روایتی از زندگی پنج بازیگر خانم دهه هفتادی
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی | مورد توجه قرار گرفتن یک مصاحبه تلویزیونی در شبکه طلوع افغانستان که در آن فرشته حسینی، بازیگر ایرانی - افغانی تلاش میکند، تصور مجری افغان در خصوص محدودیتهای یک بازیگر مهاجر در ایران را از بین ببرد؛ باعث شد که امروز به او و هم نسلانش بپردازیم.
دختران بازیگری که در دهه ۲۰ زندگی خود هستند و احتمالا راه درازی برای رسیدن به موفقیت سینمایی دارند هر چند که به لطف شبکههای اجتماعی مثل اینستاگرام شاید حتی بیش از بازیگران پیشکسوت معروف باشند. ما در این لیست به جز فرشته حسینی، کارنامه ترلان پروانه، ریحانه پارسا، ماهور الوند و زیبا کرمعلی را هم بررسی کردیم.
* یک: به رسم بزرگ و کوچکی از ماهور الوند آغاز کنیم که متولد سال ۱۳۷۳ است. دختر سیروس الوند، دارنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی از جشنواره فیلم فجر در سال ۱۳۷۱ برای فیلم «یکبار برای همیشه». ماهور برادرزاده مرحوم خشایار الوند هم هست. ورود او به سینما، با این وصف کار خیلی دشواری نبوده است. نخستین کارش را در ۲۳ سالگی با رضا میرکریمی در فیلم دختر انجام داده و بعد از آن شش فیلم سینمایی بازی کرده است.
او برای بازی در هتتریک، به کارگردانی رامتین لوافی برنده جایزه بهترین بازیگر نقش زن در جشنواره جهانی فیلم فجر سال ۱۳۹۷ شد هر چند که یک سال قبل از آن نامزد جایزه بزرگتری شده بود و به خاطر بازی در فیلم چهارراه استانبول، نامزد بهترین بازیگر نقش اول زن جشنواره فجر شد که به سیمرغ نرسید. درباره او گفتیم که ورود سختی به دنیای بازیگری نداشته اما انصاف این است که به این حکم این دو نامزدی و جایزهای که برده و البته به لطف فارغالتحصیلی تئاتر از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران تلاشهای خود او را هم ببینیم.
* دو: زیبا کرمعلی، دومین فرد این جمع است. متولد سال ۱۳۷۵ در کرج. کرمعلی شاگرد درس خوانی بوده و توانسته رتبه ۸ کنکور را از آن خود کند. انگیزه او برای این کار این بوده که بتواند در دانشکده تئاتر دانشگاه تهران، درس کارگردانی بخواند. با این حال در همین دانشکده، مسیر زندگی او به بازیگری میافتد. چطور؟
عوامل فیلم ماجرای نیمروز درسال ۹۵ برای همایش نقد و بررسی فیلم در دانشگاه حضور پیدا میکنند و با زیبا کرمعلی آشنا میشوند. پس از آشنایی، کارگردان فیلم ماجرای نیمروز، محمدحسین مهدویان از خانم کرمعلی دعوت میکند که در فیلم جدیدش بازی کند. به روایت خود خانم کرمعلی «بعد از نشست، آقای مهدویان با من صحبت کردند و گفتند که در حال نگارش فیلمنامه تازهای هستند و خود و آقای امینی گمان میکنند که یکی از نقشها مناسب من است.
من آن روز حتی نمیدانستم فیلم چه موضوعی دارد، داستان آن تاریخی است یا در زمان حال رویدادی را جلو میبرد. آقای مهدویان صحبتهایش را ادامه داد و گفت که اگر علاقهمند باشم آقای امینی بهزودی قراری را ترتیب خواهند داد. چنین شد و نهایتاً همکاری ما شکل گرفت.» کرمعلی از آن روز تا به حال در دو فیلم سینمایی لاتاری به کارگردانی مهدویان و دینامیت به کارگردانی اطیابی بازی کرده است.
* سه: فرشته حسینی، سومین نفر از نظر سنی است. او در سال ۱۳۷۶ متولد شده است. فعالیتهای نمایشی را از همان دوره ابتدایی شروع و اولین کارش را سال چهارم ابتدایی کارگردانی کرده که توانست در سطح استان تهران مقام دوم را به خود اختصاص دهد و بعد از آن بود که به گفته خودش «برخی از کارگردانهای ایرانی توصیه کردند که این رشته را به صورت تخصصی دنبال کنم.» او از سال ۱۳۸۵ (یعنی ۹ سالگی) با شرکت در دورههای آزاد آموزش بازیگری زیر نظر «اصغر محبی»، «آقای رحمانیان» و «خانم نصیرپور» وارد رشته بازیگری شده است.
اما ورود حرفهای او به بازیگری از فیلم رفتن برادران محمودی در سال ۱۳۹۵ کلید خورده که با آن جایزه جشنواره فیلم مراکش را هم از آن خود میکند. ۵ فیلم سینمایی دیگر، سریال نمایش خانگی قورباغه هومن سیدی که هنوز در حال ساخت است و دستکم شش تئاتر از دیگر کارهای اوست. با این حال دست کم تا به حال، هیچ کارگردان بزرگی با حسینی در سینما کار نکرده است هرچند که احتمالا بعد از انتشار سریال قورباغه شاهد اوج گرفتن حسینی باشیم.
* چهار: ترلان پروانه، چهارمین فرد در این گروه است. متولد سال ۱۳۷۷ در شیراز. کار نمایشی را از سه سالگی آغاز کرده است. بله درست خواندید. از سه سالگی و با حضور در تیزرهای تبلیغاتی. گویا مادر او خیلی به موفقیت فرزندش در این مسیر علاقه داشته است. نخستین نقش او در یک کار نمایشی تلویزیونی حضور در سریال جایزه بزرگ مهران مدیری در سال ۱۳۸۳ است اما در واقع مورد توجه قرار گرفتن او در ابتدای دهه ۹۰ و با فعالیت در فیلم نوجوانانه «آهوی پیشونی سفید» بوده است. نقش خوب او هم در فیلم زندگی مشترک آقای محمودی و بانو بوده است که در سال ۱۳۹۱ تولید شده است.
* پنج: و در نهایت خانم ریحانه پارسا. متولد سال ۱۳۷۸٫ بازیگری که از تابستان سال ۱۳۹۷، با سریال پدر کار خود را آغاز کرده است و بعد از آن تصاویری را منتشر کرد که با تصویر محجبه او در این سریال منافات داشت. بعد از این حاشیهها، حواشی دیگری مثل ارتباط او با برخی از بازیکنان مثل فرشاد احمدزاده او را روی بورس نگه داشت تا اینکه در نهایت با مهدی کوشکی، کارگردان تئاتر ازدواج کرد و بعد از آن فعالیت مستمر اینستاگرامی جنجالی با کوشکی، باعث شد که او یکی از چهرههای خبرساز سال ۱۳۹۹ باشد.
*** رقابت پارسا و پروانه درگوگل و اینستاگرام
آمارهای گوگل نشان میدهد که رقابت اصلی در جذب توجه کاربران اینترنتی بین ریحانه پارسا و ترلان پروانه بوده است. ترلان پروانه البته در این جمع پیشکسوت به حساب میآید چرا که نخستین توجهها به او در سالهای ۱۳۸۵ و ۱۳۸۶ جلب شده است وقتی که او حدودا ۹ ساله بوده و سابقه حضور در سریال «زیر تیغ» محمدرضا هنرمند یا فیلم سینمایی «چپ دست» آرش معیریان را داشته است. با این حال اوج گرفتن توجه به او محصول ابتدای دهه ۹۰ است که احتمالا با حضور در فیلم «آهوی پیشونی سفید» سید جواد هاشمی همزمان میشود.
ریحانه پارسا اما به صورت یکباره و از تابستان سال ۱۳۹۷ که سریال «پدر» پخش شد مورد توجه قرار گرفته است. در کل شاخص جستوجو برای ترلان پروانه از ۱۰۰، ۱۱ و برای ریحانه پارسا از ۱۰۰، ۴ است و در قیاس با این افراد زیباکرمعلی و ماهور الوند، نمره یک را در جستوجوی گوگل دارند و شاخص جستوجوی فرشته حسینی هم نزدیک به صفر است. درباره کرمعلی و الوند هم بگوییم که از کی در اینترنت مورد توجه قرار گرفتند: هر دو در بهار سال ۱۳۹۷٫
آغاز میزان جستوجوی کرمعلی مربوط به نخستین تجربه او یعنی فیلم «لاتاری» است و آغاز میزان جستوجوی الوند مربوط به نقشآفرینی او در سریال «نهنگ آبی». در اینستاگرام، ترلان پروانه ۱٫۴ میلیون فالوئر دارد و بیشترین میزان دنبالکننده را در این جمع دارد و بعد از او ماهور الوند، ۲۷۱ هزار نفر، ریحانه پارسا ۲۴۴ هزار نفر، زیبا کرمعلی ۱۴۰ هزار نفر و فرشته حسینی ۱۱۱ هزار دنبالکننده دارد و شاید این میزان دنبالکننده به درستی نشان دهد که این افراد در کدام عصر به بازیگری رسیدند.
عصری که در آن، شهرت از مهارت در بازیگری مهمتر است و به همین خاطر ریحانه پارسا اعتراف میکند که خود حاشیه میسازد تا مطرح شود. برای مقایسه بهتر شاید بهتر باشد بیست و چند سالههای دهه هفتادی را با پنج بازیگر دهه شصتی که در بیست و چند سالگی وارد دنیای سینما شدند مقایسه کنید: گلشیفته فراهانی، باران کوثری، نگار جواهریان، ترانه علیدوستی و پگاه آهنگرانی. آن وقت همهچیز دستتان خواهد آمد.