درباره سریع‌القلم، سلیمی‌نمین و طالبوف
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی| درباره مصاحبه اخیر ضدروشنفکری یک فعال سیاسی اصولگرا.
* یک: عباس سلیمی نمین، مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران و کارشناس اصولگرای مسائل سیاسی، روز گذشته با مهر مصاحبه‌ای کرده و در آن به برخی روشنفکران تاخته است. روشنفکرانی که به گفته او درصدد بودند عملکرد نظام سیاسی در مواجهه با کرونا را تحقیر کنند اما « خوشبختانه در هفته‌های اخیر با عملکرد ضعیف جوامع غربی در مواجهه با کرونا نوعی سرخوردگی در میان این جریان پیدا شد و یک افتضاح سیاسی برای آنها رقم خورد.»
* دو: او در این مصاحبه یک کد مشخص هم می‌دهد و از فردی حرف می‌زند که اخیرا گفته ما هیچ قوتی در این چهل سال نداشتیم. در سخنان او آمده است: «یکی از اساتید دانشگاه اخیراً مطلبی نوشته است با این مضمون که ما هیچ قوتی در این ۴۰ سال نداشتیم! خُب با چنین شخصی چه می‌توان کرد؟ او فقط و فقط چشمش به دهان بیگانه است و هیچ توانمندی را در داخل نمی‌بیند… کسی که می‌گوید در این ۴۰ سال کشور هیچ توانمندی نداشته از دشمن هم پست‌تر است، چرا که دشمن دست‌کم به نقاط قوت کشور و ملت ما اعتراف و اذعان می‌کند اما روشنفکرنمای ایرانی قائل به این هم نیست. بنابراین تعبیر روشنفکر برای اینها به هیچ عنوان صدق نمی‌کند و این جماعت افراد حقیری هستند که برای تقویت جایگاه دشمن در کشور تلاش می‌کنند.»
* سه: او یک نشانی هم برای شناسایی این فرد داده است: «در یک نمونه، دانشگاه شهید بهشتی استادی دارد که مطالب او مرا به یاد اظهارات و مقالات «عبدالرحیم طالبوف» و امثال او می‌اندازد، حتی می‌توان گفت که آنها هم تا این مقدار ملت و کشور را تحقیر نمی‌کردند، چنانکه حقارت در مقالات و اظهارات این استاد دانشگاه موج می‌زند و این موضوع جای تأسف دارد. چنین آدمی چطور می‌تواند بر جامعه اثرگذار باشد؟»
* چهار: با این نشانی‌ها به نظر می‌رسد که منظور سلیمی نمین از چنین فردی، محمود سریع‌القلم باشد که در روزهای ابتدایی دولت اول روحانی مشاور او بود. اما مسئله این است که ما نتوانستیم چنین یادداشتی را از سریع‌القلم پیدا کنیم. آخرین یادداشت سریع‌القلم غربت استدلال نام دارد و درباره سوالی است که یک دانشجو از او می‌پرسد: «آیا این آقای وزیر متوجه آمار و ارقام نیست؟ آیا او متوجه مطالعات و تحقیقاتِ علمی نیست؟ مگر او تحصیل کرده نیست؟ پس قاعدتاً باید با فکر، منطق و دلیل صحبت کند، قضاوت کند و تصمیم بگیرد. چرا این سخنانِ غیر واقعی؟ چرا از افکار و سیاست‌های مردود دفاع می‌کند؟ چرا این درجه از توهم؟»
* پنج: اما طالبوف کیست که سلیمی نمین، سریع‌القلم را به او تشبیه کرده است؟ او از روشنفکران پیش از مشروطیت بود و آثاری مانند مسالک‌المحسنین را نوشته است. متجددان آن دوره از او ستایش می‌کنند اما متدینان هم در آن دوره و هم در دوره اخیر او را مورد نقد قرار می‌دهند و دلیل آن را هم بی‌توجهی او به سنت و دین می‌دانند. حتی گفته شده بود که بابی‌ها در نشر آثار او اهتمام دارند و از این رو، نسبت طالبوف مثل نسبت میرزا متکلم خان یا کسروی، نوعی دشنام مشروطه‌ای از سوی اصولگرایان است.
