رد پای دلار در سنگینترین ریزش بورس
روزنامه هفت صبح، احمدرضا نجفی | «دلار ارزان شد، بورس ریخت»؛ جملهای که در ماههای اخیر چند مرتبه به گوشمان خورده است. نمونهاش اتفاقی عجیب که در ابتدای هفته گذشته افتاد.زمانی که خبرهای مثبت برجامی رسید، امید در دل خیلی از سهامداران زنده شد اما غافل از اینکه دلار، با خنجر از پشت، سنگینترین ریزش بورس بعد از اجرای دامنه نوسان نامتقارن را رقم زد.
با اینکه امضای برجام جهش بورس در سال ۹۲ را در پی داشت،اما انگار این روزها سهامداران بورس چندان از خبرهای مثبت برجامی خوشحال نمیشوند چراکه این خبرها بازار ارز را تحت تاثیر قرار میدهد و با کاهش قیمت دلار، شاهد ریزش قیمت سهام در بورس هستیم.اتفاقی که یکبار در ماجرای پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا افتاد و بار دیگر آن را در ابتدای هفته گذشته شاهد بودیم و قیمت دلار در کمتر از یک روز تا هزار و ۴۰۰تومان کاهش قیمت پیدا کرد.در بین نمادهای بورسی،بعضی نمادها تاثیر بیشتری از نوسانات بازار ارز میگیرند.اغلب آنها نمادهای شاخصساز هستند و خرید سهام آنها علاوه بر ریسکهای معمول بازار سرمایه،ریسک نوسانات بازار ارز را هم در پی دارد.
*** کدام نمادها بیشتر تحت تاثیر دلار هستند؟
زمانی که ریزش ناگهانی قیمت دلار در بازار ارز رقم میخورد،شرکتهای پالایشی در صدر فهرست صفهای فروش قرار میگیرند.موردی که نشان میدهد نمادهای شپنا، شتران، شبریز و شبندر در خط مقدم تاثیرپذیری از بازار ارز هستند. این تاثیر تا حدودی در روزهای صعودی دلار هم به چشم میخورد و بعضی روزهایی که شاهد افزایش قیمت دلار هستیم، اگر بازار بورس متعادل باشد شاهد افزایش قیمت سهام فرآوردههای نفتی خواهیم بود.
گروه محصولات شیمیایی در رتبه دوم بیشترین تاثیرپذیری از بازار ارز قرار دارند چراکه محصولات آنها عموما بر اساس قیمتهای جهانی نرخگذاری میشود و به همین خاطر با افزایش قیمت دلار، ضریب تبدیل نرخهای جهانی به تومان هم افزایش پیدا میکند و حتی اگر شرکت محصولاتش را صادر نکند، از افزایش قیمت دلار سود خواهد کرد.این مورد باعث شده سهامداران برای مشاهده تاثیر تغییرات قیمت ارز بر عملکرد و سودآوری شرکت منتظر گزارش ماهانه شرکتها نمانند و بلافاصله بعد از تغییرات ناگهانی قیمت ارز، دست به خرید و فروش سهام پتروشیمیها بزنند.
فارس،نوری، پترول، آریا و شگویا از جمله سهامی هستند که ردوپای دلار در روند قیمت سهام آنها به چشم میخورد.
فلزات اساسی دیگر گروهی هستند که از تغییرات قیمت دلار تاثیر میگیرند. به خصوص فولاد، فملی و فخوز که به نوعی لیدرهای گروه محسوب میشوند.
شاید فکر کنید در شرایط تحریم آنها چطور میتوانند محصولاتشان را صادر کنند و از گرانی یا ارزانی دلار سود و زیان داشته باشند؟ پاسخ اینجاست که حتی قیمت محصولاتی که مشتری داخلی دارند هم با توجه به نرخ دلار تعیین میشود.برای همین سهامداران حرفهای فلزات اساسی، بعد از بررسی گزارشهای مالی شرکتها، سری به نرخ ارز میزنند تا برای خرید یا فروش سهام تصمیم بگیرند.
از دیگر گروههایی که از نوسانات بازار ارز تاثیر میگیرند میتوان به استخراج کانههای فلزی، شرکتهای سرمایهگذاری و صندوقهای ETF اشاره کرد که به صورت غیرمستقیم از دلار تاثیر میگیرند.
*** کدام نمادها کمترین تاثیر را از دلار میگیرند؟
هیچ نمادی نیست که کاری به کار بازار ارز نداشته باشد. حتی سهامی که به ظاهر ریالی هستند و نوسانات قیمت ارز تاثیری در عملکرد آنها ندارد هم با کاهش قیمت دلار روند نزولی به خود میگیرند.دلیلش اینجاست که بخش عمده نمادهای شاخصساز بازار را سهام دلاری تشکیل میدهد و زمانی که سهام این شرکتهای بزرگ به تبع روند نزولی بازار ارز کاهش قیمت پیدا میکند،شاهد تاثیر آن روی کل نمادهای بازار سرمایه خواهیم بود. با این وجود شاید بتوانیم بگوییم گروههای خودرو و ساخت قطعات،بانکها و موسسات اعتباری،محصولات غذایی، محصولات دارویی، بیمه و صندوق بازنشستگی، انبوهسازی، مخابرات و حمل و نقل از جمله گروههایی با کمترین اثرپذیری از قیمت دلار هستند.
*** دلاری بخریم یا ریالی؟
انتخاب بین سهام دلاری یا ریالی بستگی به تحلیل شما نسبت به بازار ارز دارد.اگر فکر میکنید دلار تا پایان سال بار دیگر از مرز ۳۰هزار تومان عبور خواهد کرد،طبیعتا خرید سهام دلاری میتواند انتخاب شما باشد.در غیر این صورت اگر فکر میکنید نوسانات قیمت دلار در همین محدوده پابرجا باقی خواهد ماند باید بگوییم بهتر است سراغ سهام دلاری نروید چراکه آنها تا به خودشان بیایند و در مسیر صعودی قرار بگیرند،یک روز کاهش قیمت در بازار ارز همهچیز را خراب خواهد کرد. حتی اگر وعده بازگشت آمریکا به برجام و رفع تحریمها به واقعیت تبدیل شود.