راهنمای جبران زیان سرمایه‌گذاری روی طلا و سکه
روزنامه هفت صبح، گروه بازار | اشتباه است دیگر، پیش می‌آید. مهم این است که دست‌کم از اشتباهاتمان درس بگیریم و وقتی به آنها پی بردیم، اشتباه را کنار بگذاریم. آنهایی که اول سال برخلاف توصیه کارشناسان، سرمایه‌شان را به بازار سکه، طلا یا ارز برده‌اند احتمالا تا حالا به اشتباهشان پی برده‌اند. اشتباهی که بین ۱۲ تا ۲۲درصد از سرمایه‌شان را به باد داده است.
همیشه قیمت خرید فعالان بازارهایی مثل طلا، سکه و ارز پایین‌تر از قیمت فروش آنهاست. شما شاید بتوانید دلار را با نرخ ۱۱هزارو ۵۰۰تومان بخرید، اما موقع فروش و نقد کردن دلارها باید به ارقامی پایین‌تر از قیمت دلار رضایت دهید. اختلاف بین قیمت خرید و قیمت فروش دلار عموما ۱۰۰تومان در نظر گرفته می‌شود. یورو ۱۵۰تومان و پوند انگلستان ۲۰۰تومان بین قیمت خرید و فروش در بازار ایران اختلاف وجود دارد. در نتیجه وقتی دلار ۱۱هزار و ۵۰۰تومان است، شما برای فروش دلارهایتان، باید به نرخ ۱۱هزار و ۴۰۰تومان راضی شوید. مورد دیگری که باید درباره محاسبه بازدهی سرمایه‌گذاری به آن توجه کنید، نرخ تورم است.
ارزش پول ملی با توجه به نرخ تورم در حال کاهش است. در نتیجه اگر سرمایه‌گذاری شما بازدهی کمتر از نرخ تورم داشته باشد، یعنی در این سرمایه‌گذاری ضرر کرده‌اید. نرخ تورم شهریورماه نشان می‌دهد ارزش پول کشورمان نسبت به مدت مشابه سال قبل تقریبا ۳۵درصد کاهش پیدا کرده است. از آنجایی که می‌خواهیم ببینیم ارزش پولمان از اول سال تا حالا چقدر کاهش پیدا کرده است، باید سراغ رقم شاخص برویم. شاخص قیمت‌ها در فروردین‌ماه روی رقم ۱۷۰٫۹واحد ایستاده بود و حالا در آخرین گزارش مرکز آمار این رقم به ۱۸۱٫۷واحد رسیده است. این یعنی ارزش پولمان در شش ماه گذشته تقریبا ۶٫۳درصد کاهش پیدا کرده. در نتیجه موقع محاسبه بازدهی باید حواسمان به این نرخ کاهش ارزش پول ملی باشد.
*** اگر دلار خریده‌ایم چه کنیم؟
فروردین ماه امسال اغلب کارشناس‌ها توصیه اولشان برای سرمایه‌گذارها، دوری از بازار ارز بود. هرچند بعضی گوششان بدهکار این توصیه‌ها نبود و سرمایه زیادی را وارد بازار ارز کردند. فروردین ماه هر دلار را ۱۳هزار و ۵۰۰تومان می‌فروختند و حالا قیمت خرید فعالان بازار به ۱۱هزار و ۴۰۰تومان رسیده است. این یعنی بازدهی دلار با احتساب نرخ تورم و اختلاف قیمت خرید و فروش ارز، از اول سال تا حالا منفی ۲۰٫۶درصد بوده است. این بازدهی منفی ممکن است در شش ماه باقی مانده از سال هم ادامه پیدا کند.
چراکه روند دلار نشان می‌دهد فعلا از افزایش قیمت خبری نخواهد بود. چراکه از اردیبهشت به بعد، هر ماه شاهد یک موج کاهش قیمت برای دلار بودیم و الان تقریبا دو ماه است که قیمت دلار ثابت مانده. از طرف دیگر دلار مثل گذشته از اخبار سیاسی تاثیر نمی‌پذیرد. حمله به نفتکش‌های اماراتی، شکار پهپاد آمریکایی، حمله به آرامکو، امواج تحریم بانک مرکزی و کلی اتفاقات مهم سیاسی دیگر که در چند ماه اخیر شاهد آنها بودیم، نتوانسته تاثیر زیادی روی بازار ارز بگذارد و با این تفسیر افزایش قیمت دلار در شش ماه دوم سال کمی دور از ذهن به نظر می‌رسد.
در طرف مقابل مرتضی ایمانی راد، کارشناس اقتصادی، تحلیل متفاوتی دارد و در یکی از یادداشت‌های اینستاگرامی خود می‌گوید کاهش قیمت دلار پیش‌بینی نمی‌شود؛ مگر توافق سیاسی مهمی شکل بگیرد. همچنین با نزدیک شدن به پایان سال میلادی و تعطیلات ژانویه، احتمال افزایش نسبی قیمت دلار به خاطر تقاضای ارز مسافرتی وجود دارد، اما نه آنقدری که بتواندیک سرمایه‌گذاری خوب در پیش‌رویمان بگذارد.
*** اگر طلا خریده‌ایم چه کنیم؟
طلا وضعیت بهتری نسبت به رقبایش یعنی دلار و سکه دارد و کمتر از آنها به سرمایه‌گذارانش ضرر رسانده. شاید بتوان دلیل آن را افزایش قیمت جهانی طلا دانست. با این وجود این فلز گرانبها در داخل کشور توانسته گلیم خود را از آب بیرون بکشد و در نیمه اول سال ۹۸ با بازدهی منفی روبه‌رو شده است. قیمت هر گرم طلای ۱۸ گرم در ابتدای سال ۹۸ حدود ۴۲۸هزار تومان بود و حالا با گذشت شش ماه، قیمت هر گرم طلای ۱۸عیار به ۴۰۵هزار تومان رسیده است.
فعالان بازار طلا عموما موقع خرید طلا، نرخ را حدود پنج هزار تومان پایین‌تر از قیمت روز در نظر می‌گیرند. با این تفسیر اگر بخواهید طلایی که اول سال گرمی ۴۲۸هزار تومان خریده‌اید را این روزها بفروشید، باید به نرخ گرمی ۴۰۰هزار تومان رضایت دهید. این یعنی بازدهی طلا از اول سال تا حالا، رقمی حدود منفی ۶٫۶درصد داشته است. اگر کاهش ۶٫۳درصدی ارزش پول از اول سال تا اینجای کار را هم در محاسباتمان دخیل کنیم، بازدهی طلا برای سرمایه‌گذارانش به منفی ۱۲٫۱درصد خواهد رسید.
فعالان بازار طلا و کارشناسان این حوزه امیدواری بیشتری به طلا دارند. محمد کشتی‌آرای، نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران می‌گوید با پایان ماه صفر دوباره شاهد افزایش تقاضا در بازار طلا خواهیم بود که می‌تواند در افزایش قیمت آن تاثیرگذار باشد. از طرف دیگر بازارهای جهانی سیگنال‌های مثبتی برای طلا دارند. طوری که از اول سال تا حالا قیمت جهانی هر انس طلا از هزار و ۳۱۲دلار به هزار و ۴۸۸دلار رسیده و حدود ۱۳٫۴درصد افزایش پیدا کرده است. با این وجود و با توجه به اینکه در ماه‌های محرم و صفر تقاضای طلا کاهش می‌‌یابد و همچنین دیگر بازارهای موازی بازدهی منفی از خود نشان داده‌اند، طلای ایران از بازار جهانی عقب مانده و احتمال رشد آن وجود دارد.
*** اگر سکه خریده‌ایم چه کنیم؟
آرشیو قیمت‌هایمان نشان می‌دهد اول سال ۹۸ هر سکه تمام طرح جدید در بازار آزاد با قیمت چهار میلیون و ۷۱۰هزار تومان فروخته می‌شد. سکه در این چند ماه بیشتر از اینکه تابع قیمت طلا باشد، از وضعیت بازار ارز پیروی کرده است. اتفاقی که باعث شده قیمت سکه با وجود ثبات تقریبی ارزش آن، کاهش پیدا کند و این روزها تا سه میلیون و ۹۸۰هزار تومان پایین بیاید.
کاهش نوسانات قیمت سکه باعث شده فعالان بازار اختلاف نرخ خرید و فروش را کمتر کنند. پیش از این نرخ خرید و فروش در بازار سکه عموما ۱۰۰هزار تومان به ازای هر سکه بود، اما حالا این رقم به حدود ۵۰هزار تومان کاهش پیدا کرده است. این روزها هر سکه تمام طرح جدید سه میلیون و ۹۸۰هزار تومان قیمت دارد، اما فعالان بازار سکه‌هایتان را ۵۰هزار تومان ارزان‌تر و با قیمت سه میلیون و ۹۳۰هزار تومان خریداری می‌کنند. با این حساب و با در نظر گرفتن نرخ تورم و کاهش ارزش پول، می‌توان نتیجه گرفت که بازدهی سکه از اول سال ۹۸ تا حالا رقمی حدود منفی ۲۱٫۶درصد است. به عبارتی سکه‌ای که اول سال خریده و هنوز نگه داشته‌اید تا حالا یک پنجم سرمایه‌تان را نابود کرده‌اند.
حباب قیمت سکه با کاهش قیمت دلار و افزایش قیمت جهانی طلا به کلی از بین رفته است. باید توجه داشته باشید که سکه بیشتر از اینکه از تغییرات قیمت طلا پیروی کند، تابع قیمت دلار است. در نتیجه احتمال گران شدن سکه همزمان با افزایش نسبی قیمت طلا کمی دور از ذهن به نظر می‌رسد و بعید است سکه بتواند در چند ماه باقی مانده سال عقب‌افتادگی ۲۱٫۶درصدی خود را جبران کند. با این تفسیر ادامه سرمایه‌گذاری روی سکه ضررهای بیشتری به همراه خواهد داشت. برای همین بهتر است هر چه زودتر از شر سکه‌هایی که ما را از کورس سرمایه‌گذاری عقب انداخته‌اند، خلاص شویم.
