حلقه دانشگاه تهرانی‌ها در دولت رئیسی
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | یک: جلسه دیروز ستاد هماهنگی اقتصادی دولت یک غافلگیری به همراه داشت؛ حضور علی طیب‌نیا و شاپور محمدی از مدیران ارشد اقتصادی دولت حسن روحانی. علی طیب‌نیا در دولت اول حسن روحانی یعنی بین سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ وزیر اقتصاد بود و شاپور محمدی هم هدایت سازمان بورس و معاونت وزیر اقتصاد را برعهده داشت.
این دو نفر به جلسه‌ای دعوت شدند که ژنرال‌های اقتصادی دولت رئیسی تمام و کمال در کنار او حضور داشتند. افرادی ازجمله محسن رضایی معاون اقتصادی رئیس‌جمهور. محمد مخبر معاون رئیس‌جمهور و مسئول هماهنگی تیم‌اقتصادی دولت. همینطور خاندوزی و فاطمی و عبدالملکی وزرای اقتصاد و صنعت و کار که به ردیف پهلوی هم نشسته بودند.
دو: واسطه حضور طیب‌نیا و شاپور محمدی اما به نظر می‌رسد فرهاد رهبر دستیار اقتصادی رئیس‌جمهور است. او رفاقت دیرینه‌ای با علی‌طیب‌نیا دارد. آن‌ها در دانشگاه تهران هم‌دوره و هم‌کلاس بودند. بعدها هم هر دو در دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران همکار شدند. به‌‌رغم تفاوت در دیدگاه‌های اقتصادی و سیاسی در دوران مدیریتی هم این دو دوست قدیمی با هم بده‌بستان کم نداشتند.
در مقطعی که فرهاد رهبر رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی دولت احمدی‌نژاد بود، طیب‌نیا را به این سازمان دعوت کرده بود که البته بعد از فاصله کوتاهی او جدا شد و این سازمان منحل شد. بعدها طیب‌نیا هم در دوره وزارتش، فرهاد رهبر را به‌عنوان نایب‌رئیس شورای راهبردی نظام بانکی و مشاور وزیر منصوب کرد. حتی گفته می‌شد طیب‌نیا آن زمان فرهاد رهبر را سه مرتبه به‌عنوان رئیس سازمان امور مالیاتی به رئیس‌جمهور معرفی کرده که هر بار با مخالفت حسن روحانی مواجه شده.
شاپور محمدی هم از سال‌ها پیش سابقه همکاری با فرهاد رهبر را دارد و به اتفاق مقالات پژوهشی منتشر می‌کردند. حلقه اتصال هر سه نفر هم دانشگاه تهران است. شاپور محمدی استاد گروه مدیریت مالی و بیمه این دانشگاه است. در زمان چینش کابینه ابراهیم رئیسی اخباری شنیده می‌شد که قرار است این دو نفر در کابینه حضور داشته باشند.
یکبار شایعه شد قرار است طیب‌نیا وزیر نیرو باشد و چند وقت پیش هم از او به‌عنوان گزینه ریاست بانک مرکزی اسم می‌بردند. از شاپور محمدی هم به‌عنوان مهره‌های احتمالی تیم اقتصادی اسم برده می‌شد. در نهایت اما هیچ‌کدام از این پیش‌بینی‌ها درست از آب درنیامد. حتی زمزمه‌هایی شد که خود فرهاد رهبر هم از اینکه اختیارات وسیعی در دولت به او داده نشده دلخور است.
سه: با این‌همه حضور طیب‌نیا و شاپور محمدی در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت را نمی‌توانیم مترادف با سمت گرفتن آن‌ها در دولت رئیسی بدانیم. ممکن است حضور آن‌ها صرفا برای بیان نظرات کارشناسی و مشاوره باشد. از علی طیب‌نیا به‌عنوان «متخصص مهار تورم» اسم می‌برند. او مطالعات مفصلی روی مقوله مهار تورم در ایران و جهان داشته و در دوران وزارت او بود که تورم در کشور تک‌رقمی شد. با توجه به اینکه کنترل تورم به‌عنوان اولویت دولت ابراهیم رئیسی عنوان شده، بعید نیست که در این دولت هم بخواهند از تجربیات طیب‌نیا و محمدی استفاده کنند.
علی طیب‌نیا به لحاظ دیدگاه اقتصادی یک نهادگرای میانه‌رو محسوب می‌شود. به این معنی که اگرچه در زمره اقتصاددانان لیبرال جای نمی‌گیرد اما با چهره‌هایی مثل فرشاد مومنی و رنانی و راغفر هم دیدگاه‌های او فاصله معناداری دارد. طیب‌نیا اگرچه با سیاست‌های اقتصاد دستوری مرزبندی مشخصی دارد و به مکانیسم بازار و اصل عرضه و تقاضا معتقد است اما نقش‌آفرینی دولت در اقتصاد را هم یکسره رد نمی‌کند. گرایش سیاسی علی طیب‌نیا هم با فرهاد رهبر و دولت اصولگرای رئیسی تمایز آشکاری دارد. او به اصلاح‌طلبان نزدیک است و در انتخابات ۱۳۹۲ هم نماینده محمدرضا عارف در مناظره‌های اقتصادی نمایندگان کاندیداها بود.
