شورش مرغ علیه شاخص‌های پنج ساله اقتصاد
روزنامه هفت صبح | اخبار مربوط به بازار مرغ واقعا سروشکل کلافه‌کننده‌ای به خود گرفته است. پارسال هم اوضاع برهمین روال بود و مدام درباره گرانی مرغ خبر می‌خواندیم اما امسال از روز اول اوضاع شدت پیدا کرده و قیمت مرغ رسما آزاردهنده شده است. تشکیل صف‌های بلند برای دریافت مرغ با نرخ دولتی، اعمال محدودیت‌های گسترده برای فروش و عرضه مرغ و تشکیل قرارگاه ساماندهی بازار مرغ به‌‌تنهایی می‌تواند وضعیت را شرح دهد.
اما دیروز سایت فرارو ویدئویی از یک مرغداری منتشر کرد که در آن ادعا شده مرغداری با حمله مردم روبه‌رو شده است. در حالی که گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد کشور در تولید مرغ با کمبود روبه‌رو نیست، به‌نظر می‌رسد ایراد کار بازار این محصول را باید در جایی دیگر جست‌وجو کرد. چیزهایی مثل دلالی و واسطه‌گری اما اگر جزو آن دسته افراد هستید که اعتقاد دارند رسانه‌ها و مردم الکی شلوغ می‌کنند، این گزارش می‌تواند نشان دهد داستان از چه قرار است.
*** تفاوت قیمت مصوب مرغ و نرخ مرغ تفکیک شده
قیمت مصوب مرغ در حال حاضر ۲۴هزار و ۹۰۰تومان اعلام شده است. این عدد قبلا ۲۰هزار و ۴۰۰تومان بود اما در ۱۲فروردین ماه قرارگاه ساماندهی مرغ کشور متشکل از مقامات صنفی، دولتی و سایر نهادهای مسئول تصمیم گرفتند با افزایش چهار هزار و ۵۰۰تومانی قیمت مرغ موافقت کنند. از آن روز تا حالا چند تصمیم دیگر هم گرفته شد.
مثلا در اطلاعیه‌ای اعلام شد فروش و عرضه مرغ به‌صورت قطعه‌بندی یا طعم‌دار شده ممنوع است. کسانی که این تصمیم را گرفته‌اند هدف‌شان مدیریت عرضه مرغ بوده است. چرا؟ چون متوجه شده‌‌اند مرغی که باید به‌شکل عادی با قیمت کیلویی ۲۴هزار و ۹۰۰تومان به بازار بیاید، وسط راه سرش را کج می‌کند تا در تولیدی‌های مرغ بسته‌بندی به‌صورت تفکیک شده با قیمت‌های کیلویی ۷۰ تا ۹۰هزار تومان عرضه شود. می‌بینید تفاوت از کجا تا کجاست؟ اگر مشکل درست شناسایی شده باشد و مسئولان موفق شوند با جلوگیری از عرضه مرغ به‌صورت قطعه‌بندی بازار را کنترل کنند، باید برای‌شان کارت صدآفرین بفرستیم.
*** شورش مرغ علیه شاخص‌های اقتصادی
قیمت گوشت سفید همیشه کمتر از قیمت گوشت قرمز است. سال‌های زیادی این رابطه وجود داشته و خیال خریداران بابت بودجه‌بندی راحت بود. سال ۹۵ یعنی قبل از اینکه دلار دست به یاغی‌گری بزند و چیزاهایی در اقتصاد ایران آسیب ببینند، قیمت مرغ در گزارش‌های رسمی هفت هزار و ۵۰۰تومان بود.
در آن سال یک کیلو گوشت قرمز گوسفندی یا گوساله حدود ۳۶هزار تومان بوده است. یعنی یک کیلو گوشت قرمز تقریبا پنج برابر قیمت گوشت مرغ ارزش داشته. همین نسبت و تناسب در سال‌های بعد هم به‌چشم می‌خورد. مثلا در سال ۹۶ یک کیلو گوشت به‌طور رسمی ۴۱هزار تومان و یک کیلو گوشت سفید هفت هزار و ۷۰۰تومان بود.
یک سال بعد گوشت قرمز حدود دو برابر گران می‌شود و به ۹۵هزار تومان در هر کیلو می‌رسد، از آن طرف هم شاهد افزایش قیمت مرغ تا ۱۴هزار و ۸۰۰تومان هستیم. با این حال همچنان یک کیلو گوشت قرمز تقریبا شش برابر قیمت یک کیلو مرغ ارزش دارد. در سال ۹۸ این فاصله بیشتر می‌شود و تقریبا به هفت برابر می‌رسد.
پارسال در حالی که مرغ مدام بازی درمی‌آورد و از کمبود حرف می‌زدیم باز هم قیمت رسمی گوشت قرمز ۱۲۵هزار تومان ثبت شده و شاهد ثبت عدد ۲۳هزار تومان به‌عنوان قیمت رسمی مرغ بودیم. یعنی هر کیلو گوشت قرمز پنج برابر یک کیلو گوشت قرمز ارزش داشته است. امسال هنوز کار به اعلام آمارهای رسمی نرسیده اما بررسی بازار نشان می‌دهد اگر متوسط قیمت یک کیلو گوشت قرمز را حدود ۱۵۰هزار تومان در نظر بگیریم، قیمت یک کیلو مرغ در بازار (نه نرخ رسمی و مصوب) حدود ۴۰ تا ۵۰هزار تومان است.
با این حساب متوجه می‌شویم در همین روزهای سپری شده از سال جدید قیمت مرغ که می‌توان آن را جایگزین گوشت قرمز در نظر گرفت، ناگهان علیه تمام معادلات اقتصادی بازار شوریده و در حال حاضر یک سوم گوشت قرمز قیمت دارد. پس اگر قرارگاه ساماندهی بازار مرغ با اعمال برنامه‌های نظارتی موفق شود قیمت این محصول را کنترل کند، در خوشبینانه‌ترین حالت احتمالا باید مرغ را با قیمت کیلویی ۳۰هزار تومان خریداری کنیم.
