زوال طبقه متوسط
روزنامه هفت صبح، کمال بردبار | امروز عصر، نامزدهای جشنواره فیلم اعلام خواهند شد و جشنواره، فردا با اعلام برگزیدگان پایان خواهد پذیرفت. جشنوارهای که در دل بحرانها و تحریمها زاده شد و در نهایت به یک جشنواره استاندارد و در روال سالهای قبل بدل شد. جشنوارهای که گذشته از اجرا و استقبال، محلی برای پوست اندازی کامل سینمای ایران بود.
فیلمسازانی تازه نفس که از راه رسیدند و در سالهای آینده شاکله سینمای ما را تشکیل خواهند داد. با مضامین خاص مورد علاقهشان. با اصرار سرگیجهآورشان در به تصویر کشیدن انواع دیگر زیستن، متمایز از آنچه در رسانههای رسمی تبلیغ میشود. با کششی افراطی به نمایش عصبیت و نارضایتی و به تصویر درآوردن مطرودین و دوزخیان. سینمای خود ویرانگری.
در جشنواره امسال شاهد مرگ طبقه متوسط بودیم. طبقه متوسط، کارمندان و دانشجویان و معلمان از سینما حذف شدند. دیگر سعادتآباد و پالیزی و میرداماد و آپارتمانهای با آشپزخانه اوپن لوکیشن فیلمها نیست. دیگر مردان میانسال خوشپوش با سیخ کباب در دست و سر منقل با همدیگر مکالمات شیطنت آمیز انجام نمیدهند و زنان دیگر از اصرارشان بر مهاجرت به خارج از کشور دم نمیزنند.
ملودرامهای طبقه متوسط به ناگهان از عرصه سینمای ایران محو شدند. حالا این طبقه فرودست و زندگیهای زیرزمینی است که با شیوههای مبالغه آمیز و اگزوتیک روی پرده سینما نقش میبندند. قمارخانهها، آشپزخانههای پخت شیشه، کشتارگاهها، دالانهای تو درتو، پستوهای حراج دلار، بساطهای مصرف مواد و عرق خوری و شرط بندی.
طبقه متوسط به همین سادگی از پرده سینمای ایران رخت بر بست. ماجرایی که سعید روستایی کلید زده بود با هومن سیدی و حالا محمد کارت و عباس امینی و بقیه رفقا، سینمای آینده ایران را تسخیر کرده است. روستا و شهرهای کوچک هم به پرده سینما بازگشتهاند و خیابانهای لوکس شمال شهر تهران را به شکل کامل محو کردهاند. این موج حاصل چه فرایندی است؟حوادث سالهای ۹۶ و ۹۸ چقدر در این اتمسفر موثر بودهاند؟