عمر اپلیکیشن کلاب‌هاوس در ایران به پایان رسید؟
روزنامه هفت صبح، نگین باقری | عمر کلاب‌هاوس به یک ماه کشید؟ نه؛ نکشید. این شبکه اجتماعی دیروز نیامده، با اختلال مواجه شد. مشخص نیست اتفاقی که برای کلاب‌هاوس افتاده چیست. نه حکم قضایی برایش آمده و نه مثل تلگرام بازپرس دادسرا دستور فیلترینگ آن را داده و نه اصلا کمیته تعیین مصادیق اسمش را برای فیلترینگ رد کرده. فقط این را می‌دانیم که بعضی‌ها بدون وی‌پی‌ان و فیلترشکن نمی‌توانند وارد این شبکه اجتماعی شوند.
وزارت ارتباطات هم می‌گوید این اتفاق‌هایی که برای کلاب دارد می‌افتد اصلا عادی نیست، ولی قبول دارد که این بستر بعضی از ایرانی‌ها از کار افتاده. آن هم یک روز بعد از اینکه وزیر وزرا و رئیس رؤسا و سلبریتی‌ها شب پرحاشیه‌ای را در آن گذراندند. برای اینکه ببینیم چرا کلاب‌هاوس با اختلال مواجه شد، از چند روز قبل از این ماجرا آن را مرور می‌کنیم:
دو روز پیش کلاب یکی از روم‌های کلاب‌هاوس میزبان عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی بود. معمولا هر رومی با حضور مسئولان کشور برگزار می‌شود، وزیر ارتباطات هم شبیه میزبان‌ها در آن حضور دارد. از قضا پنجشنبه هم محمدجواد آذری‌جهرمی در یکی از همین روم‌ها همراه عبدالناصر همتی حضور داشت.
بعد از اینکه اعضایی که دست بلند می‌کردند تا سوال بپرسند برای وصل شدن به این شبکه مشکلاتی داشتند، هر کسی از راه رسید گمانه‌زنی کرد که حتما اینجا هم فیلتر شده است. در جواب، آذری‌جهرمی یک‌جورهایی گفت فیلتر کردن که به این راحتی‌ها نیست و ضوابطی دارد. نخیر فیلتر نشده و احتمالا با مشکلات فنی همراه است. این چه ساعتی بود؟ حدودا ۹ شب پنجشنبه.
آذری‌جهرمی یک‌جوری محکم گفت فرافکنی نکنید و این شبکه فیلتر نشده که خیلی‌ها باور کردند حتما این مشکلات برای دسترسی، به‌خاطر اختلالات روی همراه اول بوده. حالا این در حالی بود که خود رئیس بانک مرکزی گفت که به نظرش اینجا فیلتر شده و اصلا او با فیلترشکن وصل شده، ولی جهرمی زیر بار نرفت که نرفت. این روم تقریبا به هشت هزار نفر شنونده رسید و سه‌ساعت‌ونیم هم ادامه داشت.
*** زمزمه‌های فیلترینگ
همینطور که همتی دوباره به حرف زدن ادامه می‌داد، علیرضا معزی، معاون روحانی هم در توئیترش تاکید کرد که کلاب‌هاوس فیلتر نشده. او نوشت: «کلاب‌هاوس عده‌ای را مضطرب کرده که زمزمه‌هایشان را برای فیلتر کردن آن شروع کنند.» بعد از اینکه همه از شرایط سختی که برای دسترسی به کلاب‌هاوس داشتند شکایت می‌کردند، روابط‌عمومی وزارت ارتباطات هم در توئیتر همه را مطمئن کرد که هیچ خبری از فیلترینگ نخواهد شد. ساعت چند شده؟ ۲۱:۳۰٫ سیدجمال هادیان، مدیر روابط‌عمومی وزارت ارتباطات نوشته که در یکی از اپراتورها؛ یعنی همراه اول، گزارش‌هایی از اختلال داریم اما فیلتر؟ نه فیلتر نشده.
*** نه به کلاب‌هاوس خارجی؛ آری به کلاب‌هاوس بومی
به چند روز قبل برگردیم. سه‌شنبه است و دادستان کل کشور، محمدجعفر منتظری، درباره فیلترشدن کلاب‌هاوس گفته هنوز تصمیمی درباره این کار نگرفته. یک روز بعد؛ یعنی چهارشنبه، روزنامه کیهان از دولت به‌خاطر فیلتر نکردن کلاب‌هاوس انتقاد کرد و نوشت: «شاید خیانت‌ها و اهداف پشت‌پرده‌ای در کار باشد؛ وظیفه مجلس، قوه قضائیه، دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی است که به موضوع ورود کنند.»
صداوسیما روز پنجشنبه یک گزارش انتقادی درباره کلاب‌هاوس منتشر کرد و در آن گفت که عمان و چین آن را فیلتر کردهاند. البته بعد از آن، خودشان هم به این شبکه پیوستند که در نوع خود این کار جالب بود. این چند روز مجریان صداوسیما مثل امیرحسین ثابتی یا ملیکا شریفی هم از شکفتن صحبت‌ها در این شبکه ناراضی بودند و می‌گفتند دولت اگر حرفی دارد باید به صداوسیما بیاید و حرفش را بزند.
اوج اعتراضات رسانه‌های دست‌راستی به حرف‌های مهم ظریف در همین بستر برمی‌گشت. آن روز نفر بعدی که درباره کلاب‌هاوس اظهارنظر کرد، معاون حقوقی مرکز ملی فضای مجازی بود. او هم پیشنهاد داده بود که اصلا بیاییم کلاب‌هاوس بومی بسازیم. او از بخش خصوصی دعوت کرد که برای این کار پیشنهادهایشان را بدهند و وارد کار شوند.
*** مخالفت با حضور رهبری در توئیتر
روز چهارشنبه یک روم درباره پلتفرم‌های مجازی و انتخابات ۱۴۰۰ ساخته شد که در آن محمود رضوی، مشاور فرهنگی قالیباف، فرید مدرسی، روزنامه‌نگار و جواد جاویدنیا، معاون سابق دادستانی کشور گفت‌وگو می‌کردند و مستقیم حرف‌هایشان در رادیو گفت‌وگو بازتاب داده می‌شد. خود همین که این گفت‌وگو در رادیو پخش می‌شد، اتفاق عجیبی بود، ولی غیر از آن روم موردنظر حاشیه‌هایی هم داشت. جاویدنیا آن شب گفته بود که حضور ما در پیام‌رسان‌های خارجی، ضررش از بی‌بی‌سی بیشتر است و باعث می‌شود شکست بخوریم.
بعد هم تاکید کرده بود: «من حتی با حضور مقام معظم رهبری هم مخالفم. حضور مقام معظم رهبری در توئیتر تصمیم رهبری نیست، تصمیم یک مجموعه‌ای در دفتر ایشان است که ما با آن مخالفیم.» حالا نکته عجیبش این است که جاویدنیا همین حرف‌ها را در کلاب‌هاوسی می‌زد که خودش یک پلتفرم خارجی است. حمید فتاحی، معاون وزیر ارتباطات هم شاکی از این اظهارنظر جاویدنیا گفت که «انقلاب اسلامی شبیه محفل برخی از گروهک‌ها نیست که اعضایش انتظار داشته باشند طبق نظر آنها حضور رسانه‌ای دفتر ایشان در رسانه‌های بین‌المللی محدود شود.»
*** اوضاع عادی نیست
حالا این پیش‌زمینه‌ها را خواندید؟ شب جمعه درحالی‌که همه خواب بودیم، کم‌کم آنهایی هم که بدون فیلترشکن می‌توانستند وارد روم‌ها بشوند، دسترسی‌شان را از دست دادند. صبح جمعه روابط‌عمومی وزارت ارتباطات خبر داد که اوضاع عادی نیست. هادیان گفت که گزارش‌هایی که از اختلال به دستشان رسیده صحت دارد، اما موضوع فیلترینگ این شبکه اجتماعی در کارگروه تعیین مصادیق تعیین نشده، حکم قضایی هم برای آن صادر نشده یا به دست وزارت ارتباطات نرسیده. از آن‌طرف هم اپراتورها تایید می‌کنند که اختلال وجود دارد، اما اینکه اختلال عمدی باشد (فیلترینگ) مشاهده نکرده‌اند.
*** توپ فیلترینگ در زمین دولت
روز گذشته بعد از اینکه کلاب‌هاوس با اختلال مواجه شد، عده‌ای در این شبکه یک روم درست کردند که در آن چند عضو مسئول دولتی و مجلس هم حضور داشتند؛ مثلا جلیل محبی، معاون مرکز پژوهش‌های مجلس گفت که با دادستان کشور چک کرده و آنها دستوری برای این کار صادر نکرده‌اند.
بعد از او مجتبی رضاخواه، یکی از نماینده‌های مجلس هم گفت که این کار فقط برای این است که گروهی محدودیت درست کنند و بعد مظلوم‌نمایی کنند. او یک‌جورهایی به جهرمی انتقاد کرد که یعنی چه نمی‌داند و یعنی چه که صریح نمی‌گوید چه اتفاقی افتاده است. برخی از اعضای این روم که از قضا ۳ هزار شنونده هم داشت، از منتقدان داخلی دولت بودند که می‌خواستند بگویند دولت این کارها را برای افزایش طرفدارانش انجام داده است.
ولی این دیگر دور از ذهن به نظر می‌رسد که اعضای دولت مهم‌ترین تریبون یک ماه گذشته خودشان را به‌خاطر افزایش محبوبیت، فیلتر کرده باشند. به‌خاطر اینکه حرف زدن در این شبکه برایشان حداقل توانسته توجه‌های بیشتری جلب کند تا فیلترینگ آن. وزیر امور خارجه، رئیس سازمان انرژی هسته‌ای و رئیس بانک مرکزی در یک هفته گذشته نزدیک به ۲۴ هزار شنونده داشتند و بعید است حتی مظلوم‌نمایی بتواند این تعداد شنونده برایشان به دنبال داشته باشد. دیروز درحالی‌که همه فیلترینگ را گردن هم می‌انداختند، اپراتورها به متهم‌های اصلی تبدیل شدند. اما مشاور مدیرعامل همراه اول در همین روم گفت: «فیلترینگ خارج از کمیته تعیین مصادیق خلاف قانون است. فیلترینگ به ما ابلاغ نشده، واقعا هم هیچ اختلال عمدی‌ای رخ نداده، اختلال فنی هم ندیدیم.»
در ادامه، یکی دیگر از نماینده‌های مجلس هم توپ را به زمین دولت انداخت. مجتبی توانگر گفت: «نماینده‌های دولت درخواست کردهاند تا دستورجلسات کمیته تعیین مصادیق مجرمانه محرمانه شوند.» در این کمیته ۱۲ نفر عضو دارند که پنج نفر آنها عضو دولت، دو نفر عضو مجلس و بقیه نماینده نیروی انتظامی، دادستان و نماینده صداوسیما هستند.
اگر این ادعای مجتبی توانگر درست باشد، یعنی از این به‌بعد اگر تصمیمی درباره فیلترینگ یک شبکه گرفته شود، ما متوجه نظر وزرای اطلاعات، فرهنگ، دادگستری، علوم و آموزش‌وپرورش نخواهیم شد که آیا حامی فیلترینگ بوده‌اند یا نه. با این روش مانند اتفاقی که امروز برای کلاب‌هاوس افتاده، دیگر هیچ‌وقت مشخص نخواهد شد امضای آخر برای فیلترینگ اپلیکیشن‌ها را چه کسی می‌زند و چهره مخالف اصلی دیگر تا آخر پنهان باقی خواهد ماند.
*** همتی در شب آخر کلاب‌هاوس
در شب آخری که هنوز کلاب‌هاوس فیلتر نشده بود،رئیس بانک مرکزی در یک روم با حضور پدرام سلطانی، مجید شاکری، صادق الحسینی، علی مروی، علی صالحی و کارشناسان اقتصادی درباره چند مسئله مهم بانکی و بورسی حرف زدند.نکات مهم حرف‌های او را اینجا می‌آوریم.
* ارز: سال ۹۸ مشکل از افزایش نرخ بنزین شروع شد و افزایش قیمت بنزین به نرخ ارز شوک وارد کرد. اواخر همان سال نیز مباحث مرتبط با اف ای تی اف و ورود به لیست سیاه به عنوان شوک‌های سیاسی و روانی بر بازار ارز تاثیرگذار بود و لذا بعضا فشارها و عوامل سیاسی و بیرونی کار را از دست ما خارج کرد.
من که توانستم نرخ ارز را برای یک‌سال ۱۱تا۱۳هزارتومان حفظ کنم با نرخ ۱۵هزارتومان مواجه شدم یعنی در سال ۹۹ اتفاقات زیادی رخ داد که اثر منفی شدیدی بر نرخ ارز گذاشت،از جمله این اتفاقات،درخواست مکانیزم ماشه توسط آمریکایی‌ها بود که به‌رغم اینکه رای نیاورد ولی اثر منفی بر بازار ما گذاشت.همچنین ۱۸ بانک ما تحریم ثانویه شدند که همین امر انتظارات تورمی را به دنبال داشت.از فشارهایی که روی من بود خبر ندارید و سال ۹۹ بدترین سال از لحاظ فشار روی من بود.من بازارسازم و وقتی بازارساز ارزشش محدود شود چگونه می‌تواند بازار را مدیریت کند.
وضعمان خوب است و مطمئن هستم که بهتر می‌شود.از اول با ارز ۴۲۰۰موافق نبودم ولی ما تابع سیاست دولت هستیم و معلوم بود در توزیع مشکلاتی ایجاد خواهد شد.ظرف دو سال گذشته رشد کالاهای اساسی خیلی نبود از زمانی که در سال ۹۹ فاصله بین قیمت کالاهای اساسی در بازار با ۴۲۰۰تومان فاصله افتاد، مشهودتر شد.نگرانیم با پرداخت ارز ۴۲۰۰تومانی شوک دیگری در قیمت‌ها ایجاد شود.این سیاست در قانون بودجه هم آمده که اگر ارز ۴۲۰۰ برداشته شد، در قالب معیشتی به مردم یارانه داده شود.
* بورس و بازار سرمایه:فکر می‌کنم بانک مرکزی و شخص بنده در قضیه بورس مظلوم واقع می‌شویم.اصلا چرا باید رئیس کل بانک‌مرکزی با تغییرات نرخ بهره بین بانکی به بورس ضربه وارد کند یا حمایت کند. رئیس بانک مرکزی اصلا همچین قدرتی ندارد. ۷۱هزارمیلیارد تومان در اردیبهشت ۹۹ اضافه ذخیره بانک‌ها نزد بانک‌مرکزی بود و امروز به زیر ۲۰هزارمیلیارد رسیده یعنی تقاضای پول بالا رفته است.من اگر می‌خواستم مقاومت کنم کف نرخ بهره را به روی ۱۸ می‌آوردم. بانک‌مرکزی همراه بورس است و کمک می‌کند و الان ۵۰درصد سهم‌های بازار ارزنده هستند حتی با نرخ‌های پایین‌تر ارز.
*نرخ بهره بانکی:قبول دارم نرخ بهره عامل کنترل تورم است ولی الان شرایط افزایش آن فراهم نیست.من انگیزه‌ای ندارم نرخ بهره را بالا ببرم اما برخی می‌گویند از این هم پایین‌تر بیاوریم ولی وقتی تورم ۴۰درصد است و نرخ سود بانکی نهایت با تخلف بانک‌ها ۲۰درصد باشد کاهش نرخ بهره امکان‌پذیر نیست.سال ۹۹ به دلیل انتظارات تورمی و انتظار رشد صددرصدی نقدینگی، رشد پول به ۸۸درصد در مرداد رسید و پول‌ها سیال شد که نقش مهمی در افزایش نرخ ارز داشت.همچنین باعث شد انتظارات در بازار سهام هم بالا برود و آن زمان برخی سهم‌ها با ارز ۶۰هزارتومان تحلیل می‌شد. درباره نرخ بهره تصمیمی نگرفتیم ولی اگر بتوانم تورم را کنترل کنم نرخ بهره را پایین می‌آورم.
* اینستکس: اینستکس یک چیز فیک بود و بیشتر بازی بود و خود مسئولان آن چند بار عوض شدند و اعتقادی نداشتند بتوانند کاری کنند.
آزادسازی منابع مالی ایران در کره: هنوز اتفاقی در این زمینه رخ نداده است .بانک‌مرکزی ۱۱میلیارد دلار ارز در سال ۹۹ از منابع خودش تامین کرده است ولی اطلاعاتی مطرح نمی‌کنیم.اگر ۷میلیارددلار آزاد نشود اتفاق بدی برای ما نمی‌افتد و منابع خود را داریم ولی حق ماست.
* صادرات: روزانه ۳۰۰ الی ۴۰۰ میلیون دلار ارز در سامانه نیما عرضه می‌شود و گردش مالی این سامانه حدود ۸۰میلیارد دلار بوده است.اینکه کسی ارز نیما را نمی‌خرد من مقصر نیستم. ما هیچ‌وقت صادرات را سرکوب نکردیم.تاکنون حدود ۱۵میلیارد دلار واردات در مقابل صادرات انجام شده است.بانک مرکزی مانع صادرات و مخالف بخش‌خصوصی نیست و پیش‌بینی می‌کنیم امسال حجم صادرات افزایش پیدا کند.اگر از من پرسیده بودند حتما FATF را تایید می‌کردم ولی من صاحب نظر نیستم و جای دیگر باید تصمیم بگیرند.
* صادرکننده‌های کارتن‌خواب:۲۵۰نفر داشتیم که صادرکننده واقعی نبودند و قانون هم گفته اینها را بررسی کنیم و ۶.۵میلیارد دلار ارز را به کشور وارد نکردند.بعدا فهمیدیم نه آدرس درست داشتند و نه کارت بازرگانی درستی داشتند و از بین این ۲۵۰نفر، ۷۰نفر را خود قوه قضائیه اعلام کرد که از افراد بسیار تهیدست کارت بازرگانی گرفته بودند و ۳۰نفرشان هم الان دستگیر هستند.
توضیحات
*
توضیحات
*
