شوک به طرابلس؛ در لبنان چه خبر است؟
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی | یک: صبح پنجشنبه خبر کشته شدن یکی از معترضان طرابلس در شمال لبنان، همه را در شوک فرو برد. عمر طیبا تنها ۲۹سال داشت و یکی از کسانی بود که از هفته گذشته به خاطر فشارهای اقتصادی به معترضان پیوسته بود. در سالهای اخیر این سومین بار است که یک تظاهرات در لبنان تا آنجا پیش میرود که به شلیک و کشته شدن کسی بیانجامد.
* دو: ماجرا از آنجا شروع شد که با شروع ماه ژانویه محدودیتهای رفت و آمد در لبنان شکل گرفت. ویروس کرونا در سراسر جهان وضعیت مشابهی را ایجاد کرده اما برای کشوری که با فروپاشی اقتصادی روبهروست و دولت تقریبا قدرتی ندارد، این اوضاع به ورشکستگی وسیع اقتصادی انجامیده است.
در میان تظاهرات کنندگان در شهر طرابلس که از چهارشنبه شب به خیابانها آمدهاند بیش از ۲۲۶نفر زخمی وجود دارد که ۹نفر از آنها نیروهای امنیتی و بقیه از میان معترضان هستند.
* سه: طرابلس یکی از فقیرترین شهرهای لبنان است که بیش از هفتاد درصد ساکنانش زیر خط فقر زندگی میکنند. عمر طیبا نانوای فقیری بود که در بدرقه معترضان به خاک سپرده شد. خواهر او به خبرنگار روزنامه اسپانیایی الپاییس میگوید که نیروهای امنیتی اجازه مداوای برادرش را نداده بودند و حالا هم گزارش پزشکی از وضعیت او به دست خانوادهاش نرسیده است.
* چهار: دولت لبنان میگوید در زمانی که معترضان در پی حمله به ساختمال دولتی بودهاند اجازه شلیک مستقیم را صادر کرده است. آوریل گذشته، فواز فواد ال سامان، معترض ۲۶ساله، بر اثر جراحات وارده در درگیری با ارتش درگذشت. این سومین مرگ مربوط به اعتراضات سراسری بود که از اکتبر ۲۰۱۹ آغاز شد.
معترضان لبنانی در شهر شمالی طرابلس در چهارمین روز از اعتراضات، دوربینهای نظارتی را درهم شکستند و سطلهای زباله را به آتش کشیدند. این اعتراضها همزمان با افزایش خشم عمومی نسبت به نحوه مدیریت بیماری همهگیری کرونا انجام شده است.
* پنج: طرابلس کانونهای جنبش بیسابقه اعتراضی در اکتبر ۲۰۱۹ علیه طبقه حاکم متهم به فساد و بیکفایتی بود. به نوشته یورونیوز لبنان در حال حاضر بدترین بحران اقتصادی خود را از زمان پایان جنگ داخلی (۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰) تجربه میکند که این بحران با شیوع ویروس کرونا ابعاد گستردهتری گرفته است و قشرهای مختلف جامعه را به زیر خط فقر کشانده است.
پس از سهشب درگیری خشونتآمیز در طرابلس که منجر به کشته شدن یک نفر و زخمی شدن بیش از ۳۰۰ نفر شد، امروز بار دیگر مردم به خیابانها آمدند و مقابل خانههای برخی از شخصیتهای سیاسی تجمع کردند که ارتش مانع از ورود آنها به خانه این افراد شد. عمر قرهانی، پدر شش فرزند که بیکار است، به خبرگزاری فرانسه گفت:
«میخواهیم خانه همه آنها را به همان شکلی که قلب ما را سوزاندند بسوزانیم.» تنشها به طور مداوم در طرابلس افزایش یافته است و نیروهای دولتی نیروهای کمکی خود را در سطح شهر مستقر کردهاند. سازمان ملل متحد میگوید در حال حاضر نیمی از جمعیت لبنان زیرخط فقر و یک چهارم همین افراد زیر خط مطلق فقر زندگی میکنند.
* شش: دولت برخی از کمکهای مالی را به ۲۳۰هزار خانواده ارائه میدهد، اما نیمی از جمعیت ۶میلیون نفری در زیر خط فقر زندگی میکنند و تقریباً یک چهارم آنها در فقر شدید بهسر میبرند. پنجشنبه شب خبرگزاری ملی «ان ان ای» لبنان، گزارش داد که تظاهرات کنندگان قصد داشتند به داخل ساختمان شهرداری نفوذکرده و بمب بنزینی و سنگ به سمت پلیس ضد شورش در بیرون پرتاب کنند. در این گزارش آمده است که پلیس از آبپاش و گاز اشکآور برای پراکنده کردن آنها استفاده کرد. بر اساس ویدئوهای منتشر شده در فضای مجازی صدای شلیک گلوله یک بار دیگر در طرابلس به گوش رسیده است.
* هفت: دولت در لبنان عملا ورشکسته شده است و قدرتی برای کنترل مسائل ندارد. بعد از انفجار بندر بیروت، حسن دیاب نخست وزیر این کشور استعفا داد و از آن موقع تا امروز این کشور فقط رئیسجمهور دارد. سعد حریری مایل است تا بار دیگر این سمت را به دست بگیرد و به زودی به پاریس میرود تا آخرین راهنماییها را از مکرون که شخصا به دنبال اصلاحاتی در لبنان به راه افتاده، دریافت کند.