صاحبخانهها امسال غافلگیر می‌شوند؟
روزنامه هفت صبح | دولت خیلی جدی دنبال ایده‌ای عملی است تا مستاجران تابستان امسال کمتر سختی بکشند؛ با این حال وقتی روز یکشنبه، مصوبه تایید شده توسط سران سه قوه بیرون آمد، بعضی مستاجران متن آن را با مصوبه سال‌های پیش مقایسه کردند و با لب‌ولوچه آویزان توی دلشان گفتند هیچ تفاوتی ایجاد نشده است.
از این طرف صاحبخانهها نفس راحتی کشیدند و لابد الان پیش خودشان خیال می‌کنند می‌توانند همان کاری را انجام دهند که در سال‌های قبلی می‌کردند و با طرح یک ادعای ساده درباره قصد تعمیر، فروش و… مستاجر را دک کنند و دنبال مستاجر جدید و قرارداد جدید و رقم بالاتر باشند. اجازه بدهید توجه شما را به بخش مهم و غیرقابل انکار ماجرا جلب کنیم. جایی که روی تغییر ضمانت‌های اجرایی مصوبه حمایت از مستاجران متمرکز شده است و باعث می‌شود برخلاف سال‌های قبل صاحبخانهها با سادگی نتوانند روحشان را به‌شیطان بفروشند.
یک: در مصوبه ستاد سران قوا، آمده قرارداد مستاجران به‌صورت خودکار، یک‌سال تمدید می‌شود. این مورد در سال‌های قبل هم وجود داشت. در سال‌های قبل هم میزان افزایش نرخ اجاره‌بها در تهران و شهرهای بزرگ ۲۵درصد و در شهرهای دیگر ۲۰درصد بود که این شرط را امسال نیز شاهد هستیم.
اما اجازه بدهید روی سخنان رستم قاسمی، وزیر راهوشهرسازی زوم کنیم؛ جایی که می‌گوید ضمانت اجرایی مصوبه جدید دستگاه قضایی است. یعنی اگر صاحبخانه بدون رعایت یکی از آن شرایط اعلام شده گفت بلند شوید، شما به‌حکم و پشت‌گرمی قانون می‌توانید سرجایتان بمانید. صاحبخانه هم برای دریافت حکم تخلیه راهی جز مراجعه به شورای حل اختلاف ندارد.
دو: قرار است مرجعیت صدور کد رهگیری و سامانه رهگیری به وزارت راهوشهرسازی منتقل شود. به این ترتیب از این پس تمام معاملات مسکن شامل قراردادهای اجاره باید با کد رهگیری ثبت شود تا قابل پیگیری باشند. به‌گفته وزیر ثبت نشدن اجاره‌نامه برای تمدید بین موجر و مستاجر تخلف است.
همچنین اگر کد رهگیری در سامانه اسکان و املاک ثبت نشود خانه خالی محسوب می‌شود و بر اساس قانون مشمول مالیات خواهد شد. صاحبخانه‌ای که می‌خواهد شکایت خود را از مستاجر نزد دستگاه قضایی و شورای حل اختلاف ببرد، بدون کد رهگیری دستش کوتاه است. رابطه بعضی صاحبخانهها با صدور و دریافت کد رهگیری، مثل رابطه جن و بسم‌الله است.
سه: بعضی صاحبخانهها تصور می‌کنند امسال می‌توانند مانند قبل ادعا کنند قصد فروش خانه را دارند یا می‌خواهند در آن دست به‌تعمیرات بزنند. اگر به‌عنوان مستاجر با چنین ادعایی روبه‌رو شدید، می‌توانید سرجایتان بمانید. طبق قانون مالک موظف است اول خانه را بفروشد و تنها پس از ثبت قرارداد فروش در سامانه ثبت معاملات املاک و صدور کد رهگیری توقع صدور حکم تخلیه را داشته باشد.
در صورتی که اطلاعات فروش ملک در سامانه املاک و اسکان ثبت نشده باشد، حکم تخلیه صادر نخواهد شد. سال‌های قبل همچنین اگر مالک ادعا می‌کرد قصد تعمیر و بازسازی ملک را دارد، می‌توانست شانس خود را برای دریافت حکم تخلیه امتحان کند اما امسال حکم تخلیه بر اساس ادعای تخریب، بازسازی یا تعمیر صاحبخانه تنها در صورتی صادر می‌شود که مالک نسبت به اخذ پروانه ساختمانی از مراجع ذی‌ربط اقدام کرده باشد.
در صورتی که مالک بگوید به‌‌خاطر ازدواج فرزندش و سکونت زوج جوان در واحد دنبال حکم تخلیه است، باید به مرجع قضایی مراجعه کند و یک سری اسناد و مدارک ارائه دهد. ادعا درباره نیاز به سکونت خود مالک هم تنها به‌شرطی قابل اثبات است که او در همان شهر، تنها همین یک ملک را داشته باشد و بتواند نیاز خود را به تایید شورای حل اختلاف برساند.
چهار: امسال ملاک رسیدگی و بررسی حقوقی اختلافات اجاره بین مالک و مستاجر در شوراهای حل اختلاف، ثبت اطلاعات در سامانه املاک و اسکان است. تنها در صورتی که مالک کد رهگیری داشته باشد می‌تواند شکایت کرده و انتظار داشته باشد، پرونده ظرف مدت حداکثر یک‌ماه بررسی و برای آن رای صادر شود. تنها یک بند از مصوبه به‌نفع مالکان است. آنها در صورتی که بتوانند اثبات کنند مستاجر در طول سال گذشته، خودش را مقید به پرداخت اجاره نمی‌دانسته و این کار را به‌طور شلخته و نامنظم انجام داده، شورای حل اختلاف برایش حکم تخلیه صادر خواهد کرد.
