دو استعفای اعتراضی؛ یک برکناری مصلحتجویانه
روزنامه هفت صبح، نگین باقری| در دو روز گذشته دو خبر استعفا و یک برکناری از استانهای خراسان رضوی، خوزستان و تهران منتشر شده که نه کاملا بههم بیارتباط هستند و نه دقیقا به یکدیگر مربوط میشوند. در واقع موضوع همه آنها یکجورهایی به حجاب برمیگردد که باعث شده این سه مقام مسئول بهصورت خودخواسته یا اجباری از صندلی خود کناره بگیرند. ماجرای این سه اتفاق چه بوده؟ بیایید آنها را با هم مرور کنیم.
استعفا در مشهد؛ ادای دین برای مادر مقابل ون
یک: خبر اول روز شنبه اتفاق افتاد. اول مرداد دبیر قرارگاه دوم انقلاب در استان خراسان رضوی در اعتراض به آنچه خود «رفتارهای افراطگرایانه مسئولان در جامعه» خوانده بود، از سمت خود استعفا داد. حجتالاسلام سید عبدالهادی مرعشی خبر این استعفا را روز شنبه داد. در برخی از اخبار اسم او عبدالهادی مرعشی معرفی شده و در برخی دیگر محمدهادی مرعشی.
جستوجو در گوگل اطلاعات بیشتری از هیچ کدام از این اسامی ارائه نمیداد اما جستوجو در اینستاگرام، ما را به صفحه او در این شبکه مجازی رساند که از قضا ۵ روز پیش با تصویری از او و حسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران به روز شده. عبدالهادی مرعشی متولد سال ۱۳۷۶ و پسر عمومی حسین مرعشی است. در اینستاگرام نوشته شده که به خاطر وصیت مادربزرگش، نام عبدالهادی روی او گذاشته میشود اما به دلیل مخالفت ثبت احوال، در شناسنامه اسم او به محمد هادی تغییر میکند.
مرعشی نامه خودش را خطاب به علمالهدی نوشته که حکم انتصاب خود به عنوان دبیری قرارگاه دوم انقلاب را همین سوم خرداد ماه امسال از دست او به عنوان مسئول قرارگاه و نماینده ولایت فقیه در مشهد دریافت کرده بود. این بار اما در نامه نسبتا تند خود گفته بود که استعفای او «ادای دینی به آه آن مادر مقابل ون» گشت ارشاد است که هفته پیش در شهرک غرب تهران تلاش میکرد با ایستادن مقابل خودرو و بیان اینکه دخترش مریض است، مانع انتقال او بشود.
حالا قرارگاه دوم انقلاب چیست؟ قرارگاه گام دوم انقلاب، بهمن ۱۳۹۷ بیانیه رهبری به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب صادر و برای مسئولان تبدیل به سند بالادستی شده بود و به دنبال آن قرارگاه های گام دوم انقلاب تاسیس شدند. روسای این قرارگاههای استانی را، نماینده ولی فقیه همان استان مشخص میکند. به همین خاطر هم بود که سید محمدهادی مرعشی نامه خود را خطاب به آیتالله علم الهدی نوشت. در نامه او به صورت خلاصه اینطور گفته شده بود که امر به معروف در کشور ما فقط حول حجاب بوده و برخوردهای موجود درباره حجاب به وجهه دین آسیب خواهد زد. این نکات را به صورت خلاصه اینجا آوردهایم:
* آنقدری که امر به معروفهای ما حول محور حجاب بوده است، آیا حول محور فساد مسئولان، عدالت اجتماعی، امنیت اقتصادی، فاصله طبقاتی، اعتیاد، طلاق و فقر ملی و آزادی بیان و پس از بیان و سلامت سیستم اداری کشور ما بوده است؟
* کسی مخالف متقاعد کردن مردم بر لزوم رعایت حجاب به عنوان یک واجب الهی و اجتماعی نیست بلکه بحث در چگونگی روش اقامه آن است.
* برخوردهای تند و زننده و گاها غیرتخصصی برخی ضابطین و آمرین، مردم مقابل هم یا مقابل حاکمیت به هیچوجه قابل درک نیست و هیچ توجیه شرعی ندارد. این تزویر و اسلام گزینشی است.
* آیا مردم هنوز لیاقت پیدا نکردهاند که مزه سایه مهربانی لطف و کرامت آزادی اسلامی را بچشند؟
* از همین رو بر خود لازم دانستم تا به مبارزه با جریانهای تندرو و متعصب بپردازم و از این سمت به عنوان اعتراضی مسالمتآمیز و مدنی/ اعتقادی به عملکرد ناشایست عده مذکور که جانم را به درد آورده و جگرم را سوزانده، استعفای خود را اعلام میکنم. این اعتراض ادای دینی است که به آه آن مادر مقابل ون دارم.
شهر استراتژیک مشهد
اگرچه این روحانی به طرح عفاف و حجاب و اجرای آن از سوی نیروی انتظامی معترض شده اما خراسان رضوی برای اجرای همین طرح خود به تنهایی شهر استراتژیکی محسوب میشد. چرا؟ به این دلیل که از ابتدا برنامههای گشت حجاب و پوشش برای کارمندان به صورت عمومی از سوی قرارگاه امر به معروف این استان اعلام شد. همچنین به دنبال تصمیم قرارگاه عفاف و حجاب خراسان رضوی بود که گشتهای حجاب در بیمارستانها کار خود را شروع کرد. علاوه بر این در بخشهایی از طرح همین استان بود که عکس پروفایل بدون پوشش ممنوع شده بود. به همین خاطر هم اینکه مسئولی از این شهر در اعتراض به پیادهسازی طرح استعفا دهد، حامل معنای مهمی درباره اختلافهای رایج برای اجرای طرح عفاف و حجاب بوده که البته حجت الاسلام مرعشی آن را اختلافهای خانوادگی خوانده.
دو دلیل برای یک برکناری
دو: چرخیدن در فضای مجازی برای مدیران روابط عمومی یک تیغ دو لبه بوده. تیغی که هم از آن میشود اعتبار گرفت و مشهور شد، هم ضربه دید و برکنار شد. برکناری سهم مدیر روابط عمومی وزارت ارتباطات از شبکههای اجتماعی بود که از روز اول حضورش با چند حرکت جنجالی، این سرنوشت را برای خودش رقم زد. او که قبلا مدیر شبکه امید صدا و سیما بوده چه حرکتهایی داشته؟ از آخر به اول اشاره میکنیم:
به نظر میرسد انتشار تصویر وزیر ارتباطات در روسیه کار دست «مهدی سالم» داد.آنطور که فارس گزارش داده است عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با صدور حکمی، مصطفی اشرف را با حفظ سمت بهعنوان «سرپرست مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات» منصوب کرد که هماکنون مسئولیت حوزه ریاست این وزارتخانه را بر عهده دارد. نکته جالب اینکه مهدی سالم، مدیر روابط عمومی این وزارتخانه، خبر برکناریاش را در توئیتر منتشر کرد.
برخی کاربران شبکههای اجتماعی، عکسهای منتشر شده از گفتوگوی تلویزیونی وزیر ارتباطات در روسیه را دلیل عزل سالم عنوان کردند. وزارتخانه البته دلیل عزل را اعلام نکرده است اما عکسهای منتشر شده از مصاحبه عیسی زارعپور، وزیر ارتباطات و فناوری ایران با راشا تودی در روسیه به دلیل تفاوت نوع پوشش زنان درون و بیرون کادر واکنشبرانگیز شد و ممکن است مهدی سالم که از قضا برای همین مراسم از اواخر تیرماه به روسیه سفر کرده بود، به خاطر این موضوع برکنار شده باشد.
یکی دیگر از موضوعاتی که ممکن است عامل برکناری این مدیر روابط عمومی شده باشد، به عملکرد او در موضوع اینترنت کودکان برمیگردد که برای وزیر دردسرساز شد. مهدی سالم اواسط تیرماه نظرسنجی در توئیتر برگزار کرد و این سوال را پرسید که آیا میخواهید اینترنت برای فرزندانتان به محل امنتری تبدیل شود؟ حدود ۸۰درصد از رایدهندگان گزینه نه را انتخاب کردند. برخی نوشته بودند که این موضوع میتواند به بهانهای برای صیانت از نه فقط کودکان، بلکه همه کاربران منجر شود. سالم که به هدف مطلوب خود نرسیده بود، رایگیری را ملغی اعلام کرد و گفت در این رایگیری مداخلات غیر عادی اتفاق افتاده بود.
یک روز بعد هم موتور جستوجو گوگل از سمت وزارت ارتباطات به حالت اینترنت امن تغییر وضعیت داد که نشان میداد همانطور که رایدهندهها حدس زده بودند، محافظت از کودکان قدمی شد تا دسترسی به بسیاری از محتواهای دیگر به کاربران بزرگسال هم غیرممکن شود. او کارشناسی و مقطع دکتری خود را در شهر اصفهان گرفته و در مقطع کارشناسی ارشد دانشجوی دانشگاه آزاد بوده.آخرین محل فعالیت و تدریس او هم به دانشگاه امام صادق برمیگردد که دورهای به نام کارگاه فناوری برگزار کرده است.
سه: دیروز یک مورد استعفای دیگر هم در اهواز رقم خورد. به دنبال ماجرای کنسرت در این شهر و بعد لغو مجوزهای آن، فرماندار این شهر استعفا داد. همین پنجشنبه هفته پیش شهروندانی که قصد داشتند وارد سالن کنسرت سیروان خسروی بشوند، با وانتی روبهرو شدند که سعی میکرد با ترفندهایی مانع ورود افراد به سالن شود. اینطور که مخاطبان کنسرت روایت کردند این افراد در اعتراض به حجاب زنان این فعالیتها را مقابل ورودی سالن انجام میدادند.
درنهایت بعد از یک شب برگزاری در سینما هلال اهواز شورای تامین که مجوز این دو کنسرت (سیروان و بعدش هم پاکزاد) را داده بود دوباره تشکیل جلسه داد و به بهانه ترافیک مقابل سینما و عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی کرونا، اجراهای بعدی را لغو مجوز کرد. این لغو کنسرت ابتدا با اعتراض شدید رسانههای متعلق به دولت روبهرو شد. از جمله خبرگزاری ایرنا و روزنامه ایران که با اشاره به مجوز رسمی این کنسرتها این مسائل را مداخله نهادهای ناشناس در حاکمیت دولتی قلمداد کرده بودند.
دیروز مسعود فلاحی، فرماندار اهواز هم گفت که استعفا خواهد داد. البته از قرار فلاحی نامه استعفایش را آخر خرداد ماه به استاندار داده و با مخالفت او روبهرو شده بود. فرماندار گفته بود که گروهی در مسیر کار او سنگاندازی کردهاند و مانع پیشرفتهای فرمانداری میشوند. او حالا رضایت استاندار را گرفته و خواسته که از اول این ماه به محل خدمت خود در فرماندهی ناحیه مقاومت بسیج امام حسین(ع) و سپاه باغملک برگردد. از آنجایی که در شورای تامین فرماندار عضویت ندارد و جلسات آن با ریاست استاندار برگزار میشود، به همین خاطر ممکن است این بار استاندار به دلیل برگزاری همین کنسرت بوده با استعفای فرماندار موافقت کرده باشد.