موسیقی سنتی رکورد‌دار بیننده در کنسرت‌های آنلاین
روزنامه هفت صبح، بهنام مظاهری | وقتی از موسیقی مردم‌پسند صحبت می‌کنیم خیلی‌ها شاید ذهنشان به سمت خواننده‌ها و گروه‌های پاپ نوپا برود اما حداقل در این ماه‌های کرونایی، برگزاری کنسرت‌های آنلاین ثابت کرد که موسیقی سنتی ایران و چهره‌های آشنایش همچنان بیشترین طرفداران را در بین ایرانی‌ها دارد. بحث بر سر اینکه چه کسی چندصدهزار نفر بیننده داشت و چه کسی بیشترین مخاطب را دارد، نیست. ماجرا این است که از ابتدای فروردین تا امروز که کنسرت‌های آنلاین کم‌کم پایشان را به خانه‌ها باز کردند، بیشترین اخبار و حاشیه و حتی بیننده آنلاین هم مربوط به خوانندگان سنتی بوده. چه کنسرت همایون شجریان، چه علیرضا قربانی، چه سالار عقیلی و حتی لایو اینستاگرامی کیهان کلهر(با اینکه حتی برایمان کمانچه نزد) هرکدام از بحث‌برانگیزترین و پرمخاطب‌ترین کنسرت‌های دو‌سه‌ماه اخیر بودند. ناگفته نماند که حتی از میان خوانندگان پاپ ایرانی هم علی زندوکیلی که موسیقی‌اش بر پایه موسیقی اصیل ایرانی است، بیشترین رکورد مخاطب را داشته.
این موضوع به‌راحتی می‌تواند ثابت کند که غالب مردم ایران همچنان طرفدار موسیقی اصیل ایرانی هستند و شاید خیلی از سالن‌هایی که برای خوانندگان نوپای پاپ پر می‌شود و سروصدا می‌کند، تنها دودلیل بیشتر نداشته باشد؛ یک اینکه ظرفیت سالن‌ها کم است و دو اینکه شاید تیم رسانه‌ای‌شان می‌تواند اخبار هنرمندانشان را بیشتر برجسته کند. ناگفته نماند که بسیاری از این خوانندگان طرفدارانی کم‌سن‌وسال دارند که با اصرار به‌همراه خانواده‌شان سالن خواننده‌هایی را پر می‌کنند که تنها افتخارشان کشیدن ۲۰۰۰نفر به اجرا با حربه‌های تبلیغاتی و حاشیه و جنجال است.
چندروز گذشته به جلسه‌ای دعوت شدم که موضوعش ایجاد یک جنجال خبری برای یکی از خوانندگان پاپ بود که مدتی است در عرصه موسیقی نبوده. مدیربرنامه این خواننده خیلی واضح بیان کرد که خواننده مذکور انسان بی‌حاشیه‌ای است و خودش اهل جنجال نیست. ما فکر کردیم برای جذب مخاطب باید برایش یک جنجال و حاشیه درست کنیم. این حاشیه اگر خیلی چیپ هم باشد مشکلی ندارد!
موسیقی ایران یا حتی موسیقی پاپ ایران آن چیزی نیست که روی اسلایدر سایت‌ها و شبکه‌های مجازی دیده می‌شود.
مخاطب واقعی وقتی مشخص می‌شود که کنسرت آنلاینی برگزار شود و تعداد مخاطبانش هم مشخص باشد. رکوردهای خوانندگان یا موزیسین‌های سنتی در چندوقت اخیر حداقل شاید این نکته را ثابت کرد که در ایران مخاطبان خاموش موسیقی بسیار بیشتر از آن هستند که فکر می‌کردیم. در یکی از گفت‌وگوهایم با یکی از تهیه‌کنندگان معروف این‌روزهای موسیقی پاپ، تمام تاکید آقای تهیه‌کننده روی سلد‌اوت خوانندگانش در یک‌سال اخیر بود.
سلد‌اوت یکی‌دو‌شب اجراهایی که مجموع جمعیتشان کمتر از ۱۰هزار نفر بود. آقای تهیه‌کننده به این نکته توجه نمی‌کرد که در همین تهران فقط ۱۲میلیون نفر به اجرای خوانندگانش نمی‌آیند! همین نکته می‌تواند ثابت کند که چقدر مخاطب سبک‌های دیگر موسیقی در ایران وجود دارد که هنوز خوراکی در موسیقی ایران پیدا نکرده‌اند. البته در بین خوانندگان پاپ هم هستند کسانی که بتوانند کنسرت‌های بزرگ برگزار کنند یا لایو‌های پر مخاطب داشته باشند اما مطمئن باشید هیچ‌کدامشان حداقل در دو یا سه‌سال اخیر به مارکت نیامده‌اند.
البته اگر جست‌وجو کنید، می‌بینید که فعلا رکورد‌دار کنسرت در ایران ماکان‌بند با ۴۳۳اجرا در دوسال گذشته است. اما نکته همان است که گفتیم. این کنسرت‌ها اغلب با جمعیت‌های کم پر می‌شود و بسیاری از مخاطبان‌شان هم در اغلب کنسرت‌ها هستند. یعنی برای مثال یک طرفدار ماکان‌بند بلیت اکثر کنسرت‌های گروه مورد علاقه‌اش را تهیه می‌کند. اما واقعا اگر قرار باشد مثلا در استادیوم آزادی کنسرتی برگزار شود، خود شما فکر می‌کنید ماکان‌بند آنجا را پر می‌کند یا مثلا همایون شجریان؟ شاید قبول داشته باشم که در شب اول هردوی آنها آزادی را پر کنند اما اگر قرار باشد به مدت یک‌هفته این اجرا روی صحنه باشد، خواهید دید که از شب اول به بعد ماکان‌بند بلیت‌هایش کمتر فروخته خواهد شد.
* پی‌نوشت: چندهفته پیش درباره خداحافظی امیر تتلو از موسیقی مطلبی را در همین روزنامه کار کردم و در آن اشاره کردم که این خداحافظی‌ها عمدتا پایدار نیست و بعد از مدتی دوباره تبدیل به سلام‌علیک خواهد شد. خبرها حاکی از آن است که تتلو دوباره بعد از تنها یکی‌دوهفته حرفش را پس گرفته و مشغول تولید آهنگ جدید است.
