صندوق توسعه ملی نامزد نجات بورس
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | یک: حسن قالیباف اصل، رئیس سازمان بورس به مجلس احضار شده است. این خبر را دیروز سید کاظم موسوی نایب رئیس دوم کمیسیون اقتصادی اعلام کرده وگفته: «برای روز سه‌شنبه حسن قالیباف اصل را برای پاسخگویی به مجلس احضار کردیم. امیدوارم ایشان پاسخ‌های
قانع کننده‌ای به نمایندگان بدهند، مردم فعلا به سرمایه‌گذاری‌هایی که تا الان در بورس انجام می‌دادند، ادامه ندهند.»
البته دیروز اظهار نظری هم از محسن علیزاده، عضو ناظر مجلس در شورای‌عالی بورس در بعضی کانال‌ها منتشر شد که گفته بود کسی رئیس سازمان بورس را دعوت نکرده و اگر کسی قرار باشد مورد سوال قرار بگیرد وزیر اقتصاد است تا سلسله مراتب رابطه دولت و مجلس رعایت شود. در عین حال این جمله نایب رئیس کمیسیون اقتصادی که مردم فعلا در بورس سرمایه‌گذاری نکنند هم در نوع خود جالب است در حالی که همواره در ماه‌های اخیر عکس این موضوع را شاهد بودیم و اساسا دلیل ریزش‌های اخیر هم روی‌گردانی مردم از ادامه سرمایه‌گذاری در بورس است.
این در حالی است که در روزهای اخیر تلاش‌هایی شده بود تا با حمایت هماهنگ سهامداران حقوقی اوضاع بازار سرمایه سامان پیدا کند که نشد. دیروز اوضاع از روزهای قبل به مراتب وخیم‌تر هم شد و در مجموع در پایان ساعات معاملات ۳۲۱ نماد منفی داشتیم و فقط ۱۶ نماد مثبت. ۱۳ نماد هم بدون تغییر ماندند. شاخص‌کل هم با یک ریزش ۴۰ هزار واحدی تا یک میلیون و ۶۰۷ هزار واحد پایین آمد. یعنی الان در یک قدمی از دست رفتن کف حمایت ۱٫۶ میلیون واحدی قرار داریم که چند روز پیش واعظی رئیس دفتر رئیس‌جمهور از آن صحبت کرده بود.
* دو: آخرین راه‌حلی که دست‌اندرکاران سازمان بورس برای احیای بازار سرمایه دنبال آن هستند انتقال یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی برای تثبیت بازار است. ایده‌ای که البته از همین حالا با مخالفت‌های سفت و سختی مواجه شده. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار دیروز اعلام کرد: «شخص وزیر اقتصاد به طور جدی پیگیر نهایی شدن انتقال یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار است.
مسئولان به طور جدی در حال پیگیر این موضوع هستند، فقط هنوز ابلاغیه‌ای در این خصوص به سازمان بورس ارسال نشده است.در روزهای آتی در انتظار ابلاغیه هستیم. سازمان بورس مدتی طولانی است که پیگیر این موضوع است و قطعا اجرای این مصوبه در شرایط فعلی بازار برای بازارگردانی مداوم همه نمادها و افزایش نقدشوندگی بازار اتفاق بسیار خوبی است.»
دیروز قاسم صادقی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با بورس نیوز گفته بود اگر این اقدام انجام شود حجم بالایی به بورس وارد می‌شود و با مدیریت هوشمندانه و حمایت درست می‌تواند به تعادل بازار کمک کند. به گفته او ضعف حمایت‌ها قبلی این بوده که فقط از چند نماد خاص و در زمان نامناسبت حمایت صورت گرفته. در صورتی که به پیش‌گشایش‌ها توجه شود و از حدود ۷۰۰ شرکت در ۷۰ تا ۸۰ شرکت در این زمان حمایت صورت بگیرد بازار به تعادل می‌رسد.
* سه: حالا سوال اینجاست که آیا با انتقال یک درصد منابع صندوق توسعه ملی موافقت می‌شود؟ چون بعضی مخالف هستند و می‌گویند این منابع حاصل از فروش نفت‌وگاز کشور در سال‌های متمادی بوده و به عموم مردم تعلق دارد و نه فقط سرمایه‌گذاران در بورس. از طرفی تا همین چندی پیش وزیر بهداشت گلایه داشت که از یک میلیارد یورو منابع صندوق توسعه ملی که قرار بود صرف مبارزه با کرونا شود فقط ۳۰ درصد آن تخصیص یافته و از مابقی خبری نیست.
از سوی مقابل هم کارشناسان می‌گویند معضل بورس می‌تواند کل اقتصاد کشور را درگیر کند و برداشت از صندوق توسعه ملی در این شرایط به معنی تامین منافع فقط یک عده خاص نیست. در مورد اینکه رقم کل موجودی صندوق توسعه ملی چقدر است هیچ آمار دقیقی وجود ندارد اما در سال ۹۸ گفته شده بود یک میلیارد دلار ورودی این صندوق بوده. در سال‌های قبل اما روال کار اینطور بود که هر سال ۲۰ درصد منابع حاصل از فروش نفت و‌گاز روانه این صندوق می‌شد اما در سال‌ها اخیر با محدودیت‌های فروش نفت و گاز این درصد به میزان قبل توجهی کاهش پیدا کرده است.
در مجموع اگر آنطور که صندوق بین‌المللی پول در سال ۲۰۱۹ تخمین زده بود منابع صندوق توسعه ملی ۱۰۰ میلیارد دلار هم باشد یک درصد آن یک میلیارد دلار و معادل ۲۴ هزار میلیارد تومان می‌شود. حالا دیروز ارزش صف‌فروش کل نمادها ۱۵ هزار میلیارد تومان بود. یعنی اگر این مبلغ به بورس انتقال پیدا کند می‌تواند در یک چشم به هم زدن کل صف فروش همه نمادها را ببلعد و واقعا کسانی که تمایل به ادامه سرمایه‌گذاری در بورس دارند باقی بمانند.
