درس‌هایی که هفت‌صبح در بورس یاد گرفت
روزنامه هفت صبح، احمدرضا نجفی | خریداران و فروشندگان سهام هنوز بر سر وضعیت بازار سرمایه به تفاهم نرسیده‌اند. شاید به همین خاطر در پنج روز کاری اخیر شاخص کل روند نوسانی در پیش گرفت و در نیمه اول کانال ۱٫۵میلیونی جا خوش کرد. شاخص کل بورس تهران در هفته دوم شهریورماه کارش را از محدوده یک میلیون و ۵۲۰هزار واحد آغاز کرد و بعد از افزایش تا یک میلیون و ۵۴۱هزار واحد، دوباره به یک میلیون و ۵۲۶هزار واحد برگشت و نهایتا بازدهی ۳۵صدم درصدی را با رشد پنج هزار واحدی در پنج روز کاری ثبت کرد.
من ابتدای هفته گذشته از آنجا که پیش‌بینی می‌کردم ریزش شاخص بورس تا کانال ۱٫۴میلیون واحدی ادامه داشته باشد، کل سهامم را فروختم ولی این هفته با توجه به رفتار متعادل شاخص، احتمال دادم شاخص در حال تثبیت جایگاه خود در کانال ۱٫۵میلیون واحدی است و برای همین با نصف سرمایه‌ام، از ابتدا سبد سهام چیدم و نمایندگانی از سه گروه محصولات شیمیایی، فلزات اساسی و استخراج کانه‌های فلزی را به آن دعوت کردم. بازدهی سبد در پنج روز کاری نزدیک به صفر بود و صرفا کارمزد ۱٫۲درصدی آنها باعث شد در این هفته سرمایه‌ام کمتر شود.
خودتان عرضه اولیه بخرید
کارگزاری‌ها دیگر کاری از دستشان بر نمی‌آید. آنها طبق دستورالعمل سازمان بورس، دیگر به صورت خودکار برای مشتریانشان سفارش عرضه اولیه ثبت نمی‌کنند و دوران سود کاملا بی‌زحمت به پایان رسیده. حالا باید زحمت خرید سهام عرضه اولیه را خودتان بر عهده بگیرید. برای این کار کافی است نماد مورد نظر را در دیده‌بان سامانه معاملات جست‌وجو کنید و سفارش خرید را با حجم و قیمت مورد نظر وارد کنید. پیش‌بینی می‌شد این اتفاق باعث شود آمار مشارکت در عرضه‌های اولیه کاهش چشمگیری داشته باشد.
ولی اطلاعات عرضه اولیه سهام کیمیاتک در روز گذشته نشان می‌دهد حدود ۲۵۰هزار نفر از سهامداران بورس کار ثبت سفارش خرید عرضه اولیه را به کارگزاری‌ها واگذار کرده‌اند. در عرضه اولیه قبلی حدود دو میلیون و ۸۰۰هزار نفر شرکت کرده بودند که با لغو سفارش خودکار کارگزاری‌ها، این رقم در عرضه اولیه کیمیاتک به دو میلیون و ۵۶۰هزار نفر کاهش پیدا کرد که نشان می‌دهد بخش عمده سهامدارانی که در عرضه اولیه سهام شرکت‌ها حاضر هستند، فعال محسوب شده و به سامانه معاملاتشان سر می‌زنند.
همزمان با چند سامانه فعالیت کنید
لغو سفارش خودکار عرضه اولیه، برخلاف تصور تاثیر زیادی بر معاملات بورس گذاشت. شاید فکر کنید این دو مورد چطور می‌تواند به هم مرتبط باشد، اما تجربه این کار نشان داد با لغو خرید اتوماتیک عرضه اولیه، سهامداران مجبور شدند دو میلیون و ۵۰۰هزار سفارش اضافه‌تر از معمول ارسال کنند.
در حالت عادی تعداد معاملات روزانه بازار بورس بین ۷۰۰هزار تا یک میلیون مورد است و ناگهان در یک روز دو میلیون و ۵۰۰هزار سفارش به این رقم اضافه شد که در نتیجه آن شاهد اختلال در اغلب سامانه‌های معاملات آنلاین بودیم. تنها کسانی می‌توانند از این شرایط جان سالم به در ببرند که همزمان استفاده از چند سامانه را بلد باشند. کارگزاری‌های بزرگ عموما چند سامانه کمکی برای شرایط خاص دارند. مثلا کارگزاری مفید علاوه بر آنلاین پلاس از ایزی‌تریدر و مفیدتریدر استفاده می‌کنند.
سامانه ایزی‌تریدر چون برای موبایل طراحی شده بیشترین طرفدار را دارد، ولی تجربه نشان داده کندترین گزینه برای ارسال سفارش در بازار است. سامانه آنلاین پلاس در روزهای سخت مثل چهارشنبه مشتریانش را تنها می‌گذارد. دیروز به شخصه برای ارسال سفارش و معامله سهام از سامانه کمترشناخته‌شده مفیدتریدر در این کارگزاری استفاده کردم. این استراتژی تنها زمانی به کارتان می‌آید که با کل سامانه‌های معاملات کارگزاری خود آشنا باشید و بدانید چطور باید با آنها کار کنید.
فعلا دست به ماشه بمانید
خطر همچنان بیخ گوش شاخص کل بورس است. افت تنها ۲۰هزار واحدی می‌تواند باعث شود شاخص کل به کانال ۱٫۴میلیونی برگردد و در چنین حالتی باید دوباره منتظر شکسته شدن مقاومت مهم ۱٫۵میلیون واحدی باشیم. از طرف دیگر اگر شاخص کل بخواهد دوباره روند صعودی در پیش بگیرد، مقاومت ۱٫۶میلیونی را در پیش دارد.
کانالی که شاخص کل بورس تهران در آن قرار گرفته از هر دو طرف مسدود است و متغیرهایی مثل دلار و اتفاقات سیاسی در نهایت تعیین‌کننده روند آینده شاخص کل خواهند بود. چراکه فعلا اغلب سهامداران دست به ماشه نشسته و حقوقی‌ها هم تمایلی به حمایت ندارند. به همین خاطر اغلب نمادهای بزرگ بازار سرمایه در پنج روز گذشته کمترین تغییر قیمت را تجربه کردند.
