سه چهره اصلی طالبان چه کسانی هستند؟
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی | تا دو هفته قبل کسی از چهره رهبران طالبان خبری نداشت.گاهی صدای برخی از آنها شنیده میشد و تعداد محدودی از آنها،وقتی برای گفتوگو به دوحه، تهران یا استانبول میرفتند دیده میشدند. هنوز هم هیچکس تصویر درستی از ملامحمد عمر، اولین رهبر این گروه که کشته شده ندارد و تنها یک عکس مبهم از او منتشر شده ولی به نظر میرسد که رهبران طالبان از سایه بیرون آمدهاند و میخواهند چهره خود را بدون ترس به جهان نشان دهند. اما رهبران اصلی این گروه چه کسانی هستند و ما از آنها چه میدانیم؟
یک: هبتالله آخوندزاده: کمتر از یکسال پیش گفته میشد که مهمترین چهره طالبان با بیماری کرونا از دنیا رفته است.بعد از آن خبرهایی از سوی رسانههای افغانستان منتشر شد که میگفت در انفجاری در پاکستان این چهره مهم گروه طالبان کشته شده است. اما بعد مشخص شد که او در کویته مشغول و زنده است.
هبت الله آخوندزاده، مردی که تنها یک عکس از او در اینترنت وجود دارد و حالا خودش را آماده کرده تا رهبری کشورش را به دست گرفته و در قندهار ساکن شود، پشتون و از قبیله نورزایی است. بعد از مرگ ملااختر منصور در سال ۲۰۱۶، آخوندزاده رهبری گروه طالبان را رسما به دست گرفت. او احتمالا نزدیک به ۶۰سال دارد و لقبش«شیخ الحدیث» است که در دوره سلطه طالبان در دهه۹۰ میلادی بر افغانستان قاضیالقضات بوده و به عنوان مسئول دادگاههای نظامی طالبان و معاون رئیس دادگاه عالی فعالیت میکرده است.
این چهره پیش از اینکه رهبر گروه طالبان شود،بدون اینکه زندگی مخفیانهای داشته باشد، در شهرک «کوچلک» در نزدیکی شهر «کویته» مرکز ایالت بلوچستان پاکستان زندگی و در مسجد الحج «مسائل دینی» تدریس میکرده است.او صادرکننده فتواهایی است که این گروه بر اساس آن عمل میکنند.ایمن الظواهری،رهبر القاعده، او را «امیرالمومنین» خوانده و با او بیعت کرده است.
دو: سراج الدین حقانی: او بین ۴۱ تا ۴۸ سال دارد و از چهرههای جوان طالبان به حساب میآید و تجربه نسبتا کمی دارد. هیچ تصویر واضحی از او موجود نیست و آمریکا برای هر نوع اطلاعاتی از این فرد جایزه کلانی تعیین کرده است.او پسر جلال الدین حقانی از چهرههای مشهور مجاهدین علیه شوروی است و به همین خاطر توانسته برو و بیایی در گروه طالبان برای خودش را ه بیندازد.یک سال و نیم پیش مقالهای از جلال الدین در نیویورک تایمز در مورد گفتوگوهای آمریکا با طالبان منتشر شد که خشم بسیاری را برانگیخت.
او در این مقاله به اهمیت همکاری با همه گروههای افغان تاکید کرده و از کشورها خواسته بود تا بعد از خروج آمریکا از افغانستان به تامین صلح در این کشور کمک کنند. او یکی از معاونان اصلی هیبت الله آخوندزاده است و با سیستم امنیتی پاکستان روابط نزدیک و تنگاتنگی دارد.
گفته میشود که سراج الدین متولد پکتیا در افغانستان است.در دوران طفولیت خود پیش ملایی در روستای میوند در ولایت کندهار درسهای دینی فرا گرفت ودر نوجوانی به پاکستان شهرلاهور رفت و زیر نظر معلمان تندروی دینی مشغول ادامه تحصیل شد.
سه: عبدالغنی برادر: در بین ردههای بالا در طالبان عبدالغنی برادر از معدود کسانی است که واهمهای از حضور در فضاهای بینالمللی ندارد و چهرهاش آشناست.شاید مهمترین عکس او همانی است که در کنار پمپئو وزیرخارجه وقت آمریکا ایستاده است. او حالا در کابل است. متولد ارزگان و بزرگ شده قندهار که در مدارس دینی درس خوانده است. ملا عبدالغنی برادر در جریان مذاکرات آمریکا با گروه طالبان در دوحه، چهره اصلی این گروه بود. او از جمله بنیانگذاران طالبان و رئیس دفتر سیاسی این گروه است.
گفته میشود که ملا عبدالغنی برادر یکی از فرماندهان مورد اعتماد ملا محمد عمر بود که از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸ در زندانی در پاکستان به سر میبرد. پیروان گروه طالبان از ملا برادر به عنوان یکی از مغزهای متفکر این گروه یاد میکنند او در مدارس پاکستان مسائل دینی خوانده و مدتی در گروه طالبان جنگیده است. ملا برادر پس از سقوط امارت اسلامی طالبان، شورای کویته،مهمترین تشکل طالبان پس از سقوط این گروه را رهبری میکرد.
او از جمله کسانی بود که درسال ۱۹۹۴ گروه طالبان را بنیان کرد. گفته میشد که همسر او خواهر ملاعمر، اولین رهبر این گروه است و خواهر ملاعمر هم همسر ملاغنی برادر است.در زمان حمله آمریکا و متحدانش به افغانستان در سال ۱۳۸۰ او معاون وزارت دفاع طالبان بود. پس از سقوط گروه طالبان به دست آمریکا، او معاون محمد عمر رهبر وقت طالبان شد.