فرعون‌بازی در قاهره‌، کودتای نافرجام در‌ امان

روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی | یک: باز هم جنجالی دیگر در خانواده ملک عبدالله. روز شنبه سوم آوریل روز تلخی برای اردنی‌ها بود. منابع رسانه‌ای این کشور گفتند که کودتایی در امان در حال وقوع بوده که نیروهای امنیتی از آن جلوگیری کرده‌اند. کمی بعد خبری مثل یک بمب در این کشور و رسانه‌های خارجی صدا کرد. شاهزاده حمزه، برادر پادشاه فعلی دستگیر شده بود. پترا، خبرگزاری دولتی اردن اعلام کرد دو مقام ارشد دربار اردن و چند نفر دیگر روز شنبه سوم آوریل به دلایل امنیتی بازداشت شده‌اند.

* دو: کمی بعد شاهزاده حمزه در مقابل دوربینی قرار گرفت و به گوش جهان رساند که در بازداشتی خانگی به سر می‌برد. ادعایی که ارتش اردن آن را رد می‌کند اما می‌گوید در قالب تحقیقات امنیتی فراگیر به اطلاع شاهزاده حمزه هم رسانده شده است تا از هر اقدامی که هدف آن «امنیت و ثبات» کشور باشد، بپرهیزد.

در جریان عملیات نیروهای امنیتی-اطلاعاتی اردن شریف حسن بن زیاد، سفیر پیشین اردن در عربستان سعودی و ابراهیم عوض‌الله، رئیس پیشین دادگاه سلطنتی و وزیر پیشین برنامه و بودجه این کشور بازداشت شده‌اند. حمزه در ویدئویی که منتشر کرده می‌گوید او مسئول «از کارافتادگی حکومت، فساد و بی‌کفایتی» آن نیست و اکنون شرایط در کشور به جایی رسیده که هیچ کس نمی‌تواند بدون ترس از بازداشت و تهدید و آزار و اذیت دیدگاه‌های خود را بیان کند.

* سه: یکی دیگر از بازداشتی‌های جنجالی کودتای اردن باسم عوض‌الله رئیس اسبق دیوان پادشاهی اردن، مدیرعامل کنونی شرکت طموح و فرستاده ویژه پادشاه اردن به عربستان تا سال ۲۰۱۸ بوده. او در بیت‌المقدس به دنیا آمده است. این موضوع باعث شده تا احتمال دخالت سعودی‌ها هم مطرح شود. باسم عوض‌الله وزیر برنامه‌ریزی سابق در اردن است و با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، رابطه نزدیکی دارد. حتی شایع شده بود که او یکی از برنامه‌ریزان اصلی پروژه بلندپروازانه نیوم در عربستان است که هزینه ساخت آن بیش از ۵۰۰میلیارد دلار برآورد شده است .

* چهار: در یک سال اخیر این دومین باری است که نام خانواده سلطنتی اردن بر سر زبان‌ها می‌افتد. پیش از این خواهر عبدالله دوم از امارات و از دست حاکم دوبی که شوهرش بود فرار کرده و به بریتانیا رفته بود. اما این تنها جدل و مشکل خاندان حسین نیست.مشکل برادران و عموها در این خاندان مانند دیگر خانواده‌های سلطنتی عربی، همیشگی است. ملک عبدالله دوم در حالی به پادشاهی رسید که پیش از او عمویش سالیان سال ولیعهد بود. او دو هفته قبل از اینکه پدرش به دلیل سرطان از دنیا برود، ولیعهد اردن شد. مادر انگلیسی‌اش که به مونا آل حسین مشهور است یک مانع جدی در امان به حساب می‌آمد.

* پنج: ملک عبدالله دوم از همان زمان روی کار آمدن یک رقیب جدی داشت و او برادر کوچکترش حمزه بود. حمزه متولد ۱۹۸۰ از مادری آمریکایی-سوری و پر نفوذ است که در غرب هم محبوبیت زیادی دارد. با روی کار آمدن عبدالله، حمزه تبدیل به ولیعهدی جوان شد. اما عمر این اتفاق تنها پنج سال بود و پادشاه فعلی پسر پنج ساله‌اش را به عنوان ولیعهد معرفی و حمزه را کنار گذاشت.

* شش: یکی از مهم‌ترین تنش‌های پادشاه اردن با برادرش در مورد مادرهایشان است. مادر عبدالله زنی بریتانیایی و سفید پوست و آشنا با سینما بود که تنها ۱۰سال در عقد پادشاه پیشین بود اما نسب حمزه به حلب می‌رسد. شهری عربی با پیشینه تاریخی. خانواده او از بنیان‌گذاران پروازهای هوایی در خاورمیانه بوده‌اند. چشم‌های روشن عبدالله و پوست تیره و اندام درشت‌تر حمزه هم نشان از تفاوت عمده این دو برادر دارد. هر چقدر ملک عبدالله سوابق ناشفافی از نظر تحصیلی در انگلستان دارد، وضعیت برادرش روشن است. او در هاروارد درس خوانده و سرتیپ هم هست.

* هفت: دردسرهای خانواده هاشمی بی‌پایان‌اند. از زمانی که این خاندان برای سلطنت در عراق و اردن تقسیم شدند، تا به امروز تنش‌ها همیشه در میان آنها به چشم خورده است. اما کماکان این خانواده یکی از قدیمی‌ترین کسانی هستند که قدرت را در بیش از صد سال گذشته با وجود همه تنش‌ها و مشکلات در خاورمیانه حفظ کرده‌اند. عبدالله دوم به شدت درگیر مشکلات اقتصادی است. او با روی کار آمدن خود توانسته بود اردن را تبدیل به اقتصادی موجه در منطقه کند .

اما این وضعیت به سرعت در سال‌های اخیر تغییر کرده. دست عبدالله دوم زیر ساطور است و مردم به ویژه در امان به شدت ناراضی‌اند. به نظر می‌رسد که آنچه باعث شده عبدالله برادرش را در خانه حبس کند، احتمال بالا رفتن تنش‌ها بر اثر نارضایتی‌ها در داخل اردن است. پادشاه فعلی نمی‌تواند این ریسک را بپذیرد که برادر جوان‌تر از مادری عرب آزادانه تبدیل به یک مخالف علیه وضع موجود شود. او این وضعیت را تهدیدی برای خود می‌داند و احتمالا نگرانی‌اش هم بی‌دلیل نیست.

*** رژه طلایی ۲۲ فرعون
۲۲ خودرو که به هیات مرکب‌های مصر باستان آراسته شده بودند شامگاه شنبه اجساد مومیایی ۲۲ پادشاه و ملکه را در خیابان‌های قاهره از «موزه مصر» در نزدیکی میدان تحریر به «موزه ملی تمدن مصر» که در سال ۲۰۱۷ در جنوب قاهره افتتاح شد منتقل کردند. این مومیایی‌ها شامل ۱۸ پادشاه و ۴ ملکه بودند که دیروز به همراه تابوت‌های طلایی و وسایل‌شان به موزه جدید منتقل شدند.

مهم‌ترین مومیایی که از خیابان‌های قاهره عبور داده شد، مومیایی متعلق به رامسس بزرگ (رامسس دوم) از بزرگ‌ترین فرمانروایان مصر باستان است که ۶۷ سال بر مصر حکومت کرده است.همچنین مومیایی آمنهوتپ دوم، ستی اول و توت عنخ آمون به علاوه ۴ ملکه آهوموز-نفرتاری، تیه،مریتامون و حتشپسوت نیز در میان این ۲۲ مومیایی بودند. روی خودروی حامل تابوت‌های فراعنه و ملکه‌ها نام آنها نیز درج شده بود.قرار است اجساد این ۲۲ مومیایی از دو هفته دیگر در معرض دید عموم قرار گیرد.

در این مراسم جابه‌جایی اجساد که نیم ساعت به‌طول انجامید،مرکب‌های طلانشان با شلیک گلوله‌های توپ اجساد مومیایی را به «آرامگاه» تازه تاسیس خود منتقل کردند. رویداد رژه طلایی فراعنه در خیابان‌های قاهره و تاسیس موزه ملی تمدن مصر در جنوب قاهره، یکی از اقدامات دولت مصر برای افزایش درآمد گردشگری خود است.

زنان و مردانی در لباس مصریان باستان کاروان حامل اجساد را در مسیر همراهی می‌کردند.تلویزیون دولتی مصر برنامه‌ای تبلیغاتی برای یادآوری تاریخ و شکوه تمدن باستانی این کشور پخش می‌کرد.موسیقی اصلی این مراسم، قطعه‌ای از محمد منیر،خواننده محبوب مصر بود.همزمان خوانندگان مصری و تونسی دیگر حاضر در مراسم ترانه‌هایی در مدح تمدن مصر خواندند.

عبدالفتاح السیسی رئیس‌جمهوری مصر به همراه مصطفی عبدالله نخست وزیر و اودره ازوله دبیرکل یونسکو در موزه نوساز تمدن مصر حاضر بودند. عبدالفتاح السیسی رئیس‌جمهوری مصر در توئیتی با اشاره به رژه طلایی فراعنه در تابوت‌های طلایی در خیابان‌های قاهره نوشت: این صحنه باشکوه شاهدی جدید بر عظمت مردم [مصر] است، مردمی که حافظ این تمدن بی‌نظیرند که ریشه در عمق تاریخ دارد.او تمدن مصر را تمدنی توصیف کرد که همه جهان بشریت به وجود آن افتخار می‌کند و از مصری‌ها و کل مردم جهان دعوت کرد تا این رویداد بی‌نظیر را دنبال کنند.

در هفته‌های اخیر، بسیاری از کاربران عرب‌زبان شبکه‌های اجتماعی با هشتگ لعنه الفراعنه حوادث اخیر این کشور یعنی بسته شدن کانال سوئز، تصادف مرگبار قطار و فروریختن یک ساختمان در قاهره را که منجر به مرگ ۲۵ نفر شد، ناشی از نفرین فرعون‌ها و در پیوند با جابه‌جایی اجساد مومیایی توصیف می‌کردند. نظریه لعنت نفرین‌ها برای نخستین‌بار در سال ۱۹۲۰ و زمانی مطرح شد که باستان‌شناسان کاشف مقبره و جسد توت‌عن‌خامون، همگی «به شکلی مشکوک» جان خود را از دست دادند. (عصرایران به نقل از سی ان ان و یورونیوز)