رقابت نفسگیر در بازار آدامس و پاستیل
روزنامه هفت صبح، فرید عطارزاده | آدامس «شیک»، «پرستو»، «خروس نشان»، «خرسی»، «پی‌کی»، «موزی» و… در روزگاری جزو آدامس‌های محبوب ما بودند و از برندهایی مانند «اوربیت»، «فایو»، «تریدنت» و… خبری نبود. حالا هم که بازار آدامس در چند سال اخیر به دست برندهای داخلی افتاده با نام‌های خارجی و بسته‌بندی مدرن تلاش دارند تا این بازار بکر و پر سود را از آن خود کنند.
این رقابت میان برخی شرکت‌ها به اندازه‌ای شدید شده که تمرکزشان را بر تولید آدامس با طعم‌های متفاوت گذاشته‌اند و تلاش می‌کنند از بازیگران و هنرمندان برای تبلیغات خود استفاده کنند. از «پوریا پورسرخ» بگیرید که روی بیلبوردهای آدامس «دن‌اکسیر» خودنمایی می‌کند تا «رامبد جوان» که قرار است بازگشت‌اش به دنیای کمدی و استندآپ با اسپانسرینگ یک برند آدامس باشد. این گزارش را بخوانید.
*** رامبد جوان با آدامس «اکشن» می‌آید!
* یک: حتما گزارش روز گذشته هفت‌صبح را خواندید که رامبد جوان در حال تدارک یک برنامه اینترنتی «استندآپ شو» بود که مجوزهای لازم را نگرفت و قرار است پس از ماه «صفر» با برنامه «خندوانه» دوباره به صدا و سیما باز گردد. در این قسمت از گزارش می‌خواهیم به زاویه دیگری از این ماجرا نگاه کنیم که کمتر رسانه‌ای به آن پرداخته است.
* دو: رامبد جوان در این مدت و پیش از آنکه با مشکل مجوز برای برنامه اینترنتی خود رو به رو شود، با مشکل پیدا کردن اسپانسر مناسب رو به رو بود. رامبد جوان برای تهیه این برنامه در فضای مجازی قاعدتا بودجه صدا و سیما را دیگر نداشت و مجبور بود که به دنبال اسپانسر قوی باشد. او با برندهای مختلف صحبت کرد اما برندهای بزرگ به دلیل آنکه از بازگشت سرمایه خود توسط این برنامه اینترنتی مطمئن نبودند، از همکاری با او سر باز زدند.
* سه: در این میان برند آدامس «اکشن» وارد مذاکره و صحبت‌های نهایی با رامبد جوان شد. «اکشن» متعلق به شرکت صنایع غذایی «ماسترفوده» است که آن شرکت نیز برای هلدینگ «گلرنگ» است (در ادامه گزارش، توضیحات کامل‌تری درباره این برند داده‌ایم). قرار شد رامبد جوان سفیر برند آدامس «اکشن» شود و از سوی دیگر این برند آدامس نیز اسپانسرینگ برنامه اینترنتی او را به عهده بگیرد. حالا اما با عدم مجوز برای پخش اینترنتی این برنامه و احتمال بازگشت رامبد جوان به صدا و سیما، فعلا این قرارداد عقب افتاده تا احتمالا با پخش خندوانه از شبکه نسیم پس از ماه محرم، شاهد بیلبوردهای رامبد جوان در سطح شهر باشیم.
*** پوریا پورسرخ با «دن‌اکسیر» آمد
* یک: انتخاب رامبد جوان توسط برند آدامس «اکشن» در واقع پاسخی است به بیلبوردهای آدامس «دن‌اکسیر» که پوریا پورسرخ در آن دیده می‌شود. تا به حال برندهای آدامس داخلی، از چهره‌های مشهور برای تبلیغات خود استفاده نکرده بودند و «دن‌اکسیر» با این کار خود، موج جدیدی از رقابت در میان برندهای آدامس به راه انداخت.
* دو: خیلی‌ها می‌پرسند چرا برند آدامس «دن‌اکسیر» از پوریا پورسرخ استفاده کرده و شعار خود در بیلبوردها را نیز «شروع یک ماجراجویی… » گذاشته است؟ این شعار قرار بوده «شروع یک ماجراجویی عاشقانه» باشد که قسمت عاشقانه آن مجوز نگرفت و حذف شد. چرا؟ شایعه شده این شرکت قصد داشت در تبلیغات خود بگوید که در یک رابطه عاشقانه حتما باید دهنتان خوشبو باشد! انتخاب پوریا پورسرخ نیز به این دلیل بود که نقش یک جوان عاشق‌پیشه را داشته باشد و در سناریوهای بعدی تبلیغات این برند حضور داشته باشد که فعلا متوقف شده است.
* سه: برند «دن‌اکسیر» برای شرکتی است به نام «مانی‌مان پارس». این شرکت در زمینه‌های مختلفی فعال است و گفته می‌شود یکی از شگردهای آن‌ها این است که ظرفیت خالی خط تولید‌های برندهای مختلف صنایع غذایی را پیدا کرده و از آن‌ها برای تولیدات محصولات خود استفاده می‌کنند. برخی اعضای هیات مدیره این شرکت در شرکت‌های دیگری مانند «آلومینیوم‌سازی»، «رنگ‌سازی»، «پتروشیمی»، «تبلیغات محیطی» و… فعال است اما دو نفر از اعضای «مانی‌مان پارس» با نام‌های «محمدرضا رمضانی» که مدیرعامل مجموعه و «فریده بشارت» که رئیس هیات مدیره است؛ در شرکت صنایع غذایی «دراژه» نیز فعالیت می‌کنند.
* چهار: این مجموعه، برند پاستیل با نام «ترولی» را تولید می‌کند.
*** داستان یک نبرد
پس از استقبال مردم از آدامس‌های خارجی در حوالی سال‌های ۸۳ تا ۸۵، کارخانه‌های ایرانی دریافتند که چه بازار بکری در این زمینه وجود دارد و تا به حال از آن غافل بوده‌اند. برندهایی مانند «اوربیت»، «فایو»، «تریدنت» و… بازار را قبضه کرده بودند و تولیدات آدامس‌های داخلی فقط محدود می‌شد به همان چند برند قدیمی که معمولا به عنوان پول خرد از آن استفاده می‌شد.
*** آدامس«وایت» اینگونه به بازار آمد
مینو جزو اولین گروه‌های صنعتی بود که تصمیم گرفت با ری‌برندینگ، در بازار جدید وارد شود و با برندهای خارجی رقابت کند. آدامس «وایت» پس از نیازسنجی‌های مختلف، توسط مینو وارد بازار شد و نکته جالب توجه آنکه برای تولید آن از خط تولید آدامس «شیک» استفاده شد. این آدامس شباهت‌های زیادی به آدامس «اوربیت» داشت و هدف‌گذاری مینو آن بود آدامسی تولید کند که قشر متوسط جامعه بتواند آن را در هر مغازه و دکه‌ای پیدا کند. مینو در حال حاضر برند «اوکی» در زمینه پاستیل را نیز تولید می‌کند.
*** رقیب بزرگی به نام «بایودنت»
بازار آدامس در حوالی سال‌های ۹۰ توسط شرکت «مینو» در حال اشباع شدن بود که ناگهان یک برند تازه نفس وارد میدان شد. گروه صنعتی «گلرنگ» اقدام به تاسیس شرکت صنایع غذایی «ماسترفوده» کرد و برند «بایودنت» را تولید کرد. این برند با هوشمندی توانست چند برگ برنده رو کند و جریان بازار آدامس را به نفع خود کند. این برند از همان ابتدا دست بر روی تولید آدامس بدون قند گذاشت و تمام تمرکز تبلیغاتی‌اش روی این نکته بود که آدامس «بایودنت» نه تنها برای دندان‌ها مضر نیست؛ بلکه فوایدی هم دارد.
«بایودنت» برای این کار با انجمن دندانپزشکی وارد مذاکره شد و در نهایت تاییده آن‌ها برای تبلیغات را نیز گرفت که البته در همان مقطع زمانی نیز با حاشیه‌ها و انتقادهای گسترده‌ای رو به رو شد. شنیده شده این برند قرار است به زودی آدامس «زغالی» را وارد بازار کند. نکته جالب اینکه این برند برای تولید اولیه خود از خط تولید آدامس «پرستو» که عملا کار نمی‌کرد، استفاده کرد. این برند در زمینه تولید پاستیل نیز فعال است که پاستیل «دکتر بن» نام دارد.
*** همکاری عجیب «سن‌ایچ» و «گلرنگ»
در پشت پرده رقابت و همکاری غول‌های صنایع غذایی برای تولید آدامس یک ماجرای جالب به چشم می‌خورد. آدامس بایودنت، مواد اولیه خود را از شرکت «عالیفرد» که برند سن‌ایچ را تولید می‌کند، تهیه می‌کند (صمغ آدامس). چرا؟ چون این شرکت علاوه بر سن ایچ، پاستیل «شیبابا» را نیز تولید می‌کند.
شرکت «عالیفرد» که از دیرباز پاستیل «شیبابا» را تولید می‌کرد، فرمول‌های انحصاری و جواب‌داده شده در این زمینه داشت که در یک همکاری بزرگ، مواد اولیه آدامس را در اختیار «بایودنت» قرار داد. این همکاری اما سال گذشته دچار تلاطم شد. شرکت «ماسترفوده» اقدام به تولید پاستیل کرد و شرکت «عالیفرد» نیز در پاسخ، آدامس «بابل‌ترابل» را وارد بازار کرد!
*** چیچک با «واس‌ماس» وارد میدان شد
برند «چیچک» که در حوزه شکلات فعالیت می‌کند نیز با برند «واس‌ماس» وارد حوزه آدامس شد اما به موفقیت چندانی دست پیدا نکرد.
*** توپ‌پُر «شیرین‌عسل»
در میان هیاهوهای رقابت میان برندهای فوق ناگهان سر و کله «شیرین عسل» در حوزه آدامس پیدا شد. این شرکت در اولین قدم، آدامس «اسمایل» را تولید کرد که به دلیل قیمت ارزان و فروش در بسته‌بندی‌های بزرگ، جامعه هدف دیگری را در اختیار گرفت. این آدامس بیشتر در مترو و اماکن عمومی به فروش می‌رسد و به همین دلیل از نظر پوزیشن برندینگ در جایگاه بالایی قرار نداشت.
بنابراین «شیرین‌عسل» تصمیم گرفت برندهای دوم و سوم آدامس را نیز تولید کند تا اقشار دیگر جامعه را نیز مورد هدف قرار دهد: «بیوتی دنت» و «بارلی». شیرین عسل برای در اختیار گرفتن بازار آدامس با استفاده از این دو برند، برنامه‌های ویژه‌ای دارد. پاستیل این گروه صنایع غذایی نیز «ژلی‌فان» نام دارد.
*** ماجرای عجیب آدامس «اکشن» و «بیداری»!
شرکت «ماسترفوده» که می‌دید در حال واگذار کردن میدان مسابقه به رقیبان «بایدونت» است، تصمیم گرفت با چند برند جنجالی جدید دوباره این حوزه را تحت تاثیر خود قرار دهد. برند «اکشن» توسط این شرکت تولید شد که جزو آدامس‌های انرژی‌زا بود با بسته‌بندی عجیب.
کار به جایی رسید که برخی مقاطع زمانی، برخی مسئولان خواستار توقف تولید این محصول شدند! این برند فعلا نیز آدامس «بیداری» را تولید می‌کند که می‌گوید در آن از ترکیبات کافئین‌دار استفاده شده تا اگر نیاز به شب‌بیداری و خواب کمتر دارید از این آدامس استفاده کنید! این دسته از تبلیغات این برند نیز با انتقادات مختلفی رو به رو است.
