در آستانه یک سالگی غیبت سروش صحت و «کتاب باز»
روزنامه هفت صبح، گروه تلویزیون| در روزهای اخیر بار دیگر نام برنامه «کتاب باز» سر زبان‌ها افتاده؛ برنامه‌ای که آخرین قسمت فصل پنجم آن اردیبهشت سال پیش از شبکه نسیم پخش شد و قرار بود مدتی بعد فصل جدید آن آغاز شود. این اتفاق نیفتاد و هر بار شایعه‌ای درباره چرایی ماجرا به گوش رسید. حالا نام مجری، کلیدواژه اصلی خبرهای مربوط به «کتاب باز» است: همزمان که گفته می‌شود برنامه به دلیل مخالفت تلویزیون با سروش صحت از کنداکتور باز مانده، اجماع بر سر پخش «کتاب باز» آن هم توسط خود صحت شکل گرفته است.
مورد اول| یک شایعه
در میان شایعه‌ها، همزمان از وحید یامین‌پور به عنوان مجری جدید «کتاب باز» یاد می‌شود که خود او خبر را تکذیب کرده است. این ماجرا را نباید در اندازه یک شایعه و تکذیبیه دید؛ فرامتن اتفاق یعنی گلایه‌ها از عدم پخش «کتاب باز» و حذف احتمالی صحت واجد اهمیت، برای مسئولان تلویزیون است.
مورد دوم| آن چه گذشت
ماجرا از جایی وارد مرحله تازه‌ای شد که سید عبدالجواد موسوی، شاعر و روزنامه نگار در خبرآنلاین یادداشتی گلایه آمیز نوشت و به دلیل «عجیب» مخالفان صحت اشاره کرد:« گیر داده‌اند به سروش صحت و باز آن‌طور که دوستان می‌گویند سروش صحت متهم است به روشنفکری و دوستان می‌خواهند به جای ایشان کسی مثل آقای یامین‌پور را جایگزین کنند که در زمره نیروهای ارزشی محسوب می‌شود.»
یامین پور این شایعه را از طریق توئیتر و اینستاگرام خود رد کرد و در خلال تکذیبیه، صحت را شایسته‌ترین گزینه برای اجرای «کتاب باز» دانست:« من از طرفداران اجرای سروش هستم و پیگیر بودم که کتاب باز دوباره بره روی آنتن. تهیه کننده‌اش هم زنگ زد و گفت نمی‌دونم این دروغ رو کی رسانه‌ای کرد.» یامین پور در متنی دیگر نکته‌ای ظریف را پیش کشید:«یک تیم سال‌ها وقت و انرژی صرف کردند یک برند رسانه‌ای رو ساختند،این حرفه‌ای نیست که دیگری بیاید و ماحصل تلاش‌ها رو مال خود کند.»
مورد سوم| اجماع برای حضور صحت
فرامتن این تک و پاتک رسانه‌ای از این نظر برای مدیران تلویزیون می‌تواند مفید باشد که دو چهره از دو پایگاه فکری متفاوت، بر سر حضور سروش صحت در «کتاب باز» اتفاق نظر دارند. یامین پور جزو کسانی است که بدون مجامله برنامه‌های تلویزیون را به نقد می‌کشند و اگر احساس کنند چهره یا محتوایی در تضاد با ارزش‌ها است، ساکت نمی‌نشینند. طبعا می‌توان نظرات یامین پور و دوستان را به چالش کشید اما وقتی مجری «کتاب باز» را تایید می‌کنند یعنی برچسب‌هایی مثل روشنفکری! بهانه‌ای غیر قابل اتکا برای حذف صحت است. اگر او خارج از چارچوب مورد نظر طیف موصوف به انقلابی، به اجرای برنامه می‌پرداخت، اولین معترض، خود یامین‌پور می‌بود.
مورد چهارم| کارنامه روشن
بهترین وسیله برای قضاوت عملکرد سروش صحت، آرشیوی است که در تلوبیون از «کتاب باز» وجود دارد. او در این برنامه در راستای ترویج کتاب خوانی و نشر مفاهیم انسانی گام برمی‌داشت و اتفاقا حواسش به خط قرمزهای تلویزیون بود. اصلا کسی که در این مدیوم قد کشیده است، حد و حدود را می‌داند.
احتمالا سریالی چون «ساختمان پزشکان» مستمسک انتقاد از صحت شده. خب این سریال با عبور از فیلترهای تلویزیونی به آنتن رسیده و مثل هر اثر دیگری عده‌ای به ساختار و درون مایه آن نقد دارند. این که سریال بارها بازپخش داشته است، یعنی تضادی با سیاست‌های کلی تلویزیون ندارد. اصلا داده‌های یک اثر کمدی و شوخی‌های آن را می‌توان «بازتاب درونی» سازنده‌اش دانست؟ وانگهی مگر در سریال‌های صحت بارها به مفاهیم ارزشمند اشاره نشده؟
نکته دیگر این که «کتاب باز» سهم زیادی را به نویسندگان و شاعران انقلابی و آئینی اختصاص داده است؛ از جمله محمدمهدی سیار، علی محمد مؤدب، هدایت‌اله بهبودی، حبیب احمدزاده، میلاد عرفان‌پور، گلعلی بابایی و … و اصلا طیف موسوم به چپ در این برنامه جایی ندارند. از قضا مواجهه مجری با آن‌ها توام با احترام و فراهم کردن بستری مناسب برای ابراز عقیده بوده است. به خاطر دارید که یکی از چهره‌ها بعد از پخش برنامه از «شیطنت» مجری گله کند؟
مورد پنجم| اهمیت مجری
فارغ از هیاهوی فرامتن، نباید فراموش کرد که برندسازی در تلویزیون کار سختی است؛ خاصه در حوزه کتاب. در سال‌های اخیر «کتاب باز» به‌واسطه توجه به عنصر سرگرم سازی و نیز اهتمام به محتوای کاربردی، توانسته طیف‌های مختلف را با خود همراه کند. بخشی از این موفقیت مرهون سروش صحت است؛ کسی که علاوه بر نویسندگی، یک کتاب باز حرفه‌ای است. به همین خاطر وقتی مقابل دوربین و روبه‌روی مهمان‌ها قرار می‌گیرد، «حرف» برای گفتن دارد و مسیر گفت و گو را به سمتی که باید، می‌کشاند.
