غسال‌های سرشناس تختی، هاشمی و محمدرضا پهلوی
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی | داستان حاج‌رضا مطلبی کاشانی که برخی مدعی‌اند مسئول غسل آیت‌الله مصباح یزدی بوده و منبع آن روایت جنجالی آیت الله صدیقی، این هفته با یک یادداشت احمد توکلی، مورد توجه قرار گرفت. فارغ از اینکه آیا واقعا مطلبی، مسئول چنین کاری بوده یا نه؛ بد ندیدیم به این بهانه چند روایت از غسال آدم‌های مشهور ایران برایتان ردیف کنیم.
* یک: رضا پهلوی (متوفی ۱۳۲۳، ژوهانسبورگ): رضاخان پهلوی را پس از انتقال از آفریقای جنوبی به مصر غسل دادند و کفن کردند و به صورت مومیایی درآوردند.کار مومیایی این جسد را دکتر بولگاکف انجام داده است.بعدا در هنگام ورود جنازه او به ایران در سال ۱۳۲۹، سید محسن صدر یا صدرالاشراف که احتمالا در آن دوران استاندار خراسان بوده است، ناظر قواعد شرعی مرگ بوده و دستور تعویض کفن رضا پهلوی را صادر کرده است. با این حال، نام دقیق غسال او را نمی‌دانیم.
* دو: غلامرضا تختی (متوفی ۱۳۴۶، هتل آتلانتیک تهران): قتل یا خودکشی تختی مملو از افسانه بود و یکی از این افسانه‌ها سر به نیست کردن غسال او بود.غسالی که می‌گفتند دیده بوده که پشت سر او شکسته است.روایت ناصر محمدی از قهرمانان کشتی آن دوران و از دوستان تختی را بخوانید:جسد تختی را روی سنگ غسالخانه با سینه شکافته دیدم.مرده‌شوی به نام حاج عباس میرزا مراد مشغول شستنش بود.سر تختی را بلند کرد و من از پشت سرش خونابه را روی سنگ دیدم.
* سه: محمدرضا پهلوی (متوفی ۱۳۵۹، قاهره): روایت سید طالب الرفاعی روحانی شیعه عراقی را که در حال حاضر ساکن آمریکاست بخوانید. او رهبر شیعیان مصر در سال مرگ شاه بوده و نماینده آیت الله سید محسن حکیم، مرجع بزرگ شیعیان در آن زمان. منبع اصلی این روایت کتاب «امالی السید طالب الرفاعی» است که خاطرات او در مصاحبه با «رشید الخیون» نویسنده و روزنامه‌نگار مشهور عراقی است و اما روایت:
«به بیمارستان معادی (قاهره) رفتیم، وضو داشتم، داشت آفتاب طلوع می‌کرد و نمازم را در باغچه بیمارستان خواندم. بعد رفتم داخل و جنازه شاه را گذاشتند روبه‌رویم.از عکس‌ها می‌شناختمش.جنازه کاملا سالم بود و انگار خواب بود. بعد کلی پارچه آوردند، گفتم این همه لازم نیست و اندازه کفن را برایشان توضیح دادم و همان جا ناظر بودم تا درست و بر اساس موازین شرعی کفنش کنند. همه مراسم غسل و تکفین زیر نظر من انجام شد و او را در تابوت گذاشتند.»
* چهار: روایتی بخوانید از صفر آزادی نژاد، غسال قدیمی بهشت زهرا که از سال ۱۳۵۳ در این گورستان مشغول به کار شد و بزرگان زیادی را غسل داده است.ما این روایت را با بخشی از مصاحبه او با خبرگزاری مهر است:«چون مسئول غسالخانه بودم ترجیح می‌دادم برخی شهدای بزرگ را خودم غسل دهم. مثلا شهید بهشتی، شهید صیاد شیرازی، شهید کلاهدوز، شهید رجایی، شهید پلارک، شهید چمران و خیلی‌های دیگر که یادم رفته است.(او) برای هر شهیدی به پیوست خاطره‌ای دارد. از تیمم پیکر سوخته شهید رجایی رئیس جمهور وقت ایران تا غسل سخت شهید صیاد شیرازی…نکته دیگر در خاطرات آقا صفر این بود که شهردار سابق تهران «نیک پی» را هم غسل داده بود.»
* پنج: امام خمینی (رحلت ۱۳۶۷، جماران):بخشی از کتاب «خاطرات خادمان و پاسداران امام خمینی» را بخوانید درباره شست‌وشو و کفن امام که در واقع خاطرات فردی به نام حسن سلیمانی است و موسسه تنظیم و نشر آثار امام آن را منتشر کرده است:«ساعت ۱۲ شب (۱۳ خرداد) تصمیم گرفتند حضرت امام را غسل دهند.یکی دو تا تخت آماده کردیم و جنازه را به اتفاق دو سه نفر به داخل بیت امام انتقال دادیم.
همان بیتی که حضرت امام مدت‌ها آنجا بودند و برای دست‌بوسی و ملاقات با شخصیت‌ها در همان منزل استقرار داشتند. به هنگام شست‌وشوی بدن مطهر امام جمعیت زیادی بودند اما حاج احمد آقا فرمودند آقایان تشریف ببرند. همه بیرون رفتند و آقایان جمارانی، صانعی، توسلی، کفاش‌زاده، سراج، بهاء‌الدینی، سید محمد هاشمی، میریان و فراهانی و حاج عیسی ماندند. دو ـ سه نفر از برادران جماران هم به پیشنهاد آقای جمارانی حاضر بودند از جمله پسر کربلایی حسن، محمد عرفاتی، امیر آقاخواهرزاده آقای جمارانی و آقایی به نام محمد.
آقای جمارانی به حاج احمد آقا عرض کرد که این آقایان مدتی اینجا زحمت کشیده‌اند و اگر اجازه بدهید بمانند.خلاصه بنده به همراه آقای هاشمی جنازه را از بیمارستان به منزل انتقال دادیم.حاج عیسی (خادم امام) مسئول شست‌وشو شد و آقای توسلی هم نیت می‌کرد برای اینکه غسل را انجام بدهند.»
* شش: البته از غسل امام خمینی روایت دیگری هم وجود دارد که به نقل از یک مصاحبه سایت راه دانا آن را به نقل از حسین عرفاتی بخوانید:«شبی که امام فوت شدند، دایی جان (حاج آقا امام جمارانی) یکی را فرستاد دنبالم.دایی‌ام باحاج احمدآقا نشسته بودند و گفتند آخرهای شب که خلوت‌تر شد،امام را غسل می‌دهیم.کار خدا بود که قرعه به نام من افتاد.زمانی که امام را می‌شستم آ‌نقدر گریه می‌کردم و دندان‌هایم را روی هم فشار دادم که همه دندان‌هایم لق شده بود.
بعد از مراسم امام همه دندان‌هایم را کشیدم.وقتی امام با آن عظمت را می‌شستم و مدام با خودم می‌گفتم آخر من کجا و شست‌وشوی پیکر پاک امام کجا. البته آقایان امیدیان و محمد تیموری و چند نفر دیگر هم بودند و کمک می‌کردند اما نیت غسل را من و حاج آقا توسلی انجام می‌دادیم. آقای توسلی بر پیکر امام آب می‌ریخت و من می‌شستم. در حیاط منزل امام این کار را انجام دادیم.» (گفته شده که وی حاج احمد خمینی، آیت‌الله پسندیده (برادر امام) و آیت‌الله توسلی (از اعضای بیت‌امام) را نیز غسل داده است).
* هفت: اکبر‌هاشمی رفسنجانی (۱۳۹۵، تهران): روایت سایت انتخاب را بخوانید: «مراسم غسل و کفن از سوی حاج حسین عرفاتی که حضرت امام را غسل داده بود به همراه جمعه‌ای و کاظمیان از محافظین قدیمی ایشان و امیر امیدیان، محمد تیموری، علی اژدری و علی منایی از اهالی شمیران که همیشه با حاج حسین عرفاتی همراه هستند در حیاط منزل امام راحل با مداحی حاج آقا کماسایی که وی نیز از محافظین سابق ایشان بود، با حضور فرزندان نوه‌ها و یادگار امام آیت الله سید حسن خمینی ومحافظین ایشان، باریکانی، اسدی و امانی انجام شد.»
