داستان زیبای شکست؛ در سال ۷۳ چه بر استقلال گذشت؟

حدود سه دهه قبل، استقلال مستاصل و زخم خورده، فاصله ای تا فتح جام آزادگان نداشت. این که یک تیم تنها دو سال بعد از کسب قهرمانی و نایب قهرمانی متوالی در آسیا سر از دسته سوم فوتبال یک کشور دربیاورد را باید به حساب قوانین عجیب و من درآوردی فوتبال ایران از سال 68 تا 73 دانست. مدیرانی که هر سال با سیاستی جدید بلایی تازه سر فوتبال ایران آورده و مسابقاتی نوپا با قوانینی متفاوت را تدوین و برنامه‌ریزی می‌کردند.

آن استقلال رویایی ابتدایی دهه 70 که در آسیا نیز رقیب نداشت، در سال 72 یکی از بدترین فصول تاریخ خود را سپری کرده و وقتی راهی دسته سوم شد، بسیاری از ستاره‌های ثابت خود را نیز از دست داد.

اوایل سال 73 بود که با تصمیمی عجیب‌تر، استقلال که در دسته سوم بود با قهرمانی در سوپرجام تهران راهی سطح اول فوتبال ایران شد و جواز بازی در لیگ آزادگان را کسب کرد. فصل با مربیگری رضا نعلچگر، ستاره سابق این تیم آغاز شد و بعد از کسب چند نتیجه ضعیف، او جای خود را به لئونید بیلفسکی اهل یوگسلاوی داد. اما عمر حضور این سرمربی خارجی نیز روی نیمکت آبی پوشان چندان طولانی نبود و در نیم فصل دوم نصرالله عبداللهی و بهتاش فریبا، زوج خوش تیپ استقلالی روی نیمکت این تیم حضور پیدا کردند.

در نهایت و در مسابقاتی که در دو گروه برگزار می‌شد، استقلال در رده دوم گروه خود قرار گرفته و قرار شد به مصاف پرسپولیس پرستاره، صدرنشین دیگر گروه در مرحله نیمه نهایی برود. قرمزپوشان در یکی از بهترین فصول تاریخ خود و در دوران پسا علی پروین، ستاره‌های فراوانی از جمله عابدزاده، محرمی، پیوس، شاهرودی، داداش زاده، پیروانی و … را گرد هم آورده و تیمی رویایی را روانه مسابقات کرده بودند.

دربی بعد از دو سال وقفه به دلیل حضور استقلال در دسته پایین تر برگزار می‌شد در نیمه نهایی و در بازی رفت پرسپولیس با دو گل از حریف خود پیش افتاد، اما اخراج عجیب رضا شاهرودی در نیمه دوم جریان بازی را عوض کرد. استقلال خیلی زود به جریان بازی بازگشت و بعد از دو بار گلزنی توسط صادق ورمزیار و ادموند اختر، کار را به تساوی کشاند. در ادامه نیز درگیری شدید بین محرمی و امیر قلعه‌نویی و داستانی که هزار بار مرور شده.

حکم سنگین انضباطی اما استقلال را 0-3 برنده کرد و دربی فرمالیته برگشت در بندرعباس نیز نتیجه را عوض نکرد تا آبی‌پوشان در فینال لیگ آزادگان حریف سایپای پرستاره و قدرتمند آن فصول شوند. اما محرومیت بازیکنانی چون امیر قلعه‌نویی، صادق ورمزیار، محمود فکری و مسعود غفوری اصل باعث شد استقلال کم ستاره آن فصل در شرایطی بدتر از گذشته راهی بازی فینال شود.

در نهایت گلزنی فرشاد فلاحت زاده، مدافع سابق استقلال، با لباس سایپا در دقیقه 111 و در تاریخ 11 بهمن 73 باعث شد نارنجی پوشان دوباره عنوان قهرمانی را به دست آورند و دست استقلال در آخرین دقایق از فتح جام کوتاه بماند. آن تیم آنقدر در بین هواداران این تیم محبوب بود که علی‌رغم شکست دراماتیک در فینال، طرفداران استقلال تا نیم ساعت در ورزشگاه آزادی باقی مانده و این تیم را ایستاده تشویق کردند.

نام بسیاری از بازیکنان استقلال که در آن مقطع دشوار این تیم را ترک کردند و البته بازیکنان باتعصبی که علی‌رغم پیشنهاد تیم های دیگر حاضر به جدایی از این تیم نشدند، در حافظه هواداران قدیمی و متعصب استقلال باقی خواهد ماند. بازیکنانی چون امیر قلعه نویی، صادق ورمزیار، عباس سرخاب، محمود فکری، جواد زرینچه (که بعد از جدایی یک سال دوباره برگشت) و ….

استقلال با نسل جدید ستاره‌های خود مانند علی اکبریان، ادموند اختر، مهدی پاشا، حاج اکبری و … توانست در مقابل آن پرسپولیس پرستاره به بازی برگردد و در نهایت تا مرز قهرمانی نیز پیش رفت، اما تیم خسته عبداللهی در آخرین گام فرصت کسب عنوان قهرمانی را از دست داد. جالب اینجاست بعد از اختلاف بین بیژن ذوالفقار‌نسب و منصور پورحیدری در سال 71، پورحیدری از این تیم جدا شده و جای خود را به علی جباری، یکی از بهترین بازیکنان تاریخ استقلال داد تا او دو سالی به عنوان سرپرست در این تیم فعالیت کنند.

بازیکنان قدیمی استقلال شرایط این تیم سال 73 را بدترین اوضاع تاریخ آبی پوشان در ادوار مختلف می‌دانند. تیمی که حتی پول رزرو هتل و پرواز را نداشت و حتی آن‌ها قبل از بازی در منزل امیر قلعه نویی در امیرآباد دور هم جمع شده و بعد از صرف ناهار، برای انجام بازی راهی ورزشگاه می‌شدند. اگرچه آن تیم بعد از دو سال دوری از سطح اول فوتبال ایران دوباره شانس بازی در لیگ آزادگان را پیدا کرده و تقریبا بیشتر ستاره های خود را از دست داده بود، اما تا مرز قهرمانی در ایران نیز پیش رفته و ویرانه ای بود که فقط یک قدم تا تاریخ‌سازی فاصله داشت.

منبع: هفت صبح این نوشته را از سایت ورزش سه به امانت گرفته است