حکم محکومیت دادگاه مینه‌سوتا برای صراف شیرازی
روزنامه هفت صبح | سجاد شهیدیان در دادگاهی در مینه‌سوتای آمریکا به ۲۳ ماه حبس محکوم شد. حکمی که شاید کمتر از آن بود که تصور می‌کردیم یا دست‌کم کمتر از چیزی بود که در کیفرخواستش با آن شدت و حدت توسط دادستان‌ها مطرح شده بود. او را ممکن است نشناسید. بر اساس کیفرخواست صادر شده، شهیدیان در دوران تحریم‌های آمریکا با استفاده از ظرفیت شرکت‌ها و آدرس‌های صوری در امارات متحده عربی و با جعل برخی از اسناد، اقدام به دور زدن تحریم‌های ایران کرده است.
به این شکل که خود را فردی ساکن امارات جا زده و با استفاده از ظرفیت شرکت‌های خدمات پرداخت آمریکایی مثل PayPal برای ایرانیان که قاعدتاً از نظر سیستم حقوقی آمریکا از خرید محصولات و خدمات آمریکایی و در برخی اوقات حتی از استفاده از دلار ممنوع بودند، اقدام به جابه‌جایی ارز یا خرید محصولات کرده است. این فرد در لندن بازداشت و به آمریکا مسترد و در آمریکا محاکمه شده است و علاوه بر کلاهبرداری رایانه‌ای و سرقت هویت، به جرم پولشویی و دور زدن قوانین تحریمی آمریکا نیز متهم است.
دادستان آمریکایی در کنار نماینده پلیس در کیفرخواست، تخلفات او را توضیح دادند و گفتند او قوانین آمریکا را نقض کرده و برای این حرف خود کلی هم شواهد دارند؛ مثل یک پاسپورت جعل‌شده یا حتی استناد به سایت خود پیمنت ۲۴ که در آن به دور زدن تحریم افتخار شده است ولی ما آمریکایی نیستیم. ما ایرانی هستیم. دور زدن تحریم برای ما جرم نیست، افتخار است. کسی که تحریم‌ها را دور می‌زند، مجرم نیست، قهرمان است. از این رو نام او را در کنار یک قهرمان ورزشی و یک فیزیکدان برنده جایزه‌ای مهم در نجوم آوردیم.
در روزهای گذشته که ما درگیر بسته بودن یا نبودن مسیرهای سفر و آمار کرونا بودیم اسم سه ایرانی در خبرهای بین‌المللی دیده شد. چهره‌هایی که یکی‌شان در سن ۱۷ سالگی نایب قهرمان سوپرتورنمنت جهانی شطرنج شد، یکی دیگر جایزه نجوم و اخترفیزیک را برد و دیگری به ۲۳ ماه حبس در زندان‌های آمریکا محکوم شد.
*** قهرمان داخلی، مجرم خارجی
سجاد شهیدیان یکی از چهره‌های ایرانی خبرهای بین‌المللی در چند روز گذشته بود؛خبرهایی که می‌گفتند دادگاه آمریکایی حکمش را صادر کرده و او با احتساب ماه‌هایی که در بازداشت بوده باید ۲۳ماه در زندان‌های آمریکا بماند آن هم به خاطر دور زدن تحریم‌های آمریکایی علیه ایران و کمک به ایرانی‌هایی که می‌خواسته‌اند از سرویس‌های بین‌المللی استفاده کنند.
سجاد شهیدیان در ایران با نام سهیل شهیدی چندباری به عنوان «کارآفرین موفق» و «کارشناس بانکداری الکترونیک»، «صاحب صرافی معروف سهیل» اسمش در همایش‌ها و خبرها آمده بود در واقع یکی از دو مدیر سایت پیمنت ۲۴ بوده است که تا قبل از دستگیری به عنوان یکی از جوانان ایرانی موفق خارج از کشور که توانسته ظرف پنج سال درآمد دو و نیم میلیون دلاری داشته باشد، شناخته می‌شد؛ موضوعی که خودش در همایش‌هایی که برای نشان دادن راه‌های موفقیت در کسب‌وکار بین‌المللی اعلام می‌کرد.
او که متولد ۱۳۶۵ است به همراه شریکش وحید والی اواخر سال ۹۷ در شش زمینه از جمله پولشویی، کلاهبرداری بانکی و سرقت هویت متهم شدند. شهیدیان همان یک سال و نیم پیش وقتی در انگلستان بود به درخواست آمریکا دستگیر و به این کشور فرستاده شد تا محاکمه شود اما شریکش یعنی والی به گفته دادگاه فراری است. شهیدیان کمی بعد از آن دستگیر شد که کاربران سایت صرافی پیمنت ۲۴ فهمیدند این سایت از دسترس خارج شده است.
کمی بعد دستگاه قضایی آمریکا اعلام کرد که بنا بر اسناد دادگاه، پیمنت ۲۴، یک شرکت خدمات مالی اینترنتی بوده که علاوه‌بر شعبات خارجی، با حدود ۴۰ کارمند در شهرهای تهران، شیراز و اصفهان دفتر داشته است. دادستان آمریکایی گفت که کار اصلی این شرکت ارائه خدمات به شهروندان ایرانی برای انجام مبادلات ممنوع با شرکت‌هایی در ایالات‌متحده بوده است.
«خرید غیرقانونی و صادرات نرم‌افزارهای کامپیوتری، مجوزهای نرم‌افزار و سرورهای کامپیوتری از آمریکا»، «در اختیار گذاشتن حسابی روی سایت پرداخت آنلاین paypal»، «ارائه کارت شناسایی و آدرس جعلی دریافت خرید»، «نشانی آی‌پی در امارات و یک کارت هدیه اعتباری ویزا» از جمله مواردی است که در کیفرخواست متهمان به آن اشاره شده بود یعنی کارهایی که برای بسیاری از ایرانی‌ها ضروری است اما به دلیل تحریم‌ها امکان انجام آن را ندارند.
بنا بر این کیفرخواست، پیمنت ۲۴ برای دور زدن تحریم‌های آمریکا مبالغی از مشتریان دریافت می‌کرده و این سایت ادعا می‌کرده که میلیون‌ها دلار ارز را به داخل ایران بازگردانده است. در کیفرخواست ادعا شده بود که سجاد شهیدیان و وحید والی و چند نفر دیگر، از سال ۲۰۰۹ تا نوامبر ۲۰۱۸ با نقض محدودیت‌های تجاری و صادراتی آمریکا علیه ایران مرتکب جرم شده‌اند.
اسفند ۹۸ وقتی که یک و سال و یک ماه از بازداشت شهیدیان می‌گذشت و به نظر می‌رسید پرونده او دارد به جاهای باریک می‌کشد، حمید بعیدی نژاد سفیر ایران در بریتانیا در توئیتی نوشت: «آقای شهیدیان بنا به تصمیم شخصی، اتهام اصلی نقض مقررات تحریمی و در نتیجه، استرداد به آمریکا را پذیرفته است. سفارت طی ملاقات اخیر در زندان، مخاطرات این تصمیم و ضرورت تجدیدنظر را به وی اعلام کرده بود.»
اما گویا شهیدیان ترجیح می‌دهد در دادگاه آمریکایی از خودش دفاع کند و در اولین جلسه دادگاه هم اتهاماتش را نمی‌پذیرد اما در نهایت هم دو روز پیش حکم او اعلام شد: ۲۳ ماه حبس. دادستان آمریکایی که پرونده او را در دست داشت گفته امیدوار است این حکم بقیه کسانی را که می‌خواهند راه سجاد شهیدیان را بروند منصرف کند.
*** ستاره زمین سیاه و سفید
در حالی که خیلی از ایرانی‌ها از شنیدن خبر محکومیت یک ایرانی به دلیل دور زدن تحریم‌های آمریکا ناراحت بودند یک چهره ایرانی دیگر در نقطه دیگری از جهان داشت کاری می‌کرد که برای چهارمین روز پی در پی اسمش در خبرهای مربوط به مسابقات شطرنج جهان بدرخشد. بعد از شیوع کرونا تمام رقابت‌های شطرنج به صورت آنلاین پیگیری می‌شد اما بالاخره اهالی شطرنج تصمیم گرفتند که مسابقات سوپر تورنمنت را به صورت حضوری در نروژ برگزار کنند؛ سلسله مسابقاتی که در آنها علیرضا فیروزجا شطرنج باز ۱۷ساله ایرانی یکی از ستاره‌های آن بود.
در نهایت هم در حالی که به نظر می‌رسید می‌تواند قهرمان مسابقات شود با اختلاف خیلی کم نایب قهرمانی را به دست آورد. او حالا نه تنها ۳۹هزار دلار به عنوان جایزه مسابقات با خودش به خانه می‌برد بلکه با این سن و سال کم در رتبه ۱۷ رنکینگ جهانی هم قرار می‌گیرد در حالی رتبه اول جوانان جهان را کمی پیش گرفته بود. البته نمی توان از موفقیت‌های فیروزجا گفت و یادآوری نکرد که او اگرچه هنوز به عنوان یک ایرانی شناخته می‌شود.
اما با پرچم ایران در مسابقات جهانی شرکت نمی‌کند بلکه در برابر اسم او، جایی که باید نشان پرچم کشور شطرنج بازها درج شود، نشان فیده یعنی فدراسیون جهانی شطرنج دیده می‌شود چرا که او به عنوان تنها سوپراستاد بزرگ تاریخ شطرنج ایران، زمستان سال گذشته، بعد از اعزام نشدن تیم ملی شطرنج ایران به مسابقات مسکو، اعلام کرد که به این مسابقات خواهد رفت آن هم با پرچمی غیر از پرچم ایران.
این اتفاق شوک بزرگی برای شطرنج ایران بود و باعث شد که رتبه تیم شطرنج مردان ایران هشت پله سقوط کند، البته در روزهای اول مشخص نبود که فیروزجا تحت چه پرچمی به مسابقات خواهد رفت چون او از مدتی قبل در فرانسه ساکن شده بود، حتی احتمال حضور او در مسابقات با پرچم آمریکا هم مطرح می‌شد اما در نهایت او با پرچم فدراسیون جهانی شطرنج در مسابقات مسکو و مسابقات اخیر نروژ حاضر شد، اتفاقی که هنوز امیدها را برای بازگشت او به زیر پرچم ایران زنده نگه داشته است.
*** درخشش در شرق
آرمان شفیع‌لو یکی دیگر از ایرانی‌های خبرهای بین‌الملل روزهای گذشته بود؛ فیزیکدانی که با بردن جایزه سال انجمن نجوم و اختر فیزیک کره جنوبی به شهرت رسیده است. این جایزه، جایزه اصلی سالانه انجمن نجوم و اخترفیزیک کره جنوبی است که از سال ۲۰۱۰ به محققان برجسته‌ای که بالاتر از ۴۰ سال دارند و مجموع پژوهش‌های ارزنده‌ای در زمینه نجوم، اختر فیزیک و کیهان شناسی دارند اعطا می‌شود، حالا شفیع لو با داشتن ۴۲سال سن، از جوان‌ترین محققان برنده این جایزه معتبر است.
شفیع‌لو استاد موسسه نجوم و علوم فضایی کره‌جنوبی است و پژوهش‌های پیشگامانه‌ای در حوزه کیهان‌شناسی از کیهان اولیه تا ساختارهای بزرگ مقیاس کیهانی انجام داده است. مدتی پیش خودش گفته بود که هدف او و گروه تحقیقاتی‌اش فهم عمیق‌تر مدل استاندارد کیهان‌شناسی و تابانیدن نور بر ناشناخته‌هایی چون انرژی تاریک، ماده تاریک و فیزیک کیهان اولیه است. قبلا هم یک‌بار در سال ۹۲ شفیع‌لو به عنوان داور برگزیده و ممتاز ژورنال فیزیک اروپا (EPJ: European Physical Journal) برگزیده شده بود.
