تازه آموزش و پرورش در ظاهر کاملا روشن و شفاف است، خیلی از خانوادهها دقیقا نمیدانند که میزان طلب آنها از مدارس غیرانتفاعی چقدر است. برای حساب و کتاب این مبلغ اول یک نگاهی به مصوبه آموزش و پرورش در مورد کف و سقف شهریه مدارس میاندازیم.
براساس آنچه سازمان مدارس غیردولتی در ابتدای سال تحصیلی که گذشت اعلام کرد، خانوادهها برای ثبتنام در مدارس ابتدایی باید حداقل سهمیلیون و ۲۰۰هزار تومان و حداکثر ۹میلیون و ۴۲۷هزار تومان، هزینه کنند.این رقم برای مدارس دوره متوسطه اول افزایش پیدا کرده و حداقل پنجمیلیون و ۵۴۶هزار تومان و حداکثر ۱۱میلیون و ۵۴۱هزار تومان هزینهای است که خانوادهها باید برای ثبتنام دانشآموزانشان در این مدارس بپردازند.
براساس اعلامیه سازمان مدارس غیردولتی بیشترین هزینه برای ثبتنام در مقطع متوسطه دوم در نظر گرفته شده است که حداقل پنجمیلیون و ۹۶۳هزار تومان و حداکثر ۱۴میلیون و ۶۲۱هزار تومان است که این ارقام مربوط به شهر تهران بوده و در شهرستانها با اندکی تفاوت کمتر از این مبلغ باید توسط خانوادهها پرداخت شود.خیلی از خانواده فکر میکنند فقط در صورتی که شهریهای که پرداخت کردهاند، بیشتر از سقف تعیینشده برای مقطع تحصیلی فرزندشان باشد باید مابهالتفات را از مدرسه طلب کنند درصورتی که این موضوع به میزان شهریهای که پرداخت کردهاند، ارتباطی ندارد.
خانوادهها برای محاسبه مبلغی که از مدرسه طلبکار هستند، حتما باید قراردادی را که برای ثبتنام فرزندشان با مدرسه منعقد کردهاند، مرور کنند. در این قرارداد مبلغی بهعنوان شهریه فعالیتهای آموزشی درج شده است و مبالغی هم بابت فعالیتهای مختلف فوقبرنامه. ممکن است در این قرارداد کلمه فوقبرنامه دیده نشود اما هر مبلغی که خارج از شهریه «فعالیتهای آموزشی مصوب آموزش و پرورش» یا همان «شهریه ثابت» درج شده، قابل برگشت است.
البته اینطور که روابط عمومی آموزش و پرورش به هفت صبح میگوید، برخی از خدمات فوقبرنامه آموزشی مانند کلاس آموزش زبان و… اگرچه فوقبرنامه بودهاند اما از سوی برخی از مدارس بهصورت مجازی ادامه پیدا کردهاند که در این مورد مدرسه تعهدی نسبت به بازگشت هزینه کلاس ندارد.
خانوادهها باید براساس قراردادی که با مدرسه دارند، هزینه فعالیتهای آموزشی و غیرآموزشی فوقبرنامه را که از اسفندماه متوقف شده، تقسیم بر ۹ کرده و در ۴ ضرب کنند تا میزان طلبشان از مدرسه مشخص شود. در مورد هزینه سرویس، صبحانه، ناهار و… هم نحوه محاسبه دقیقا به همین شکل است.
*** به حساب سال بعد
آیا مدارس میتوانند به بهانه اینکه مبلغ بستانکاری خانوادهها را به حساب شهریه سال بعد میگذارند از بازگرداندن مابقی شهریه خودداری کنند؟ جواب مسئولان آموزش و پرورش به این سوال چندان محکم نیست و آنها اعتقاد زیادی به تفاهم خانوادهها و مدارس دارند و میگویند اگر قرار است دانشآموز سال بعد هم در همان مدرسه تحصیل کند، مشکلی برای اینکه مدارس مبلغ بستانکاری خانواده را به حساب شهریه سال بعد بگذارند، وجود ندارد چون خود مدارس هم مجبور شدهاند قراردادهایی را که با مجموعههای بیرون از مدرسه بسته بودند، به همین شکل ادامه دهند.
*** مهاجرت بزرگ به مدارس دولتی؟
تق و لق بودن کلاسها در سال آموزشی که گذشت، تعطیل شدن فعالیتهای فوقبرنامه و از همه مهمتر حدس و گمانها در مورد پاییز و زمستان سختی که پیش رو وجود دارد، باعث شده که خیلی از خانوادهها به کوچ فرزندشان از مدرسه غیرانتفاعی به مدارس دولتی فکر کنند. آنها میگویند حالا که احتمالا مدارس غیرانتفاعی سال آینده هم نمیتوانند ارزش افزوده خاصی برای بچههایشان داشته باشند اصلا چرا باید به اندازه همان شهریه ثابت هم بابت مدرسه بچه بپردازند؟
از طرفی مشکلات اقتصادی مختلفی که کرونا برای خانوادهها بهوجود آورده و درآمد آنها را تحت تاثیر قرار داده، باعث شده که بعضی از آنها ناگزیر به کوچ دادن بچههایشان به مدارس دولتی باشند. چنین کوچی میتواند به پر شدن ظرفیت مدارس دولتی منجر شود مخصوصا در مناطقی که میدانیم با مشکل سرانه کلاس درس دولتی برای دانشآموزان مواجه هستند.
درحال حاضر خیلی از مناطق تهران مثل منطقه ۲۲ چنین مشکلی دارند و اگر خانوادهها تصمیم به فرستادن بچهشان به مدرسه دولتی بگیرند، کار بیخ پیدا خواهد کرد. با توجه به این چالش ممکن است وزارت آموزش و پرورش به مدارس غیردولتی برای پرداخت بدهیها و نگهداشتن دانشآموزان از راه «کنار آمدن با خانوادهها» کمک کند.