خوب و بدهای جشنواره موسیقی فجر
روزنامه هفت صبح، شیوا آبا | وقتی صحبت از جشنواره فجر میشود اولین فکری که به ذهن ما ایرانیها خطور میکند جشنواره فیلم فجر است؛ شاید حتی دومین و سومین فکرمان هم جشنواره فیلم باشد. جدی بودن جشنواره فیلم فجر در سینما تا حدی است که بهراحتی حوزههای دیگر مثل تئاتر و تجسمی و بیشتر از همه موسیقی را کنار میزند.
واقعیت این است که جشنواره موسیقی فجر در میان دیگر حوزهها مثل سینما و تئاتر سروصدای کمتری دارد و میتوان گفت از مهجورترین جشنوارههایی است که در ایران برگزار میشود. حالا شاید شما بگویید حداقل اخبار جشنواره موسیقی از تئاتر و تجسمی بیشتر به گوش میرسد اما ماجرا این است که این جشنواره در میان خود اهالی موسیقی هم چندان جدی گرفته نمیشود.
درمورد دلایلش هم بارها و بارها متنهایی نوشته شده و دربارهاش بحث شده است و آنقدر تکراری شده که دیگر نخواهیم به شرح و تفضیل آن بپردازیم. همینقدر میدانیم که شور و هیجان چندانی برایش وجود ندارد، اخبارش معمولی است و حاشیه جذابی برای مخاطبی که کاری به کار این حرفها ندارد، بهوجود نمیآورد.
مثلا اگر یک مخاطب کمتوجه از کنار تلویزیون رد شود و ببیند پخش زنده جوایز سیمرغ است، میایستد و نگاه میکند ولی فرضا اگر جوایز موسیقی هم پخش زنده داشت، مخاطب رد میشد و میرفت. البته ناگفته نماند که «سوگ سازهای ارکستر سمفونیک تهران در قطعه ۱۷۶» از اجراهای این جشنواره بهشمار میرفت که انصافا کار جذابی بود.
این اثر برای از دست رفتگان سانحه هوایی به اجرا رفت و کار قابل تقدیری بود. جالب اینجاست که وزیر ارشاد هم به تماشای این اجرا در سالن نشست. ویدئوی این اجرا را هم میتوانید در سایت جشنواره ببینید. راستش را بخواهید نکته مثبت جشنواره امسال سایت و خبررسانی تیم جشنواره است که تا امروز بهخوبی آن را ندیدهام.
سایت جشنواره موسیقی بسیار شستهرفته و تر و تمیز است. طوری که آدم وقتی آن را باز میکند، دلش نمیخواهد زود بیرون بیاید. اخبارش از جشنواره کامل است و به راحتی هم میتوانید خبرهای مرتبط را از سال ۱۳۷۸ تا امروز در کمترین زمان پیدا کنید. نکته دیگر این است که برخلاف اکثر سایتهای خبری سرعت بالایی هم دارد و حداقل میتوان گفت دعای خیر روزنامهنگاران و خبرنگاران از این بابت پشتشان است.
از نکات منفی و مثبت جشنواره که بگذریم، باید گفت با وجود تمام حاشیههایی که بر سر تحریم بعضی اهالی موسیقی بهراه افتاد، عدهای در این جشنواره شرکت کردند؛ عدهای که به آنها هنرمند میگوییم. گروههایی که شامل نوازنده و خواننده و رهبر ارکستر و … میشود. با استناد به خبر خود جشنواره ۸۲ گروه موسیقی در بخشهای موسیقی دستگاهی، نواحی، کلاسیک، بینالملل، ارکسترال، پاپ، تلفیقی، بانوان، کودک و نوجوان با ۹۰ اجرا در ۸۰سانس در سیوپنجمین جشنواره موسیقی فجر حضور دارند.
بسیاری از آنها از راههای دور، از شهرهایی که شاید آنها را ندیده باشیم و از روستاهایی که شاید حتی اسمشان را هم نشنیده باشیم، به این امید میآیند که فقط اندکی کارشان دیده شود و نتیجه تلاشهایشان را برداشت کنند. خوب نیست آنها را جدی نگیریم، چه ما که مخاطبیم و چه آنهایی که دستاندرکارند و مسئولیت دارند.
اما در این میان شاید بیراه نباشد اگر بگوییم خوانندگان پاپ در جشنواره امسال نقش پررنگی دارند. مسیح و آرش، سیروان خسروی، بهنام بانی، محسن ابراهیمزاده، آرون افشار، ماکانبند، امیرعباس گلاب، امید حاجیلی، علی یاسینی و رضا بهرام، همگی از خوانندگان پاپ نامآشنایی هستند که امسال جشنواره را همراهی کردند.
نکته جالب اینجاست که جشنواره فجر امسال با اجرای مسیح و آرش استارت خورد و تنها در دو روز اول ۲۴اجرا به روی صحنه رفته. ناگفته نماند که در بخش بینالملل امسال جشنواره، هفت گروه خارجی هم حضور دارند که به قول وزیر ارشاد تلاش زیادی برای به ایران آمدن این گروهها پس از سانحه هوایی شده است.
این گروهها از کشورهایی مثل فرانسه، ایتالیا، بلژیک و اتریش هستند و از میان آنها اجرای گروه اتریشی با نام «جز بنفش» بیشتر مورد توجه قرار گرفته. غیر از اینها خبر خاصی در جشنواره موسیقی امسال وجود نداشت. اخباری که شاید فقط برای اهالی موسیقی(آنهم فقط کمی) اهمیت داشته باشد.
برای همین است که میگویم جشنواره موسیقی مهجور است، چراکه اتفاق و حاشیه خاصی ندارد که توجه مخاطب عادی را هم جلب کند. درست در روزهای اوج جشنواره تمام اهالی موسیقی مشغول تولید و پخش آثارشان بهصورت شخصی هستند و مارکت موسیقی یکی از شلوغترین هفتههایش را میگذراند. اما درباره جشنواره فیلم فجر اینطور نیست.
حداقل برای مدت ۱۰روز تمام توجه اهالی سینما به جشنواره است و هرکس آب دستش است، روی زمین میگذارد تا عجالتا روزهای جشنواره به پایان برسد و دوباره فعالیتهای عادی از سر گرفته شود. اگرچه در همین جشنواره موسیقی بسیارند کسانی که زحمت میکشند اما واقعیت ماجرا این است که بهخاطر سیاستگذاریهای نهچندان خوشایند، همیشه از جذابیت موسیقی که در میان دیگر هنرها سرآمدتر است کاسته میشود.