فاجعه در بهسود؛ چه گروهی مقصر است؟
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی | یک: درشهرستان بهسود افغانستان هفته گذشته در حمله پلیس به تظاهراتکنندگان،۲۱نفر غیر نظامی کشته و ۳۰ نفر زخمی شدند.برخی گزارشها میگوید پلیس ۶۰ نفر را هم دستگیر کرده.
پیش از این بهسود یکی از بخشهای امن در این کشور به حساب میآمد. اما ۲۰روز قبل از این اتفاق فرمانده پلیس وردک به همراه تعداد زیادی از نیروهای نظامی به شهر آمد و این باعث شد که برای محلیها این سوال پیش بیاید که در چنین ولایت امنی چرا نیروهای نظامی ناگهان با تجهیزات کامل حاضر شدهاند؟
* دو: پرسش اهالی وردک به تظاهراتی محدود انجامید و در دقایق پایانی این اعتراض نیروهای امنیتی به روی مردم آتش گشودند و ساعتها از انتقال زخمیشدگان خودداری کردند.
* سه: دولت افغانستان تا امروز حاضر نشده آنطور که باید مسئولیت اتفاقات در بهسود را به عهده بگیرد. دولت البته یک تیم بررسی را به این منطقه فرستاد، اما گفت به دلیل بدی آبوهوا این گروه موفق به حضور در منطقه نشدهاند.مقامهای حکومتی در مقابل گفتهاند که افراد مسلح غیرمسئول وابسته به فرمانده علیپور به نیروهای امنیتی حمله کرده و باعث به میان آمدن خشونت شدهاند. طارق آرین، سخنگوی وزارت داخله آغاز تیراندازی را کار «افراد مسلح وابسته به علیپور» خوانده و در پیامی ویدئویی کشتهشدگان رویداد را نیز «افراد مسلح غیرمسئول» عنوان کرده است.
* چهار: به نوشته بیبیسی عبدالغنی علیپور، یک فرمانده محلی از قوم هزاره در بهسود است. او و همراهانش در افغانستان علیه داعش و طالبان وجنگجویان مسلح میجنگند. با این حال دولت خود این گروه را در زمره گروههای مسلحی به حساب میآورد که امنیت را خدشهدار میکنند. در سال ۱۳۹۷ نیز نیروهای امنیتی عملیاتی را برای بازداشت این گروه مقاومت محلی در شهرستان لعلوسرجنگل استان غور انجام دادند که در پی آن بیش از ۱۰ غیرنظامی جان باختند و شماری زخمی شدند.
* پنج: عبدالغنی علیپور و همراهانش طرفداران نسبتا زیادی در افغانستان دارند و به دلیل اینکه دولت قادر به تامین امنیت در مناطق مرکزی افغانستان نیست، خود تامین امنیت را در مقابل هجوم افراد مسلح و نفوذ طالبان به دست گرفتهاند. این موضوع به ویژه در مناطق هزارهنشین از اهمیت زیادی برخوردار است چراکه طالبان که خود از قوم پشتون هستند، دشمن اصلی هزارهها به حساب میآیند و اغلب خشونتهایی که این گروه در افغانستان انجام میدهد علیه هزارههای شیعه است.
* شش: اما برخلاف آنچه دولت ادعا میکند، مردم محلی به رسانهها گفتهاند که یاران فرمانده شمشیر در میان معترضان حضور نداشتهاند و تنها شهروندان معمولی بهسود با دست خالی دست به اعتراض زده بودند که با خشونت پلیس روبهرو شدند.
* هفت: این منطقه مورد اختلاف شدید بین کوچیها و هزارههاست.کوچیها گروهی از پشتونها و بلوچهای کوچنشین هستند.این گروه همواره در رقابت با هزارهها بر سر منابع بیشتر است و همین موضوع درگیریهای زیادی ایجاد میکند. حالا یک نظریه قوی در مورد اتفاقات دهم بهمن در بهسود،هماهنگی کوچیها با طالبان برای کشتار معترضان هزاره است. این شبه را مهدی راسخ نماینده وردک هم مطرح کرده.همچنین در فضای مجازی افغانستان یک فایل صوتی افشا شده که فرمانده پلیس در گفتوگو با تروریستهای طالبان به آنان اطمینان میدهد که اوضاع تحت کنترل بوده و سندسازیهای مربوطه نیز انجام شده است.
سرور دانش، معاون دوم رئیسجمهوری نیز نسبتبه رویداد بهسود در بیانیهای واکنش نشان داده است.
دانش کشته و زخمی شدن و ایجاد خشونت به هر انگیزهای را محکوم و غیرقابل قبول دانست و از مردم خواست با خویشتنداری مسئله را به صورت مسالمتآمیز حل کنند. حامد کرزای رئیسجمهور پیشین افغانستان هم از مردم خواسته که خویشتنداری کنند. نگرانیها از این بابت است که با توجه به بافت جمعیت این منطقه،درگیریهای خونینی در پیش باشد و به دلیل دوری از مرکز و عدم تسلط دولت به این مناطق کار بالا بگیرد.