شبکه کودک؛ بی‌نشان و کم‌هیجان
روزنامه هفت صبح، مرجان فاطمی | به مناسبت روز جهانی کودک نقاط قوت و ضعف شبکه کودک را بررسی می‌کنیم. آیا این شبکه درحال حاضر عملکردی موفقیت‌آمیز دارد؟ امروز روز جهانی کودک است و طبیعتا انتظار داریم در چنین روزی شبکه کودک (پویا و نهال) ویژه‌برنامه‌های جذابی روی آنتن بفرستد.
طبق اعلام کنداکتور شبکه کودک، تا عصر روز دوشنبه، هیچ خبری از پخش ویژه‌برنامه نیست و چیدمان برنامه‌ها درست مثل روزهای گذشته انجام شده است. البته چند سال پیش محمد سرشار، مدیر شبکه کودک اعلام کرده بود که ۱۶مهر را به عنوان روز جهانی کودک قبول ندارد و طبق اعلام سازمان ملل متحد، روز بیستم نوامبر (۲۹ آبان) را به عنوان روز جهانی کودک می‌شناسد اما همان ۲۹ آبان هم معمولا اتفاق ویژه‌ای را در شبکه کودک شاهد نیستیم. حالا جدای از این مسئله، آیا به طور کلی، شبکه کودک اتفاق خاصی را در تلویزیون رقم زده است؟
*** موفق در گام اول
اولین پاسخی که می‌توان برای این سوال در نظر گرفت بدون شک «بله» است. تلویزیون به شبکه‌ای برای کودکان نیاز داشت و تا قبل از تاسیس این شبکه، خلأ آن به وفور احساس می‌شد. الان بچه‌ها در هر ساعتی از روز می‌توانند تلویزیون را روشن کنند و با برنامههای این شبکه سرگرم شوند. پس باید بگوییم که این شبکه در وهله اول موفق عمل کرده و حتی بدون در نظر گرفتن کیفیت آثار هم می‌توان نمره قبولی را برای آن درنظر گرفت اما جدای از بحث نمره قبولی، آیا می‌توانیم عملکرد شبکه کودک را مثبت ارزیابی کنیم؟ بیایید برای پاسخ این سوال، روی برنامههای این شبکه متمرکز شویم.
*** تعادل در پخش سریال جدید و قدیمی
تا چند وقت پیش در همین صفحه بارها به این مسئله انتقاد کردیم که شبکه کودک صرفا سریال‌های قدیمی پخش می‌کند و به آثار جدید جهان کاری ندارد. الان چند وقتی است که این مشکل تا حدودی حل شده. در حال حاضر مجموعه‌های «گروه نجات رباتیک»، «فرمانروایان دریایی»، «شهر اسباب‌بازی» و «رکاب‌زنان کوهستان» که به صورت روتین از این شبکه پخش می‌شوند، جزو سریال‌های کارتونی نسبتا جدید هستند که در فاصله میان سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ ساخته شده‌اند.
شاید جزو سریال‌های درجه یک جهان نباشند و تماشایشان هیجان خیلی زیادی برای کودکان نداشته باشد اما به‌هرحال همگی جدیدند و در سایت آی‌ام‌دی‌بی هم امتیازی بالاتر از سطح متوسط دارند. پس از این جهت هم می‌توانیم عملکرد این شبکه را موفق ارزیابی کنیم. البته باید به این نکته هم اشاره کنیم که در کنار سریال‌های جدید خارجی، کماکان مجموعه‌های قدیمی هم بخش زیادی از کنداکتور «پویا» و «نهال» را به خودشان اختصاص داده‌اند.
«ماجراهای نیلز»، «دیجیمون»، «آنه شرلی»، «شکرستان»، «رودرانر» و … جزو مجموعه‌های قدیمی تلویزیونی هستند که تا به حال بارها بازپخش شده‌اند اما هیچکدام آثار بی‌کیفیت و نازلی نیستند و به نظر می‌رسد برای مخاطبان کودک امروزی هم جالب باشند.
*** ضعف در برنامههای تولیدی
نقطه ضعف اصلی «شبکه کودک» به برنامههای تولیدی آن برمی‌گردد. در حال حاضر، برنامههای تولیدی این شبکه به «ململ» و «شب بخیر بچه‌ها» و «دورت بگردم ایران» خلاصه می‌شود. برنامه‌هایی که زیاد نتوانسته‌اند برند مهمی به حساب بیایند و مخاطبان کودک را به هیجان بیاورند. درواقع مشکل اصلی ، به کمبود و ضعف همین برنامههای تولیدی برمی‌گردد. هنوز هم برنامه‌هایی مثل «محله گل‌وبلبل» عمو پورنگ و «دوقلو‌ها»ی عموهای فیتیله‌ای و …
در شبکه دو ساخته می‌شوند و شبکه کودک به مرحله‌ای نرسیده است که برنامه مشابه اینها تولید کند یا روی دست آنها بلند شود. درست است که بودجه شبکه کودک به اندازه شبکه دو نیست و طبیعتا نمی‌توان انتظار داشت برنامههای پرخرج و درجه یکی تولید کند اما انتظار می‌رود حداقل بتواند به لحاظ برنامه‌سازی در حد و اندازه شبکه امید عمل کند.
*** خالی بودن کنداکتور آخر هفته
مشکل دیگر به خالی بودن کنداکتور آخر هفته و روزهای تعطیل برمی‌گردد. درحال حاضر فرقی میان جدول پخش این شبکه در روزهای هفته و آخر هفته‌ها نیست. در روزهای پنجشنبه و جمعه که کودکان تعطیل هستند و می‌توانند یک دل سیر برنامه تماشا کنند، ویژه برنامه خاصی پیش رویشان قرار نمی‌گیرد. تنها چیزی که کنداکتور آخر هفته را از سایر روزها متمایز می‌کند، پخش دو فیلم سینمایی است.
یکی پنجشنبه‌ها ساعت ۱۴ و دیگری جمعه‌ها ساعت ۱۴! طبیعتا اگر این فیلم‌های سینمایی جزو آثار جدید سینمای جهان بودند و پیش از این آنها را از تلویزیون ندیده بودیم می‌توانستیم پخش آنها را برگ برنده‌ای برای این شبکه بدانیم اما عملا چنین اتفاقی نمی‌افتد. در چند هفته گذشته، فیلم‌های «گربه چکمه پوش»، «بره ناقلا»، «لک‌لک‌ها» و … روی آنتن رفته‌اند که هرکدام از آنها را بارها و بارها دیده‌ایم. به طور کلی وضعیت شبکه کودک نسبت به سال‌های اول تا حدودی بهتر شده است اما امیدواریم خیلی زود با رفع این ضعف‌ها به جایگاه بهتری برسد.
