شش نکته طلایی درباره خرید سهام عرضه اولیه

روزنامه هفت صبح | یک: خرید سهام عرضه اولیه مورد استقبال سهامداران خرد است و توصیه می‌شود افرادی که به‌تازگی با بورس آشنا شدند و مایلند سرمایه‌گذاری مستقیم در این بازار را تجربه کنند، در گام‌های نخست با خرید عرضه اولیه سهام شرکت‌ها حضور در این بازار را تجربه کنند.

* دو: خرید سهام عرضه اولیه معمولا به مبلغ پایینی برای سرمایه‌گذاری نیاز دارد، اما افراد با توجه به اینکه در کدام گروه از گروه‌های سه‌گانه سهامداران قرار می‌گیرند می‌توانند بازدهی قابل توجهی از این سهام به‌دست بیاورند.

* سه: اگر افراد بدانند در کدام ‌یک از گروه‌های سه‌گانه سهامداران قرار دارند به راحتی می‌توانند درباره مدت‌زمان نگهداری سهام خود تصمیم‌گیری کنند. گروه نخست، سهامداران کوتاه‌مدت هستند. این افراد، به پول خود نیاز دارند بنابراین دوره نگهداری سهام برای آنها چندان طولانی نیست. به این افراد توصیه می‌شود در اولین زمان ممکن یعنی پس از آنکه صف خریداران سهام کم شد یا پس از متعادل شدن سهم و شکستن صف خرید، سهم خود را بفروشند.

رسیدن به این تعادل پس از چند روز از عرضه اولیه رخ می‌دهد. البته مدت زمان آن، در سهم‌ها و شرکت‌های مختلف باتوجه به ارزنده بودن سهم و خوشبینی بازار نسبت به آن متغیر خواهد بود. گروه دوم، سهامداران میان‌مدت هستند. این افراد تا چند ماه به پولی که در عرضه‌های اولیه سرمایه‌گذاری کرده‌اند نیاز ندارند. به این گروه از افراد پیشنهاد می‌شود حداقل سه‌ماه سهام عرضه اولیه خود را نگهداری کنند. در این زمان معمولا سهامداران از رشد ثانویه‌ای بهره‌مند می‌شوند.

پس از آن نیز با بررسی دوباره سهم خود، درباره نگهداری برای یک دوره دیگر یا فروش تصمیم‌گیری کنند. افرادی که مازاد سرمایه خود را بدون اینکه به آن نیاز داشته باشند به بورس آورده‌اند، در گروه سوم قرار می‌گیرند. این گروه، سهامداران بلندمدت هستند که خرید سهام را با دید سرمایه‌گذاری نگاه می‌کنند. به این گروه از سهامداران پیشنهاد می‌شود سهام خود را حداقل یک ‌سال نگهداری کنند و به آن اجازه رشد دهند. تجربه بازدهی عرضه‌های اولیه سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ به‌خوبی می‌تواند این توصیه را تقویت کند.

* چهار: در دو سال ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ بیش از ۴۰شرکت برای نخستین‌بار در بورس اوراق بهادار عرضه شدند. بررسی بازدهی عرضه اولیه‌های سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ نشان می‌دهد همین سرمایه‌گذاری‌های به‌ظاهر اندک نیز می‌توانند بازدهی قابل توجهی برای سهامداران داشته باشند. به‌طور نمونه عرضه اولیه شرکت کشاورزی مکانیزه اصفهان کشت در سال ۱۳۹۷ پس از یک سال، بازدهی بیش از هزار درصدی را برای سهامداران به همراه داشته است.

حتی افرادی که در بازه زمانی کوتاه‌تری سهام عرضه‌های اولیه را نگهداری کرده بودند نیز از بازدهی آن منتفع شدند. به‌طور نمونه حضور در عرضه اولیه شرکت ذوب روی اصفهان در سال ۱۳۹۸ و نگهداری سهام این شرکت فقط به مدت یک ماه، به معنای بازدهی ۱۵۲درصدی برای سهامداران آن بوده است.

* پنج: با وجود بازدهی متفاوت در بازه‌های زمانی مختلف باید ببینیم موقعیت مناسب برای نگهداری سهام‌ عرضه اولیه چه مدت است. همانطور که خرید سهام در زمان مناسب به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک معامله‌گر خوب محسوب می‌شود، فروش و خارج شدن در قیمت مناسب نیز جزو تصمیم‌های مهم یک سرمایه‌گذار است. با این حال پاسخ به این پرسش، چه درباره عرضه اولیه‌ها و چه درباره دیگر انواع سهام، بسیار دشوار است و دانش بورسی بالایی را می‌طلبد زیرا مهم‌ترین ویژگی بازار سرمایه پیش‌بینی آینده است.

* شش: رشد سهام عرضه اولیه به دلایل گوناگونی از جمله کشف قیمت مناسب، رفتار سهامدار اصلی و همچنین فضای کلی بازار نسبت به این قبیل عرضه‌ها وابسته است و مجموعه این عوامل موجب اقبال به شرکت در عرضه اولیه و بازدهی بالای سهام‌های عرضه اولیه است. با این حال، بررسی ریز بازدهی‌های سهام عرضه اولیه نشان می‌دهد سهام‌های عرضه اولیه نیز مانند دیگر سهام‌ها، روزهای مثبت و منفی زیادی را در میان‌مدت و بلندمدت به‌خود دیده‌اند، اما برآیند کلی آنها معمولا مثبت بوده است.

با توجه به رشد شاخص بورس و تحولات پر نوسان یک سال گذشته، رشدهای خوبی در عرضه اولیه‌های سال ۱۳۹۸ شاهد بودیم که بازدهی‌های بالای ۵۰۰درصد را نیز در مدت کمتر از یک‌سال به همراه داشته‌اند. با این وجود، خرید سهام‌های عرضه اولیه بعد از چندماه مانند دیگر انواع سهام، فقط با بررسی و تحلیل بنیادی آن سهم قابل توجیه است و بدون تحلیل نمی‌توان درباره خرید آنها توصیه خاصی مطرح کرد.